حجتالاسلام سید حسن مبارز در گفتوگو با ایسنا با اشاره به اهمیت پیامهای عاشورا اظهار کرد: توجه ما به درسهای عاشورا و پیادهسازی آن در زندگی بسیار کمرنگ است و لازم است توجه بیشتری به این موضوع داشته باشیم. این پیامها باید در زندگی ما و در عرصه تعهدات اجتماعی، مقررات و روابط اجتماعیمان پیاده شود.
وی با اشاره به جایگاه و اهمیت شعر عاشورایی افزود: شعر عاشورایی ضمن پرداختن به تاریخ و روایتگری آن بیانکننده تجربیاتی است که شاعر را در مواجهه با تاریخ و مظاهر تاریخی از یک سو و اتفاقاتی که امروز شاعر را به واقعه عاشورا مرتبط میکند، قرار میدهد. در این مسیر اگر شاعر جزو کسانی باشد که رسالتی برای خود متصور است، نباید از پیامهای عاشورا غافل شود.
این شاعر آئینی عنوان کرد: از جمله مسائلی که اهمیت بسیاری دارد، جملهای است که امام حسین(ع) در خطبه خود در روز ورود به کربلا بیان میکند مبنی بر اینکه «الناسُ عبیدُ الدنیا و الدین لعق علی السنتهم یحوطونه مادرت معایشهم فاذا محصوا بالبلاء قَلَّ الدَیانون؛ مردم بنده دنیا هستند و دین بر زبانشان میچرخد و تا وقتی زندگیهاشان بر محور دین بگردد، در پی آن هستند اما وقتی به وسیله بلا آزموده شوند، دینداران اندک میشوند».
روایتگری عاشورا نباید موجب جسارت به اهل بیت(ع) شود
مبارز تصریح کرد: باید متوجه شویم که فلسفه حرکت و قیام امام حسین(ع) در واقعه عاشورا چیست. درک این نکته به شاعری که قصد سرودن اشعار عاشورایی دارد، بسیار کمک میکند. در کل ضمن پرداختن به مسائل تاریخی از پیامهای اصلی عاشورا نباید غافل شد.
وی در مورد نکاتی که باید در اشعار عاشورایی رعایت شود نیز گفت: مراقب باشیم توصیف و روایتگری عاشورا به نحوی باشد که منجر به جسارت به ساحت حضرات معصومین(ع) و اباعبدلله(ع) نشود. از طرفی باید واقعیت را بگوییم و تلاش کنیم روایت ما انحرافات تاریخی و روایی نداشته باشد و هدفمان تنها تحت تاثیر قرار دادن مخاطب نباشد. همان رسالت و حقمحور بودن باعث میشود انسان به نتیجه برسد و وظیفه خود را در این عرصه به خوبی انجام دهد.
این شاعر آئینی درباره به کار بردن برخی واژهها در اشعار عاشورایی که از دیدگاه برخی توهین به سوگواران محسوب میشود، خاطرنشان کرد: این موضوع نیاز به تبیین دارد زیرا مخالفان و موافقان گاهی سخن یکدیگر را متوجه نمیشوند. برای مثال در مداحیهایی که خود را سگ در خانه اهل بیت(ع) میخوانند، مقصود پایین آوردن شان انسانی نیست بلکه این استعارهای است که قصد دارد خاشع بودن شاعر بر در اهل بیت(ع) را بیان کند. این موارد در اشعار برخی شاعران بزرگ هم دیده میشود و مراد هیچگاه قرار دادن انسان در مقام سگ نبوده است.
امکان سوءاستفاده از عمل خود را برای دشمنان فراهم نسازیم
مبارز خاطرنشان کرد: در جهان امروز برای خیلیها این موضوع قابل هضم نیست و برای جلوگیری از ایجاد مشکل و آسیبهای بعدی بهتر است شاعرانی که این قبیل اشعار را میسرایند، به دلیل پیشگیری از برخی مفاسد از استعارههای دیگری استفاده و تلاش کنند شکل بیان خود را تغییر دهند یا حداقل توضیح دهند که مقصود از این قبیل استعارهها چیست.
وی افزود: در سابقه شعری ما عاشقی که خود را سگ کوی معشوق خطاب کند، به چشم میخورد. در پیشینه ادبیات ما نیز این موضوع مطرح شده اما سوال اینجاست که چگونه میشود به موضوعی که بارها در پیشینه ادبی ما مطرح شده، ایرادی وارد نشود ولی زمانی که همین موضوع برای اهل بیت(ع) به کار برده میشود، بگوییم که انسان را از مقام شامخ انسانیت به سگ بودن رساندهایم.
این شاعر آئینی بیان کرد: هرچند اصل این اعتراض درست است اما باید توجه داشت علاوه بر مسبوق به سابقه بودن این موضوع در پیشینه ادبی ما شاعر صرفا از استعاره استفاده کرده و هدف او تنها نشان دادن خاشع بودن وی در خانه اهل بیت(ع) است. با تمام این اوصاف من در مقام صدور فتوا نیستم اما نظر شخصی بنده این است که اگر میخواهیم به اهل بیت(ع) خدمت کنیم، بهتر است تا جای ممکن به گونهای عمل کنیم که امکان سوءاستفاده از آن برای دشمنان فراهم نشود.
اخلاص به کار شاعر برکت میدهد
مبارز در خصوص دلیل ماندگاری بیشتر اشعار قدیمی که درباره محرم و عاشورا سروده میشد، نسبت به اشعار امروز گفت: این موضوع از چند بعد میتواند بررسی شود. مورد اول تکنیکی که شاعر به کار میبندد، است. اینکه شاعر از چه قالب و وزنی استفاده میکند و شعر مورد نظر دارای چه ریتمی است، دارای اهمیت است. نکته بعدی این است که هدف شاعر انجام رسالت خود باشد یا صرفا جذب مخاطب که این به بعد معنوی قضیه بازمیگردد. قُدَما در کار خود اخلاص داشتهاند و هدفشان صرفا دیده شدن و شهرت به آن معنا نبوده است. این اخلاص به کار شاعر بسیار برکت میدهد.
وی تصریح کرد: با این حال در زمانه کنونی باز هم در شرایط خوبی قرار داریم و از وضع موجود اشعار ناامید نیستیم. هر چند نگران آسیبها و آفتها هستیم. متاسفانه پایین آوردن شان و استخفاف اهل بیت(ع) در بعضی ترانهها و اشعار به چشم میخورد. به تمام این شاعران به عنوان علاقهمندان این عرصه ارادت دارم اما خواهشمندم مراقب باشند اهل بیت(ع) را با نیت جذب مخاطب از مقام خود پایین نیاورند.
شرکت در هیئات کودکان تمرین خوبی برای تقویت روابط اجتماعی آنان است
این شاعر آئینی در مورد نحوه مناسب توضیح واقعه کربلا به کودکان گفت: نه تنها در عرصه شعر بلکه در منبرها تمایل به بیان اصل واقعه و روایتگری عاشورا بسیار بیشتر از بیان درسها و پیامهای آن است. باید توجه داشت در برخی سنین منتقل کردن ابعاد غمانگیز واقعه مانند گودال قتلگاه برای کودکان از لحاظ روحی و روانی سخت و سنگین است اما میتوان مولفهها و مفاهیمی مانند ایثار و محبت را به آنها آموخت. جای این درسها در شعر کودک و نوجوان ما بسیار خالی است. بردن کودکان به برخی مجالس که افراط بیش از حد دارد، میتواند آسیبزا باشد؛ این وظیفه پدر و مادر است که بدانند میتوانند کودکان خود را به چه سطحی از مجالس ببرند.
مبارز اضافه کرد: طرح زیبایی که در برخی از مساجد و حسینیهها دیدهام، هیات کودکان و نوجوانان است که شرکت در این قبیل هیئات میتواند علاوه بر آشنایی با معارف دین تمرین خوبی برای تقویت روابط اجتماعی باشد. اگر میخواهیم به امام حسین(ع) خدمت کنیم، باید مسائل ذهنی و ابعاد روحی روانی کودکان کمسن و سال را در نظر بگیریم تا با شناخت صحیح وارد این محافل شوند و رشد کنند.
انتهای پیام
نظرات