حمدالله سجاسی قیداری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص نقش گردشگری در بازنمایی مقصدها، اظهار کرد: گردشگری به عنوان یک صنعت رقابتی در جهان شناخته می‌شود و مقصدها برای افزایش قدرت رقابتی و برند شدن از استراتژی‌ها و ابزارهای مختلف نیز استفاده می‌کنند.

وی اضافه کرد: یکی از این استراتژی‌های توسعه گردشگری، بازنمایی و نمایش مقصد است که از طریق ابزارهای رسانه‌ای انجام می‌گیرد. بر این اساس همیشه این سوال مطرح است که گردشگران براساس چه اصول و معیارهایی به انتخاب مقصد خود می پردازند.

عضو پژوهشکده زیارت و گردشگری دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: تصاویر، فیلم‌ها، عکس‌ها و تجربه‌های سایر گردشگران چه تاثیری در انتخاب مقصدها دارند. به عبارت دیگر رسانه‌ها چه کمکی به معرفی مقصدها می‌کنند. محتواهای تولید شده تا چه میزان بر انگیزه سفر تاثیرگذار است.

وی عنوان کرد: مسئله بازنمایی در رشته‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و اخیراً در صنعت گردشگری نیز اهمیت بالایی پیدا کرده است. بازنمایی در گردشگری به معنی به تصویر کشیدن مکان و تولید تصویرهای جدیدتر و رقابتی از یک مقصد است. بنابراین بازنمایی یک تلاش برای نمایش مقصد است و می‌تواند جنبه‌های مختلفی از جمله بازنمایی فرهنگی، اجتماعی، مکانی و جغرافیایی و زیست محیطی را داشته باشد.

سجاسی قیداری افزود: مردم مدت‌هاست که مکان‌ها و مقصدهای دیگر را از طریق توضیحات مکتوب و تصویری دیگران می‌شناسند. همچنین تجربه گردشگران از مقصدها یک شیوه بسیار متداول و تاثیرگذار در بازنمایی مقصدهاست. قطعا تجربه‌های مثبت گردشگران منجربه بازنمایی مثبت از یک مقصد می‌شود و برعکس تجربه‌های منفی، بازنمایی‌های منفی را ایجاد می‌کند. بنابراین بازنمایی‌های مثبت و قوی از مقصدها منجر به ایجاد تمایزهای مکانی و حس مکان در مخاطب می‌شود؛ در نتیجه می‌تواند بر تقاضای سفر و تکرار سفر تاثیر مثبت داشته باشد.

وی اظهار کرد: تاکنون فیلم‌ها و سریال‌های متعددی در ایران و جهان تولید شده است که یکی از جنبه‌های تاثیرگذار آن معرفی جاذبه‌های مکانی آن مقصد به مخاطبان است. بنابراین در اغلب مواقع اولین تصویرها در ذهن مخاطب از طریق رسانه‌ها شکل گرفته و کنجکاوی‌هایی برای سفر به یک مقصد را ایجاد می‌کند.

عضو پژوهشکده زیارت و گردشگری دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: در بازنمایی علاوه بر لایه‌های سطحی و عینی یک مقصد ممکن است لایه‌های پنهان از یک مقصد به تصویر کشیده شود که برای گردشگران دارای جذابیت باشد. بنابراین بازنمایی به شناخت عمیق گردشگران از مقصدها کمک می‌کند. نمایش و بازنمایی مکان می‌تواند در شکل‌دهی ایده‌ها و تجربیات در رابطه با مکان‌ها فوق‌العاده قدرتمند باشد. با این حال، چنین بازنمایی‌هایی باید با دید انتقادی مورد بررسی قرار گیرند.

وی تصریح کرد: یکی از برجسته‌ترین محققان جغرافیای مکان ادوارد رلف، «بازنمایی مکان‌ها و به‌ویژه ارتقای مکان را مورد انتقاد قرار می‌دهد». او می‌گوید «این بازنمایی‌ها، ایده‌های سطحی‌ای را در مورد مکان‌ها و افراد آن‌ها ابراز می‌کنند که بر اساس مفاهیم ساده‌ و حتی اغراق‌آمیز شده که ممکن است به آسانی توسط مخاطبان خارجی پذیرفته شوند. این بازنمایی‌ها ارتباط چندانی با معانی واقعی آن مکان برای مردمی که در آنجا زندگی می‌کنند، ندارد».

سجاسی قیداری مدعی شد: تبلیغ مکان باید تعادلی را میان ایده‌های تعمیم یافته مکان که برای مخاطبان جذاب است و ایجاد حس تمایز در میان سایر مقصدها می‌شود را حفظ کند. از آنجایی که مقاصد دارای انگیزه‌های گردشگری مشابهی هستند، تبلیغات از مکان‌های سراسر جهان براساس مضامین مشابه است.

وی تاکید کرد: این مکان‌ها پس از تبلیغ، در معرض خطر «بی‌مکان شدن» هستند. بی‌مکانی به ‌عنوان از دست دادن هویت توصیف می‌شود که در آن یک مکان مانند مکان‌های دیگر به نظر می‌رسد و حس می‌شود که این امر اغلب در نتیجه تصاویر سطحی و کلیشه‌ای منتشر شده توسط رسانه‌هاست، زیرا این مکان‌ها به عنوان مقاصد گردشگری، تجربیات مشابهی برای ارائه نیز دارند.

عضو پژوهشکده زیارت و گردشگری دانشگاه فردوسی مشهد گفت: در واقعیت یک مقصد چگونه است و توسط رسانه‌ها چگونه ارائه می‌شود و فاصله میان واقعیت و آنچه که به تصویر کشیده شده است چه مقدار است. بر این اساس باید توجه داشت که رسانه‌ها چه محتوایی را از یک مقصد تولید کرده و در اختیار مخاطبان قرار می‌دهند.

سجاسی قیداری افزود: بنابراین رسانه‌های مرتبط با گردشگری لازم است در تولید محتوا از مقصدها حساسیت بالایی داشته باشند تا زمینه‌های مثبت در ذهن مخاطبان برای سفر به یک مقصد را ایجاد کند. همچنین نقش رسانه‌ها در ایجاد تصاویر واقعی از زیرساخت‌ها، ارزش‌های فرهنگی و دارایی‌های معنوی بسیار کلیدی است.

انتهای پیام