تنوری هلو می کشد و چیزی نمی گذرد که عطر نان خانگی در فضا می پیچد و بر بوی گل های وحشی غلبه می کند. آسمان آبی اما مانند آیینه ای صاف و صیقلی بر زندگی ساده عشایر نظاره گر است و ... این همه به دور از هیاهوی شهر؛ در میان کوه و دشت، زندگی و آداب و رسوم عشایر را به تصویر می کشد و چشم هر بیننده ای را می نوازد. بله صحبت از جامعه عشایر زحمتکش و تولید کننده است که تلاش و کوشش و صفا و صمیمیت در طول روز با دل و جان آنان عجین شده است.

هفت هزار و ۳۸۲خانوار در جغرافیای خراسان شمالی با جمعیتی بالغ بر ۳۰ هزار نفر جامعه ای را رقم زده اند که با همت و تلاش خود بیش از هفت هزار تن گوشت قرمز دام سبک تحویل اقتصاد استان می دهند تا چرخ اقتصاد به چرخد و امنیت غذایی پابرجا بماند.

اما این قشر سختکوش و زحمتکش با مشکلات زیادی مواجه هستند از قهر طبیعت(خشکسالی) و کمبود شدید آب گرفته تا قیمت بالای نهاده های دامی و تصرف ایلراه ها...

رستمی یکی از عشایر خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: زندگی عشایری به خودی خود سخت است اما سختی و مشقت های جامعه عشایری طی چند سال گذشته زیادتر شده است.

وی گفت: بالاتر رفتن قیمت نهاده های دامی و عدم هم خوانی قیمت نهاده ها با گوشت قرمز یکی از مشکلات اساسی عشایر است بطوریکه طی این سال ها بسیاری از خانوارهای عشایری برای اینکه توان خرید نهاده های دامی را نداشتند، دام های خود را با وزن کمتر روانه بازار می کردند تا هم پولی به دستشان بیاید و هم اینکه مجبور به خرید نهاده های خیلی زیاد نشوند.

رستمی افزود: از سوی دیگر عشایر بخش قابل توجهی از علوفه مورد نیاز خود را از طبیعت فراهم می کردند به طوریکه در اواخر فصل بهار و تابستان دام ها از علوفه های تولید شده در طبیعت و ته چَرها استفاده می کردند اما دو سالی است که در فصل بهار و تابستانی علفی نیست که دام ها بتوانند از آن تغذیه کنند و در اواسط فصل تابستان بعد از برداشت محصول گندم و جو این مزارع توسط خانوارهای عشایر اجاره می شدند تا دام ها از بقایای گیاهان باقی مانده استفاده کنند ولی دو سالی است که بسیاری از مزارع گندم و جو که عشایر آن ها را اجاره می کردند از بین رفته اند و ته چری وجود ندارد که دام استفاده کنند و مجبور هستیم تا به آن ها به صورت دستی علوفه بدهیم.

وی به خشک شدن چشمه ها و رودخانه ها نیز اشاره کرد و ادامه داد: در گذشته در بیشتر اوقات عشایر برای سیراب کردن دام های خود از آب چشمه و رودخانه ها استفاده می کرد ولی بسیاری از این چشمه و رودخانه ها خشک شده و یا بسیار کم آب شده اند که حتی برای تامین آب شرب نیز دچار مشکل شده ایم.

وی بیان کرد: بیشتر آب مورد نیاز به با تانکرها به صورت سیار تامین می شود اما هزینه خرید آن بسیار بالا است.

شرکت ۶۰۰۰ راس دام در طرح تولید قراردادی گوشت

روشن ضمیر مدیر کل امور عشایری خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا، گفت: برای حمایت از جمعیت عشایری طرح های مختلفی اجرا می شود که یکی از این طرح ها، تولید قراردادی گوشت است که در حال اجرا است.

وی با بیان اینکه این طرح چند روزی است در استان اجرا شده است، افزود: تاکنون برای شش هزار راس دام و برای هر راس ۱۸۰ کیلوگرم علوفه داده شده که بعد از گذشت چهار ماه عشایر گوشت قرمز بابت نهاده دریافت شده تحویل دهند و یا اینکه دام خود را در بازار بفروشند و وجه نهاده را به شرکت پشتیبانی امور دام پرداخت کنند که البته تا ۳۰ هزار راس دام عشایری می توانند از این طرح استفاده کنند.

روشن ضمیر تصریح کرد: این طرح به صورت چهار ماهه بوده و در حال حاضر تعاونی های عشایری مامور شده اند تا به داخل سیاه چادرها سر بزنند و در مورد طرح اطلاع رسانی کنند.

وی تاکید کرد: خوبی این طرح آن است که دیگر عشایر نیاز نیست تا تضامین بانکی به بانک ها ارائه دهند و با اعطای چک و سفته می توانند از اجرای طرح بهره مند شوند.

کاهش تعداد دام های عشایری بر اثر خشکسالی

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: تعداد دام های عشایری این استان هفت هزار راس بود که هم اکنون به علت بروز خشکسالی ها به شش هزار و ۳۰ راس رسیده است.

وی اظهار کرد: البته حذف میش های مریض، لاغر و دام هایی که چهار تا پنج شکم زایمان داشته اند در فصل خشکسالی امری منطقی است.

آبرسانی پایدار از برنامه های مهم برای عشایر

مدیر کل امور عشایری خراسان شمالی به موضوع آبرسانی نیز اشاره کرد و گفت: خشکسالی سبب شده تا عشایر در تامین آب نیز با چالش مواجه شوند اما این اداره کل به دنبال تامین آب پایدار عشایری است، بطوریکه در فصل بهار پروژه آبرسانی پایدار عشایری در منطقه مرزی گلیل به بهره برداری رسید و طی چند روز گذشته نیز پروژه آبرسانی پایدار جیران سو در منطقه گرماب شهرستان مانه و سملقان افتتاح شد.

به گفته وی، با افتتاح پروژه جیران سو ۲۰۰ خانوار عشایری از آب پایدار بهره مند شدند.

روشن ضمیر به پروژه های آبرسانی در مناطق قشلاقی در استان گلستان نیز اشاره کرد و افزود: در حال حاضر یک چاه آب در منطقه مراوه تپه در اختیار عشایر خراسان شمالی قرار گرفته و یک چاه آب دیگر نیز امسال به بهره برداری می رسد که عشایر می توانند از آن استفاده کنند.

وی با بیان اینکه برای حل مشکلات آب عشایر جلساتی نیز در سال های گذشته با مسئولان استان گلستان برگزار شده است، ادامه داد: طی آن جلسات قرار بود که توسط استان گلستان سه سکوی برداشت آب ساخته شود که تاکنون یک سکوی برداشت آب ساخته شده و به همراه چاه آب در اختیار عشایر استان قرار دارد.

روشن ضمیر خاطرنشان کرد: همچنین از محل سفر رئیس جمهور نیز یک تانکر آبرسان با مبلغ چهار میلیارد به استان اختصاص یافته که تا دی ماه برای خدمات رسانی به عشایر آماده می شود.

افزایش ۵۰ درصدی رشد آبرسانی سیار به عشایر

مهدی خانی معاون توسعه عمران و امور زیربنایی اداره کل عشایری خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا، افزود: طی امسال میزان آبرسانی سیار به عشایر ۵۰ درصد افزایش یافته  بطوریکه در سال گذشته ۵۰ هزار متر مکعب آبرسانی سیار انجام شده این در حالی است که آبرسانی سیار انجام شده طی امسال ۷۵ هزار متر مکعب بوده است.

وی  اظهار کرد: اکنون سه هزار و ۷۵۰ خانوار عشایری استان با تانکر و به صورت سیار آبرسانی می شوند.

خانی خاطرنشان کرد: آبرسانی سیار به مناطق عشایری استان به وسیله ۱۳ دستگاه تانکر انجام می شود که تنها دو سوم از این تعداد فعال است و مابقی فرسوده و مستهلک و همواره در حال تعمیر است.

وی تصریح کرد: برای خدمات رسانی بهتر و بهبود وضعیت آبرسانی سیار به عشایر استان نیاز است تا دست کم شش دستگاه تانکر خریداری شود.

۳۰ درصد از ایل‌راه های عشایر خراسان شمالی تصرف شده است

روشن ضمیر مدیر کل امور عشایری خراسان شمالی همچنین در گفت و گو با ایسنا، گفت: بیش از ۳۰ درصد از ایل‌راه های عشایری این استان تصرف شده و یا دست خوش تغییرات شده اند.

وی اظهار کرد: در واقع وظیفه اصلی برای حراست از ایل‌راه ها و جلوگیری از تصرف آن ها بر عهده اداره کل منابع طبیعی است که آن ها نیز با مشکلاتی همچون کمبود نیروی قرق بان مواجه هستند.

روشن ضمیر با اشاره به اینکه بیشترین تصرفات و تغییرات از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۵ رخ داده است، افزود: در حال حاضر با نظارت های بیشتری که صورت می گیرد و همچنین وضع قوانین، میزان تصرفات خیلی کمتر شده است.

وی ادامه داد: در همین ارتباط پرونده های زیادی نیز برای تصرف کنندگان تشکیل شده است.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه طول ایل‌راه های عشایر خراسان شمالی ۱۲۰۰ کیلومتر است، بیان کرد: برای مشخص کردن ایل راه های عشایر استان ایل‌راه های شمالی، میانی و جنوبی مطالعه، نقشه آن ها تهیه شده و به اداره کل ثبت اسناد برای صدور سند ارسال شده است.

این مقام مسئول تاکید کرد: با صدور مجوز برای این ایل‌راه ها کمک بسیار خوبی برای جلوگیری از تصرف می شود که اسناد آن به نام سازمان امور عشایری زده خواهد شد.

ساماندهی ۷۰۰ کیلومتر ایل راه عشایری

وی همچنین از ساماندهی ۷۰۰ کیلومتر از ایل‌راه استان خبر داد و گفت: زیرسازی و ساماندهی ۷۰۰ کیلومتر ایل‌راه عشایر خراسان شمالی با تأمین اعتبار از محل اعتبارات استانی و محرومیت‌زدایی در دستور کار قرار گرفته است.

مدیر کل امور عشایری خراسان شمالی تصریح کرد: همچنین ۱۰۰۰ کیلومتر راه که محل تردد عشایر است ترمیم شده تا این قشر بتوانند محصولات و تولیدات خود را به موقع به بازار برسانند.

وی افزود: عشایر خراسان شمالی دارای ۶۵۰ هزار راس دام است که ۲۵درصد از گوشت قرمز در این استان توسط عشایر تولید می شود.

به گفته روشن ضمیر، خراسان شمالی دارای ۳۰ هزار نفر جمعیت عشایری است.

انتهای پیام