گرچه زمان زیادی از آغاز تحقیقات در خصوص سلولهای بنیادی نمیگذرد اما با این وجود این علم، جهان زیست شناسی و پزشکی را با تحول مواجه کرده است، متأسفانه اکثر مواقع خون موجود در بند ناف به عنوان یک زباله دور ریخته میشود حال آنکه این عنصر ارزشمند میتواند بسیاری از بیماریهای صعبالعلاج را درمان کند.
مطالعات انجام شده نشان میدهد خون موجود در بند ناف نوزاد که هنگام تولد دور ریخته میشود سرشار از سلولهای بنیادی است و از قابلیت درمان بیش از ۱۰۰ نوع بیماری با استفاده از سلولهای بنیادی خون بند ناف برخوردار است و میتواند برخی از بیماریهای بدخیم از جمله سرطان خون، تالاسمی، بیماریهای نقص سیستم ایمنی، کم خونی مادرزادی و غیره را درمان کند، در حال حاضر نیز کارآزمایی های بالینی برای درمان بیماریهای غیرخونی مانند بیماریهای فلج مغزی، اوتیسم، SMA، آرتروز و ناهنجاری قلبی با سلولهای بنیادی خون بندناف در دست اقدام است.
استان گلستان هم از سال ۹۷ به همت جهاددانشگاهی از بانک سلولهای بنیادی خون بند ناف بی نصیب نماند و با راه اندازی این مرکز نیاز مردم گلستان به استانهای همجوار برطرف شد.
با وجود همه تلاشهایی که جهاددانشگاهی گلستان برای ترویج ذخیره سازی خون بند ناف انجام داده اما این مهم هنوز آنطور که باید مورد توجه و استقبال مردم استان قرار نگرفته و به نظر میرسد ترویج و فرهنگ سازی ذخیره سازی خون بند ناف به عنوان پس انداز سلامتی نیاز به همراهی و مشارکت سایر نهادها و دستگاههای اجرایی دارد.
در همین راستا نشست تخصصی سلولهای بهاری با حضور وبیناری دکتر ضرابی، مدیرعامل شرکت فناوری بن یاختههای رویان، معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گلستان، رئیس گروه سلامت خانواده دانشگاه علوم پزشکی گلستان و جمعی از پزشکان متخصص و فوق تخصص در حوزه زنان و زایمان و خون برگزار شد.
در این نشست ضمن بررسی نقش سلولهای بنیادی در حوزه پزشکی و درمان و ارائه راهکارها، چالشهای پیش رو بانک سلولهای بنیادی خون بند ناف استان گلستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
بانک عمومی خون بند ناف در کشور راهاندازی شود
معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گلستان در این نشست اظهار کرد: متأسفانه خون بند ناف به عنوان یک منبع غنی به دور ریخته میشود این منبع ضمن آنکه ارزان است اما نگهداشت آن مشکل است لذا ما این اقدام را قدر می دانیم.
دکتر نرگس بیگم میربهبهانی با بیان اینکه خون بند ناف برای درمان بسیاری از بیماریها مفید است، خواستار راه اندازی بانک عمومی خون بند ناف به شکل گسترده در کشور شد و گفت: در حال حاضر هزینه ذخیره سازی خون بند ناف ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است و گاهی اوقات خانوادهها برای پرداخت این میزان با مشکل مواجه هستند که به نظر میرسد باید از ظرفیت نهادهای حمایتی استفاده کرد.
وی با تأکید بر اینکه باید صحت و بازدهی خوب از ذخیره سازی خون بند ناف به مردم گزارش شود، بیان کرد: باید اطلاع رسانی لازم به خانوادهها انجام شود، گاهی اوقات نمونه ذخیره سازی شده با فرد بیمار سازگار نیست لذا قابلیت استفاده برای همان شخص وجود ندارد اینطور مواقع هر چقدر برای والدین توضیح دهیم که مشکل از نمونه نبوده و یا نمونه گیری به خوبی انجام شده باز هم قانع نمیشود؛ در ذخیره سازی خون بند ناف این آسیبها هم وجود دارد که باید رفع شود.
این فوق تخصص هماتولوژی و آنکولوژی کودکان با بیان اینکه به نظر میرسد باید در جهت آگاه سازی مسئولان و متولیان هم کار کرد، گفت: متأسفانه برخی از آسیبهای ذخیره سازی خون بند ناف برای مسئولان و متولیان جا نیفتاده و در سیاست گذاریها باید راحتتر با این مسئله برخورد کرد.
میربهبهانی، خواستار اتخاذ راهکار مشخص در پرداخت هزینه ذخیره سازی خون بند ناف شد و تأکید کرد: برای توسعه و رونق ذخیره سازی خون بند ناف در استان گلستان میتوان از ظرفیت استانهای موفق در ذخیره سازی خون بند ناف استفاده کرد.
افراد پرریسک در ذخیرهسازی خون بند ناف در اولویت حمایت باشند
وی با بیان اینکه افراد پرریسک در ذخیره سازی خون بند ناف باید در اولویت مسئولان باشند و مورد حمایت قرار گیرند، تصریح کرد: همچنین باید کیفیت اطلاع رسانی را افزایش دهیم تا مردم در جریان دقیق این اقدام مهم قرار گیرند.
متخصص زنان و زایمان هم در این نشست اظهار کرد: با توجه به سرعت علم باید آگاهی در بین مردم بیشتر شود و در مقابل اطلاع رسانی و آگاهی بخشی صحیح باید سرویس دهی و خدمات ارائه شده در آن بخش هم تسهیل شود.
محدودیتهای ذخیره سازی خون بند ناف برطرف شود
دکتر خدیجه خسروی به محدودیتهای ذخیره سازی خون بند ناف در بیمارستان اشاره کرد و افزود: ممکن است محدودیتهای ایجاد شده در گرفتن خون بند ناف موجب شود من پزشک هم در تشویق و ترغیب بیمار برای ذخیره سازی خون بند ناف انگیزه زیادی نداشته باشم.
وی معتقد است؛ اگر امکانات باشد هزینه ذخیره سازی خون بند ناف آنقدر نیست که از عهده مادران باردار خارج باشد، در واقع بیماران برای ذخیره سازی خون بند ناف همکاری لازم را دارند اما مشکلات و موانع موجود در مسیر ذخیره سازی خون بند ناف باید کاهش یابد.
این متخصص زنان و زایمان با بیان اینکه وجود عفونت در زنان باردار خود یک مانع برای ذخیره سازی خون بند ناف است، گفت: گاهی اوقات مادر باردار باید با انجام معاینات پزشکی در جریان ابتلا یا عدم ابتلای به عفونت قرار بگیرد تا بتواند برای ذخیره سازی خون بند ناف اقدام کند که برخی مواقع طی کردن همین روند از حوصله افراد خارج است.
خسروی خواستار راه اندازی بانک خون بند ناف عمومی در کشور شد و تأکید کرد: اگر نگهداشت بند ناف در قالب بانک عمومی انجام شود هزینه آن برای مردم کمتر میشود.
مدیر مرکز مشاوره مامایی مهر مادران گرگان نیز در این نشست اظهار کرد: بنده تجربه فعالیت در جهاددانشگاهی مازندران را دارم که در ذخیره سازی خون بند ناف موفق بود در گلستان هم از زمانی که جهاددانشگاهی این مسئولیت را پذیرفت اقدامات خوبی در این راستا انجام شده است.
اطلاعات مردم درباره قابلیتهای خون بند ناف اندک است
مریم آسیابان تأکید کرد: باید آگاهی رسانی و اطلاع رسانی به مردم انجام شود، بسیاری از مردم نمیدانند که برای درمان بیماریهای صعب العلاج میتوانند از سلولهای بنیادی خون بند ناف استفاده کرد.
وی با بیان اینکه باید از خانوادهها به ویژه افراد نیازمند حمایت همه جانبه صورت بگیرد، افزود: گاهی اوقات خانوادهها پرداخت همین ۶ میلیون و ۸۰۰ تومان را ندارد.
مدیر مرکز مشاوره مامایی مهر مادران گرگان اضافه کرد: سازمان بهزیستی برای خانوادههای دارای معلول اعتبار میگذارد و چه خوب است برای خانوادههای پرریسک که احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف را دارند هم حمایتهایی داشته باشد تا بتوانند برای ذخیره سازی خون بند ناف اقدام کنند.
آسیابان گفت: اگر حمایت لازم از ماماهای حاضر در بیمارستانها انجام و سازوکار مشخصی تعریف شود، میتوان از ظرفیت آنها که هنگام زایمان هم حضور دارند برای ذخیره سازی خون بند ناف استفاده کرد و بسیاری از موانع و مشکلات حضور نیروی خارج از محیط بیمارستان را کاهش داد، البته پیشنهاد میکنیم برای ماماهای متقاضی گواهی بازآموری هم صادر شود.
رئیس گروه سلامت مادران، جمعیت و باروری دانشگاه علوم پزشکی گلستان هم در این نشست از آمادگی همه جانبه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گلستان برای کمک به ذخیره سازی خون بند ناف خبر داد و گفت: در معاونت بهداشتی آماده همه نوع همکاری اعم از فرهنگ سازی اطلاع رسانی و ارجاع هستیم.
دکتر سمره خاری افزود: وقتی طرح ذخیره سازی خون بند ناف در مراکز بهداشت مطرح میشود با حجم بالایی از تقاضا از سوی مادران باردار مواجه خواهیم شد و اگر سازوکارها مشخص نباشد و افراد معرفی شده ناراضی برگردند به روند درمانی و همچنین مرکز بهداشت بی اعتماد خواهند شد؛ در واقع اطلاع رسانی ما استقبال گسترده مردم را به همراه دارد اما از سوی دیگر مرکز خون بند ناف گلستان نیز باید برای پذیرش این حجم از مراجعه کننده آمادگی لازم را داشته باشد.
ضرورت حمایت از خانوادههای نیازمند برای ذخیرهسازی خون بند ناف
وی بر ضرورت رفع چالشها و راهکارهای پیش روی ذخیره سازی خون بند ناف تأکید کرد و یادآور شد: برخی از اقشار توان پرداخت ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان را ندارند و برای این مسئله باید راهکاری اندیشده شود.
یک متخصص زنان و زایمان هم در این نشست اظهار کرد: افکار عمومی ما آینده نگری ندارند و بیشتر به دنبال نتیجه هستند لذا اگر پیامدهای مثبت ذخیره سازی خون بند ناف را اطلاع رسانی کنیم مردم به این امر ترغیب میشوند.
دکتر محبوبه آزادراه با اشاره به اینکه کمبود کارشناس خون گیری مشکلی اصلی ما در ذخیره سازی خون بند ناف است، افزود: مسئله بعدی فرهنگ سازی است؛ فرهنگ سازی باید برای مردم امیدبخش باشد تا برای انجام این کار ترغیب شود.
وی اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به مردم را ضروری دانست و متذکر شد: دولت باید ذخیره سازی خون بند ناف را برای افراد پرریسک رایگان کند.
مدیر بیمارستان بسکی گنبدکاووس نیز در این نشست بر ضرورت ارتقای زیرساختها و افزایش تعداد نیروها برای ذخیره سازی خون بند ناف در گلستان تأکید و اظهار کرد: عوامل اجرایی برای ذخیره سازی خون بند ناف باید در دسترس باشند و در بیمارستانها شیفت آنکال داشته باشند.
بهناز بسکی با تأکید بر اینکه خانوادههای پرریسک قطعاً از ذخیره سازی خون بندناف استقبال میکنند، گفت: اگر دانشگاه علوم پزشکی گلستان و یا جهاددانشگاهی استان در این خصوص قرارداد منعقد کند و تفاهم نامهای با دستگاههای حمایتی از جمله بهزیستی منعقد شود خانوادههای پرریسک تحت حمایت قرار میگیرند.
مدیر بانک خون بند ناف جهاد دانشگاهی گلستان هم در این نشست با تأکید بر اینکه خون بندناف خونی است که پس از تولد در بندناف و جفت باقیمانده و دور ریخته میشود، اظهار کرد: این خون غنی از سلولهای بنیادی است و اگر امکان جمعآوری و ذخیرهسازی این سلولها فراهم شود، همواره منبعی غنی از سلولهای بنیادی خونساز را در اختیار داریم که این سلولها میتوانند در بیماریهایی که منشأ خونی داشته و اختلال در فعالیت مغز استخوان و سیستم ایمنی تلقی میشوند مورداستفاده قرار گیرد.
هزینه ذخیرهسازی خون بند ناف چقدر است؟
زهرا رجبی با اشاره به اینکه مادران باردار از هفته ۳۴ و تا قبل از زایمان میتوانند برای ذخیره سازی خون بند ناف اقدام کند، افزود: هزینه ذخیره سازی خون بند ناف ۶ میلیون و ۸۶۰ هزار تومان است البته شرایط پرداخت اقساطی نیز برای افراد متقاضی فراهم است و با خانوادههایی که مشکل مالی دارند همراهی لازم را خواهیم داشت.
وی با اشاره به اینکه ما برای اطلاع رسانی به مردم از هیچ تلاشی دریغ نکردیم، بیان کرد: ما با افرادی که برای ذخیره سازی خون بند ناف اقدام میکنند از همه لحاظ حمایت و پشتیبانی خواهیم کرد.
مدیر بانک سلولهای بنیادی خون بند ناف جهاد دانشگاهی گلستان با اشاره به اینکه برخی از محدودیتهای اعمال شده در ذخیره سازی خون بند ناف براساس استانداردهای جهانی تعریف شده است، گفت: آن دسته از مادران باردار که سابقه ابتلای به سرطان و همچنین پرکاری تیروئید داشته باشند، امکان ذخیره سازی خون بند ناف را ندارند، همچنین اگر بیمار مبتلا به عفونت زنان باشد باید از زمان قطع دارو هفت روز بگذرد و پزشک وی اعلام کند که روند درمان تکمیل شده است.
رجبی با بیان اینکه از اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ تاکنون ذخیرهسازی یک هزار و ۲۰۰ نمونه خون بند ناف در گلستان انجام شده است، تأکید کرد: ماهانه بیش از ۵۰ نفر برای ذخیره سازی خون بند ناف به دفتر نمایندگی خون بند ناف گلستان مراجعه میکنند البته برای نهادینه سازی و ترویج بیشتر این مهم در بین گلستانیها، نیاز به همراهی و مشارکت برخی از دستگاههای اجرایی داریم.
انتهای پیام
نظرات