محمدامین ناصح در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: 27 شهریور ماه در تقویم جمهوری اسلامی به مناسبت درگذشت استاد محمدحسن بهجت تبریزی متخلص به شهریار روز بزرگداشت شعر و ادب فارسی نامیده شده است.

وی افزود: می‌دانیم که شهریار از شاعران مطرح عصر حاضر است و غزلیات عاشقانه پخته‌ای دارد و در میان شاعران هم نسل خودش یکی از سرآمدان است و می‌توانیم به این نکته اشاره کنیم که بزرگداشت شعر و ادب فارسی یعنی بزرگداشت بخشی از فرهنگ و هویت ملی ایرانیان.

این استاد ادبیات بیان کرد: از یاد نبریم که ما فارسی زبانان یکی از مولفه‌ها و ارکان هویتمان زبان فارسی است و طبیعتا زبان هنگامی که با زیبایی آفرینی‌های ادبی همراه می‌شود به زبان ادب نزدیک می‌شود و از زبان گفتار یا زبانی که مشهور است به زبان خودکار فاصله گرفته و نقش ادبی زبان در آن پررنگ تر می‌شود.

ناصح ادامه داد: جنبه‌های مختلف ادبی که در نظم و نثر شاهد آن هستیم به نحوی از جلوه‌های زبان است و فراموش نکنیم که موظفیم زبان فارسی را به عنوان یکی از مولفه‌های هویتی ایرانیان پاس بداریم و این بهانه در تقویم جمهوری اسلامی می‌تواند زمینه‌ای باشد برای توجه بیشتر به مقوله زبان و شعر و ادب فارسی و بزرگداشت شعرا و ادیبانی که در این مسیر اهتمام می‌ورزیدند و امروز جای بسیاری از ایشان خالیست و لذا بهانه‌ای است برای تکریم مفاخر ادبی ایران زمین.         

وی اظهار کرد: شاید نشود از تعداد انجمن‌های ادبی کشور به طور صورت دقیق آماری ارائه داد به دلیل اینکه بسیاری از این محافل ادبی خودجوشند و در مکان‌های مختلف اداری و بعضا غیر اداری تشکیل می‌شوند و بهانه‌ای است برای صیقل روح و توجه به مفاهیم عرفانی شعر و ادب فارسی.

این استاد ادبیات ادامه داد: اگر بخواهیم به یکی از انجمن‌های ادبی کهن ایران توجه کنیم می‌توانیم به انجمن ادبی تهران اشاره کنیم که بیش از یک قرن از تاسیس آن می‌گذرد و یکی از موسسین و روسای پیشکسوت آن مرحوم استاد محمدعلی ناصح بودند و می2دانیم که ایشان از مصححین آثار سعدی هستند و از طرفی در آن روزگاری که این محفل در تهران برگزار می‌شد افراد برجسته‌ای مانند مرحوم استاد سید محمد فرزان از بیرجند نیز در آن جمع به دلیل حضور ایشان در تهران شرکت می‌کردند و همینطور بزرگان دیگری از پایتخت.

وی تصریح کرد: می‌توان گفت یکی از بسترهای معرفی و شناسایی عمق دانش مرحوم فرزان در چنین محافلی به ویژه انجمن ادبی تهران آشکار شد چرا که به مناسبت‌هایی که شعری مطرح می‌شد، ایشان در آن باب نقدی مطرح می‌کردند و بزرگان آن روزگار در آن محافل که بسیار سرشناس هم بودند این نقدهای موشکافانه را می‌شنیدند و می‌دیدند که حاکی از توجه ارزشمند استاد فرزان به متون نظم و نثر فارسی و بعضا عربی بود.

ناصح ادامه داد: این موضوع نیز بهانه‌ای بود برای اینکه روایت یکی از قدیمی ترین انجمن‌های ادبی ایران موسوم به انجمن ادبی تهران را به یادکرد مرحوم استاد سید محمد فرزان مرتبط کنم.                                                                      

وی با بیان اینکه در بحث شیوه‌های ارتقاء فرهنگ عمومی در استان خراسان جنوبی می‌دانیم که تنها یکی از این راه‌ها توجه به مقوله شعر و ادب است چرا که فرهنگ شامل مولفه‌های متنوعی از جلوه‌های هنری و ادبی و علمی و اجتماعی و آموزشی است و به همین دلیل مقوله فرهنگ نمی‌تواند منحصر در توجهات ادبی ما در استان شود اما حتما یکی از مولفه‌های مهم آن پروبال دادن به شعرای نسل جوان است تا آنها بتوانند از فرصت ظهور و بروز کافی برخوردار باشند.

ناصح بیان کرد: یکی از جنبه‌های مهم دیگری که شورای فرهنگ عمومی استان معمولا به آن توجه دارد جنبه‌های هنری است که می‌تواند در کنار جنبه‌های ادبی بسیار موثر باشد. به عنوان مثال می‌دانیم که شعر با مقوله موسیقی اصیل ایرانی سده‌های متوالی است که در هم تنیده است و طبیعتا توجه به مقوله شعر فارسی در کنار موسیقی اصیل چه موسیقی نواحی و مقامی و چه دستگاه‌های موسیقی اصیل ایرانی می‌توانند مکمل یکدیگر باشند و این گونه توجه به ملاحظات ادبی و هنری در هر منطقه می‌تواند بستر خودش را برای تقویت فرهنگ عمومی استان فراهم کند. 

ضرورت توجه به اشعار آمیخته با گویش‌های محلی                                                           

 وی تصریح کرد: به عنوان پیشنهادی برای تقویت شعر و ادب فارسی در خراسان جنوبی، صدا و سیمای استان می‌تواند در این زمینه اهتمام بیشتری داشته باشد؛ به عنوان مثال من به عنوان یک شهروند کمتر توانسته‌ام برنامه‌های ثابت ادبی را چه آمیخته با گویش‌های محلی باشد چه همسو با فارسی معیار ردیابی کنم و از آن رهگذر شعرهای منطقه‌ای و بومی شاعران را بشنوم و برنامه مشخصی را در ساعتی با پیگیری عموم علاقه مندان آن برنامه در صدا و سیمای استان بشنوم که امیدوارم از این ظرفیت برای تقویت شعر و ادب فارسی در خراسان جنوبی و شهرهای دیگر این استان استفاده بیشتری شود.                                                                                                       

ناصح بیان کرد:  در مورد فضای حاکم بر شعر و ادب استان خوشبختانه نقاط قوتی وجود دارد و محافل شعر و ادب در بخش‌های مختلف برقرار است و نسل جوان و خوش ذوق به پرداختن به شعر فارسی همسو با فارسی معیار و چه اشعار گویشی علاقه مندند.

وی ادامه داد: اصطلاحات گویش با لهجه تفاوت دارد؛ لهجه‌ها شبیه به مشهدی یا اصفهانی معمولا واژگان اختصاصی متعددی ندارد و از تفاوت‌های دستوری و یا صرفی و نحوی هم با فارسی معیار برخوردار نیست اما گویش‌ها مانند بیرجندی طبیعتا تفاوت‌های قابلی در واژگان اختصاصی دارند و از همه مهم تر رنگ و بویی از تفاوت های دستوری هم با فارسی معیار در آنها قابل ردیابی است.

این عضو هیئت علمی گروه زبان شناسی دانشگاه بیرجند خاطرنشان کرد: در استان شاعرانی هستند که در ارتباط با گویش‌های محلی شعرهای متنوعی دارند و اشعارشان در حافظه عموم شهروندان است؛ از طرفی موضوع اشعار گویشی می‌تواند در کمک به خروج گویش‌های رو به زوال از نگرانی موثر افتد.

ناصح یادآور شد: رونق این بخش رسالتی است که شورای فرهنگی استان و نیز نهادهای دست اندرکار از جمله اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره کل میراث فرهنگی و همچنین فضاهای دیگری مانند مجامع دانشگاهی باید بدان توجه کنند تا مجموعا بتواند در احیای شعر گویشی و معرفی شعرای محلی سرا تاثیرگذار باشد.       

انتهای پیام