مسعود ترابی، سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، در افتتاحیه اولین همایش بین‌المللی زیست‌شناسی گیاهان دارویی که نهم اسفند در دانشگاه قم برگزار شد، عنوان کرد: تولید گیاهان دارویی در بستر کشاورزی اتفاق می‌افتد و علم آن از مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی است.

وی با بیان اینکه استان قم، کوچک‌ترین استان کشور است، اظهار کرد: استان قم فقط ۶۸ صدم درصد کشور را به خود اختصاص داده و از سه شهرستان تشکیل شده است.

وی ادامه داد: مناطق کویری و مناطق خشک برای رشد برخی از گیاهان مناسب نیست و اختلاف دمای بین شب و روز، تنش‌های محیطی و... که از نظر ما تهدید محسوب می‌شود، برای بسیاری از گیاهان دارویی یک فرصت است.

وی با بیان اینکه قم یکی از بهترین مناطق برای توسعه گیاهان دارویی است، گفت: استان قم از دو بخش کوهستانی و کویری تشکیل شده است و دارای اقلیم‌های بسیار متفاوتی است به طوری که در برخی از مناطق کمتر از صد میلی متر و در برخی مناطق بیش از ۲۰۰ میلی متر بارندگی دارد.

سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم اضافه کرد: مجموعه سطح زیر کشت در استان قم حدود ۶۸ هزار هکتار است که حدود ۴۴ هزار هکتار آن زراعت و ۲۳ هزار هکتار آن باغی است.

وی با اشاره به اینکه استان قم به لحاظ دانش کشاورزی و تعداد کشاورزان سرآمد در کشور، یکی از بهترین‌ها است، ادامه داد: حدود ۱۳ هزار هکتار باغ پسته در قم داریم و بهترین پسته کاران در سطح کشور در استان قم هستند. همچنین قم یکی از بزرگ‌ترین مزارع پرورش خاویار را دارد که سالانه حدود دو تن خاویار تولید می‌کند.

ترابی در اشاره به اهمیت کشاورزی در قم گفت: استان قم کمتر از یک درصد سطح کشور را به خود اختصاص داده است اما ۱۰ درصد تخم‌مرغ کشور را تولید می‌کند که بیش از ۸۰ درصد آن را به استان‌های دیگر صادر می‌کند.

ویژگی‌های قم فرصتی مناسب برای کشت گیاهان دارویی است

وی با بیان اینکه استان قم رویشگاه‌ طبیعی کتیرا، باریجه و اشنان است، اضافه کرد: با توجه به اینکه استان قم، وسعت کمی دارد، یکی از رویشگاه‌های اصلی گیاهان دارویی است که نشان می‌دهد فرصت خوبی برای برنامه ریزی در این زمینه است.

سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم بیان کرد: در حال حاضر نعنای قمی، بابونه، زعفران، زیره سبز، سیاه دانه، گل گاو زبان، بید مشک ز، یره سیاه زیر، درخت های عناب، زرشک، سنجد و در زمینه گلخانه آلوئه ورا و به لیمو در قم دارای سطح هستند همچنین بزرگ ترین و بهترین باغ‌های مکانیزه گل محمدی در قم است.

ترابی با اشاره به اینکه شرکت‌های متعدی در قم در زمینه طب سنتی فعالیت می‌کنند، افزود: در خصوص استفاده از گیاهان دارویی و به ویژه دام‌ها فعالیت‌های زیادی انجام شده است که از همراهی مرکز رشد تشکر می‌کنم؛ زیرا اکثر این‌ها ثبت اختراع شدند و داروهای آن موجود است.

وی با تاکید بر اینکه در زمینه گیاهان دارویی پژوهش‌های متعددی انجام شده است، یادآور شد: هفته گذشته دهکده فن‌آوری کشاورزی و منابع طبیعی استان قم را افتتاح کردیم و این می‌تواند بستری مناسب برای شرکت‌های دانش‌بنیانی که در حوزه دامداری فعالیت می‌کنند، باشد.

ایران را با سایر کشورها مقایسه نکنید

ولی الله مظفریان، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، نیز در این مراسم عنوان کرد: مقایسه کردن ایران با سایر کشورهای کار اشتباهی است؛ زیرا شرایط جغرافیایی و اکولوژیک آن قابل مقایسه با دیگر کشورها نیست.

وی تاکید کرد: این که می‌گوییم ما در ایران این تعداد گونه گیاهی از اروپا بیشتر داریم اشتباه است؛ زیرا اقلیم‌های متفاوتی داریم. در ایران هشت هزار و ۶۶۰ گونه گیاه داریم که با زیرگونه‌ها ۹ هزار و ۱۰۰ مخلوق گیاهی می‌شود اما حدود ۴۵۰ گونه گیاهی طبی است و مردم استفاده می‌کنند. بالا بودن تعداد گیاهان دارویی ارزش ندارد، بلکه تعداد گیاهانی که ارزش اقتصادی و ارزش افزوده دارند، مهم است.

وی افزود: باید گیاهان دارویی را همچون غذا در سفره های مردم ببریم؛ زیرا گیاهان دارویی می‌تواند به نفع سلامت جامعه باشد. سلامت جامعه با صادرات ارتباط ندارد بلکه با تنوع غذایی سفره مردم ارتباط دارد؛ چرا باید محصول زعفران را به دلار گره بزنیم؟ دلار نمی‌خواهیم سلامت جامعه را می‌خواهیم.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با تاکید بر اینکه باید سنجیده و بر اساس دانش حرف بزنیم، گفت: بیان کردن تعداد و ارقام به زیان جامعه است. باید گیاهان دارویی و پتانسیل‌های طبیعی مملکت را به درستی بشناسیم.

وی ادامه داد: مناطق مستعد کشاورزی و کشت گیاهان دارویی مناطق بیابانی نیست، گذشتگان ما زیرک و توانا بودند و در کنار رودها و دره‌ها زندگی کردند در حالی که کویرهای فراوان داشتیم.

مظفری بیان کرد: ۴۵ سال است که همه ایران وجب به وجب گشتم تا کتاب شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران بونیسم و پتانسیل‌های کشور را معرفی کنم. باید به داشته‌ها و نداشته‌ها و فکر کنیم و به اهمیت صادرات و واردات خیلی فکر نکنیم.

به سلامت روح و جسم فرزندان مان بی‌اندیشیم

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع تاکید کرد: محصولات کشاورزی را برای سلامت جامعه تولید می‌کنیم، به سلامت جامعه ایران بیندیشید و بگذاریم فرزندان مان در سلامت روح و جسم زندگی کنند و از امکانات این مملکت بهره مند شوند.

وی با بیان اینکه باید بر روی تعداد مشخصی از گیاهان دارویی متمرکز شویم، یادآور شد: ضرورتی ندارد که چند هزار گیاه دارویی داریم. بلکه باید بر روی داشته های دارای ارزش افزوده تمرکز کنیم. محصولات کشاورزی اگر درجایگاه خودشان کشت شوند هم ارزش افزوده بیشتری برای سلامت دارند و هم اقتصاد را به گردش در می‌آورند.

مظفری عنوان کرد: خداوند اقلیم هر منطقه‌ای را برای یک نوع گیاه به ما داده است؛ مثلاً اگر زعفران را در آذربایجان بکاریم گناه کرده‌ایم زیرا آنجا محصول استراتژیک تری می‌توانیم بکاریم و همه چیز باید بر اساس اکولوژی باشد.

انتهای پیام