چهارشنبه سوری در فرهنگ پارسی و کشورهای فارسی زبان به عنوان پیش‌درآمد عید باستانی نوروز شناخته می‌شود که همواره در طول تاریخ قبل از فرارسیدن سال نو برپا می‌شده و هنوز هم در بین اقوام و شهروندان ایرانی از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است.

از آداب و رسوم این شب می‌توان به آب‌پاشی و آب‌بازی، قاشق‌زنی، کوزه‌شکنی و شاهنامه خوانی نام برد که اکنون شاید ما حتی نام آن‌ها را نشنیده باشیم. آیین چهارشنبه‌سوری، برگزاری یک جشن بهاری است که با روشن کردن آتش در استقبال از بهار برگزار می‌شده اما این سنت دیرینه که برای دفع شر و بلا بوده در میان خرافات رنگ باخته و با ترقه‌بازی و برخی دیگر اقدامات همراه شده است. مردم با انجام این کار معتقد بودند ناخوشی‌ها و بدی‌های خود را به آتش سپرده و به استقبال سلامتی و خوشی می‌روند و اینگونه سالی نیک را برای خود رقم می‌زدند.

این نوع شادی را هیچ عقلی نمی‌پذیرد

حجت‌الاسلام سیدرضا هاشمی، کارشناس مذهبی و استاد حوزه علمیه خراسان جنوبی به ایسنا گفت: چهارشنبه‌سوری یک سنت زرتشتی و از جمله شادی‌های کاذب جوانان است که البته در سال‌های اخیر با حوادث فراوانی همراه شده است.

وی با بیان اینکه اسلام با شادی افراد مخالف نیست، افزود: ضربه و آسیب زدن به افراد و بیت المال را هیچ عقل سلیمی نمی‌پذیرد؛ این نامش شادی نیست چراکه هر عادت و سنتی که به جسم فرد و دیگران ضربه بزند شادی محسوب نمی‌شود و هیچ آیینی آن را تأیید نمی‌کند.

استاد حوزه علمیه خراسان جنوبی تصریح کرد: تنها کمی تفکر لازم است که آیا یک لحظه شادی ما ارزش دارد که یک عمر فردی بدون چشم روزگار بگذراند و یا شادی خانواده‌ای در روزهای ابتدای سال برهم بریزد؟

هاشمی با تاکید بر کنترل و سازماندهی هیجانات نوجوانان و جوانان در این حوزه، اظهار کرد: می‌توان مواد محترقه کم‌خطر و همچنین ایجاد فضاهایی در خارج از محیط‌های مسکونی تدبیر شود تا اتفاقات کمتری رخ دهد.

وی بیان کرد: والدین نیز نباید به اجبار متوسل شده بلکه با ایجاد روش‌های خلاقانه مانند  ایجاد شادی درون خانوادگی و جمعی که هیچ آسیبی نمی‌رساند، جوان را در این شب جذب خانه کنند.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: افراد نیاز به تفریحات و شادی‌های سالم دارند که باید این امر در جامعه فرهنگ سازی شده تا مانع از بروز هیجانات به صورت منفی شویم.

فراوانی آسیب‌ها

علیرضا عباسی، معاون مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی خراسان جنوبی به ایسنا گفت: مراسم چهارشنبه آخر سال یکی از مراسم قدیمی ایرانیان است که متاسفانه در سال‌های اخیر از حد و حدود خود خارج و تبدیل به چهارشنبه سوزی شده است.

وی با بیان اینکه قوت انفجاری مواد چهارشنبه سوری بسیار است، افزود: در موارد منفجره از خرده شیشه استفاده می‌کنند که پرتاب شده و علاوه بر تولید صداهای هشداردهنده آسیب‌های چشمی و یا آسیب به سایر ارگان‌های بدن را نیز ایجاد می‌کند.

معاون مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی خراسان جنوبی با بیان اینکه بیشترین آسیب مربوط به چشم است، تصریح کرد: پریدن از روی آتش در واقع پریدن از روی حادثه بوده و امروزه امروزه به جشنی وحشت آور تبدیل شده و بسیاری بخاطر ندانم کاری و عدم آگاهی داغدار میشوند.

عباسی با بیان اینکه کمک‌های اولیه‌ای که باید در برخورد با سوختگی انجام دهند این است که اگر لباس فرد چسبیده باشد آن را به گونه‌ای درآورند که بدن آسیب نبیند، تاول‌ها را پاره نکنند و ساعت، النگو، گردنبند و انگشتر را درآورند، یادآور شد:  اگر محلی آسیب دیده باید آن را در آب روان قرار دهید، اما پیش از همه این موارد باید با اورژانس 115 تماس بگیرید.

وی با بیان اینکه از مصرف خودسرانه مسکن در این مواقع خودداری کنید، افزود: قبل از ویزیت پزشک نیز از پماد  قطره‌های چشمی استفاه نشود.

معاون مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی خراسان جنوبی با اشاره به آمادگی نیروهای اورژانس، تصریح کرد: در سطح استان در هر شهری و شهرستانی که چهارشنبه سوری برگزار می‌شود، آمبولانس‌ها استقرار خواهند داشت تمام بیمارستان‌های سطح استان آمادگی کامل را دارند.

عباسی با اشاره به فعالیت 83 پایگاه شهری و جاده‌ای در استان و عدم کمبود آمبولانس، اظهار کرد: در طی سال گذشته طی چهارشنبه سوری، ۶ مصدوم در استان داشتیم که یک نفر در محل شد و ۵ نفر دیگر نیز به بیمارستان‌ها متقل شدند که به دلیل سطحی بودن جراحات همان شب مرخص شدند.

وی بیان کرد: فراوانی آسیب دیدگان سال گذشته در چهارشنبه سوری گروه سنی 10 تا 20 سال و مرد بوده و بیشترین آسیب به چشم و دست و پا وارد شد؛ بیشترین موارد محترقه استفاده شده نیز ترقه بود.

معاون مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی خراسان جنوبی بیان کرد: خانواده‌ها مراقب باشند و از نگهداری مواد محترقه در خانه جلوگیری و از روشن کردن آتش در خانه پرهیز کنند؛ از طرفی آتش را نزدیک پست‌های برق روشن نکرده و از سوزاندن وسایل غیرمتعارف مانند لاستیک و کمپوت بپرهیزند.

عباسی با بیان اینکه از حمل مواد محترقه در جیب و کیف دانش آموزان خودداری شود، افزود: از پرتاب مواد آتش زا و انفجاری به پشت بام منازل پرهیز کرده و الکل و مواد آتش زا را نگهداری نکنند.

عید ناخوش هنجارشکنان 

سردار ناصر فرشید، فرمانده انتظامی خراسان جنوبی نیز در نشست خبری از کشف بیش از ۲۶۵ هزار مواد محترقه غیرمجاز در استان خبر داد و گفت: در شهرستان‌ها چهارشنبه آخر سال، پلیس در آمادگی کامل قرار گرفته و اقدامات پیشگیرانه را برای حفظ آرامش مردم در دست انجام دارد.

وی با بیان اینکه اگر خودرو یا موتورسیکلتی در جریان چهارشنبه سوری توقیف شود تا بعد از تعطیلات نوروز آزاد نخواهد شد، تصریح کرد: چنانچه فردی رفتار حادثه خیز یا مزاحمت برای نوامیس داشته باشد دستگیر و تا بعد از نوروز بازداشت خواهد شد.

حجت‌الاسلام علی نسایی زهان، دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان جنوبی نیز با اشاره به برخورد قاطع با هنجارشکنان امنیت عمومی در چهارشنبه سوری، گفت: پرتاب مواد محترقه یک جرم مشهود بوده و چنانچه فردی مرتکب چنین جرمی شود ۲۴ ساعت بازداشت، پرونده وی به سرعت در دادسرا رسیدگی و به زندان خواهد رفت.

وی با اشاره به برخورد با هنجارشکنان در چهارشنبه پایان سال، ادامه داد: برای افرادی که در این شب آلودگی صوتی ایجاد کنند مجازاتی در نظر گرفته شده که شامل توقیف وسایل نقلیه است.

دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان جنوبی افزود: به هیچ وجه با شادی مخالف نیستیم بلکه از تفریحات سالم مردم حمایت می‌کنیم، اما برای افرادی که به بهانه چهارشنبه سوری مرتکب جرم و اغتشاش شوند جای ملاحظه نداریم و باید با این افراد برخورد قانونی انجام شود.

نسایی زهان ادامه داد: با افرادی که مواد محترقه پرتاب کنند، مزاحم نوامیس مردم شده یا درصدد آسیب رساندن به اموال دولتی باشند در چارچوب قانون برخورد قاطع صورت می‌گیرد؛ مقرر شده خودروها و وسایل نقلیه این افراد تا ۱۵ فروردین سال آینده توقیف شود.

وی با بیان اینکه هیچ فردی در خیابان یا امکان عمومی اجازه رفتارهای خارج از عرف و مخل امنیت را ندارد، تصریح کرد: محدودیت‌های ترافیکی باید تدبیر شود و برای تمامی دستگاه‌های اجرایی در زمینه پیشگیری از تخلف و وقوع جرم شرح وظایفی درنظرگرفته شده که باید همکاری کنند.

دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان جنوبی با بیان اینکه اگر در مناطق گردشگری اطراف شهر درب چاه‌هایی باز است باید موضوع مدیریت شود تا حوادث تلخ تکرار نشود، افزود: مردم خراسان جنوبی همواره قانونمند بوده‌اند.

نسایی زهان با بیان اینکه سال گذشته ۲ پرونده در ارتباط با چهارشنبه سوری تشکیل شد که امیدواریم امسال حتی این تعداد آمار را نیز نداشته باشیم، اظهار کرد: افرادی که به قصد خرابکاری به خیابان‌ها می‌آیند باید شناسایی شوند؛ بنابراین فهرست مجرمان حرفه‌ای در اختیار نیروی انتظامی قرار می‌گیرد تا با تعامل سپاه پاسداران، بسیج و نیروهای اطلاعاتی، امنیت مردم حفظ شود.

آمادگی کامل آتش نشانی 

علی حیاتی، رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بیرجند نیز از آماده باش کامل  نیروهای آتش نشانی بیرجند در آستانه چهارشنبه آخر سال خبر داد و گفت: برای پاسخگویی به نیاز ایمنی شهروندان و همیاری با آنان در عصر و شب سه شنبه آخر سال، ناوگان خودرویی و آتش نشانان با استقرار ۱۲ خودرو سبک و ۶ خودرو سنگین آتش نشانی و یک دستگاه موتورسیکلت عملیاتی همراه با تیم‌ها امدادی در ۱۷ نقطه از سطح شهر بیرجند، از ساعت ۱۸ روز سه شنبه ۲۳ اسفندماه تا پایان این مراسم آماده خدمت رسانی هستند.

وی افزود: هم زمان با  شب چهارشنبه سوری برای پیشگیری از حوادث ۱۹ تیم ویژه عملیاتی با بیش از ۱۲۰ نیروی آتشنشان برای سه شنبه پایان سال در سطح شهر بیرجند آماده باش خواهند بود.

حیاتی با بیان اینکه در چهارشنبه آخر سال، مدیران عملیاتی آتش نشانی با خودروهای سازمانی به طور مستمر در خیابان‌ها به گشت زنی پرداخته و وضعیت ایمنی نقاط مختلف شهر را تحت کنترل قرار می‌دهند، ادامه داد: همچنین نیروهای غیر شیفت این سازمان در ایستگاه‌های آتش نشانی حضور خواهند یافت و در صورت لزوم برای ارائه خدمات ایمنی به شهروندان، با آتش نشانان همکاری می‌کنند.

رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بیرجند از عموم شهروندان خواست ضمن پرهیز از آتش و ترقه بازی، در صورت بروز هرگونه حادثه‌ای، سریعاً مراتب را با سامانه ۱۲۵ و یا نیروهای آتش نشانی مستقر در سطح شهر اطلاع دهند.

آداب اصلی چهارشنبه‌سوری در سراسر ایران یکسان بوده و طی سالیان متمادی تنها در برخی شهرها آداب کوچکی به آن افزوده‌ شده است، اما اصل بر این بوده که مردم از روز قبل چهارشنبه هیزم جمع ‌آوری می‌کردند و خورشید که غروب کرد، توده‌های هیزم را به آتش می‌کشند و شعر معروف "زردی من از تو، سرخی تو از من" یا "سرخی تو به روی من، زردی من به جون دشمنانم" را می‌خوانند،؛ آیینی که اکنون به جای شادی، آسیب را در پی دارد؛ کمی بیندیشیم.

انتهای پیام