علیاکبر سبزیپرور در گفتوگو با ایسنا با اشاره به روند افزایشی دما، اظهارکرد: خوشبختانه در سالهای گذشته با افزایش تعداد ایستگاههای هواشناسی در کشور و ثبت وسیعتر دادههای دمایی، با دقت بیشتری میتوانیم رفتار دما را نسبت به میانگین دراز مدت پایش کنیم و خروجی مدلهای اقلیمی از روند افزایش دما در سالهای بعدی حکایت دارد.
وی با بیان اینکه مدلهای تغییر اقلیم قادرند با قطعیت بالایی تغییرات دمایی را پیشبینی کنند، افزود: متاسفانه دما به دلیل افزایش مصرف سوختهای فسیلی و در پی آن افزایش غلظت گازهای گلخانهای در جو؛ هرساله به روند افزایشی خود ادامه خواهد داد.
سبزیپرور کاهش کوتاهمدت دما در یک منطقه را مانع افزایش جهانی دما ندانست و عنوان کرد: افزایش دما در دهههای آینده به صورت خزنده ادامه دارد، البته رعایت معاهدههای بینالمللی توسط همه کشورهای عضو هیأت بینالدول تغییر اقلیم میتواند از سرعت روند افزایشی دما بکاهد ولی به قبل از انقلاب صنعتی برنمیگردیم.
عضو هیئتعلمی دانشگاه بوعلیسینا تصریح کرد: بر اساس آمار سال ۲۰۱۸ میلادی، افزایش دمای جهانی نسبت به دوره قبل از انقلاب صنعتی بین ۸. تا ۱.۲درجه سانتیگراد بوده و اگر مصرف سوختهای فسیلی به همین وضع ادامه پیدا کند این مقدار به ۱.۵ درجه سانتیگراد خواهد رسید که در صورت تداوم، سازگارشدن طبیعت با آن بسیار مشکل است.
وی ادامه داد: اگر افزایش دما در طولانی مدت از حد دو درجه سانتیگراد تجاوز کند، اکوسیستمها در برخی از مناطق توان سازگار شدن با این گرمایش مازاد را نخواهند داشت و وارد مرحله غیر قابل جبرانی شوند و در کشور ایران نیز ممکن است در نواحی سرد و کوهستانی برای برخی گونههای گیاهی در آینده به این مرز برسیم.
سبزیپرور با بیان اینکه اگر استفاده از سوختهای فسیلی به طور کامل منسوخ شود بازهم روند افزایشی دما به دلیل تأثیرات ذخیرهشده ادامه خواهد داشت، گفت: نتیجه مطالعات بینالمللی نشان میدهد اگر مصرف سوختهای فسیلی از هماکنون متوقف و سوختهای پاک جایگزین آنها شوند، روند افزایشی دما تا سال ۲۱۰۰ ادامه دارد.
وی در ادامه بیان کرد: بررسی روند طولانی مدت دادههای ایستگاههای قابل اعتماد هواشناسی، وقوع قطعی تغییر اقلیم در کشور را تأیید میکنند.
استاد دانشگاه بوعلیسینا در مورد تغییرات اقلیمی بارش، تصریح کرد: بر خلاف دما؛ پیشنگری بارش را نمیتوان با دقت انجام داد و مقایسه دادههای بارش سالانه با میانگین دراز مدت در مجامع علمی جای بحث دارد بهطوریکه میانگین ۳۰ ساله تغییرات بارش، کاهش محسوستری را نسبت به میانگین ۵۰ ساله نشان میدهد.
سبزیپرور با اشاره به اینکه در دهههای ۶۰ تا ۷۰ سالهای پر بارش و در دهههای ۸۰ تا ۹۰ خشکسالی را در کشور تجربه کردیم، عنوان کرد: با مشاهده بارشهای خوب سالهای ۹۷-۹۸ امیدوار بودیم مجدد وارد دهه ترسالی شویم اما این امر اتفاق نیافتاد و در دو سال اخیر شاهد کمترین بارش ۵۰ سال گذشته بودیم.
وی با بیان اینکه بارشهای حدی و تصادفی توسط مدلهای اقلیمی موجود قابل پیشبینی نیستند، اظهارکرد: مدیران کلان کشوری باید راهکارهای اجرایی لازم را برای مقابله با اینگونه رخدادهای حدی در برنامههای راهبردی کشور بگنجانند و از آن برای عملیاتی شدن حمایت کنند.
سبزیپرور تصریح کرد: اگر افت بارشها و مدیریت غیرعلمی منابع آب با همین روند ادامه یابد، مهاجرت انسانی از نواحی جنوبی و کمآب کشور به سمت نواحی شمالی سرعت بیشتری خواهد گرفت بهطوریکه در آینده جمعیت غالب کشور، استانهای شمالی را به عنوان سکونتگاه دائمی خود انتخاب میکنند.
عضو هیئتعلمی دانشگاه بوعلیسینا با اشاره به اینکه در مورد بارش سالهای بعدی باید به همین پیشبینیهای میانمدت فصلی اکتفا کرد، افزود: قبل از رخداد سالهای پرباران، مدیران کشوری باید به فکر ذخیره بارش مازاد باشند و تدابیری برای آن اندیشیده شود که همانند سال ۹۸ غافلگیر نشویم و بتوانیم مازاد بارش را برای سالهایی کمآب بهطور بهینه ذخیره کنیم.
وی تأکید کرد: برگشت مقدار بارش به میانگین درازمدت (۲۴۳ میلی متر در سال) نگرانیها را رفع نمیکند، چراکه کمبودهای تأخیری سالهای گذشته و مشاهده توزیع نامناسب زمانی و جغرافیایی بارش، چالشهای جدیدی در کشور ایجاد خواهد کرد.
سبزیپرور با بیان اینکه اگر در دوران ترسالی مدیریت مناسبی نداشته باشیم نمیتوان از مزایای آن در سالهای خشک استفاده کنیم، اضافه کرد: مسئولین باید بر نظام خرده مالکیتی باغها نظارت کنند، در سالهای اخیر ساکنین شهرها به علت مهاجرت معکوس یا استفاده تفریحی، باغهای موجود در اطراف روستاها و شهرها را خریداری کرده و در سالهای خشک؛ اقدام به حفر چاههای غیرمجاز کردند که این موضوع منابع آب زیرزمینی را به خطر میاندازد.
مدرس دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلیسینا در پایان افزود: دستگاههای قانونگذار و اجرایی کشور باید از سازمان هواشناسی به عنوان تنها دستگاه مسئول در پیشبینی و پایش اوضاع جوی حمایت بیشتری کنند و برای جلوگیری از موازیکاری، وظایف این سازمان را از دیگر دستگاهها همچون وزارت نیرو تفکیک و به آنها ابلاغ کنند.
انتهای پیام
نظرات