علی تقی‌پور، معاون دانشجویی فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این مراسم با اشاره به خلاصه‌ای که از فعالیت‌ها و اقدامات موسی خان حجازی ارائه شد، با طرح این پرسش که زندگی ایده‌آل چیست، اظهار کرد: در یافتن پاسخ این پرسش حکما و فلاسفه در سیر تطور و تحول نفس سه مرحله را ذکر می‌کنند، یک مرحله، مرحله حیات نباتی است. در حیات نباتی آنچه مرکز ثقل است، لذت‌های محسوس، رشد و نمو، خوراک و پوشاک و محل زندگی مناسب است. مرحله دوم حیات حیوانی است که دربردارنده یک سری ادراک عاطفی، وهمی، خیالی و... است. از این مرحله که بگذریم وارد مرحله حیات انسانی می‌شویم که قطعاً پاسخ به سوال ما در دو مؤلفه نخست نیست، اما در حیات انسانی بالاترین مرحله چیست.

وی بیان کرد:  آیه ۹۷ سوره نمل «من عمل صالحاً ... و هو مؤمن» پاسخ را می‌دهد، نخست موضوع مؤمن بودن مطرح است، فرد و افرادی هستند که همچون طبیب اعظم که به سرزمین امن رسیده، عمل صالح انجام می‌دهد و شاخص عمل صالح خلوص است.

تقی پور ادامه داد: چنین افرادی با خلوصی که داشتند و با تأکید بر نیازهای زمان و مردم خودشان و مسئولیت‌پذیری نسبت به آن‌ها به مرتبه‌ حیات طیبه، یعنی بالاترین مرتبه حیات انسانی می‌رسند. بنابراین اگر به دنبال زندگی ایده آل هستیم، باید حیات طیبه را دریابیم که در این دنیا قابل وصول است، اما از جنس این دنیا نیست. زیرا این دنیا فانی است و حیات طیبه جاودانه است و مؤلفه‌های جاودانگی دارد. در واقع خلوص در عمل و ایمان در درون به چنین افرادی حیات طیبه می‌بخشد.

وی تأکید کرد: به دنبال تجلیات قرآن در آسمان‌ها نگردید و با نگاه به دور و بر خودمان دریابیم کسانی را که آیت می‌شوند برای آیات خداوند. سه عنصر در حیات طیبه مطرح است؛ مبدأحیات، جهت حرکت و مقصد حرکت. به راستی این که کدام نقطه از حیات، مبدأ چنین حیاتی است؟ چنانکه موسی از پرودگار خود می‌پرسد: چگونه به تو برسم و خداوند پاسخ می‌دهد قصدمن کردی، به من وصل شدی؛ اما مقصد کجاست؟ «انا لله و انا الیه راجعون»

سهراب رضازاده، نتیجه سیدموسی خان حجازی به نمایندگی از خاندان حجازی در این مراسم با بیان خلاصه‌ای از زندگی و اقدامات وی، گفت: سیدموسی خان حجازی ملقب به «طبیب اعظم» متولد ۱۲۵۶ شمسی در تهران بوده است. وی پس از پایان تحصیلات اولیه و متوسطه وارد دارالفنون می‌شود. او که شاگردی تیزهوش بود و به زبان فرانسه تسلط داشت، به کشور فرانسه برای ادامه تحصیل سفر می‌کند. پس از اتمام تحصیلات و بازگشت در تهران مشغول به کار می‌شود. والی خراسان از او دعوت می‌کند به مشهد بیاید و به انجام خدمات پزشکی بپردازد. او به عنوان رئیس دارالشفای رازی در مشهد مشغول به کار می‌شود و به عنوان اولین پزشک قانونی مشهد معرفی می‌شود و تا آخر عمر این عنوان را حفظ می‌کند.

تأسیس بیمارستان روانپزشکی دکتر حجازی

وی در سال ۱۳۲۸ شمسی بیمارستانی را ویژه بیماران روانی در خیابان خواجه ربیع با همکاری تولیت آستان قدس رضوی در آن دوره تأسیس می‌کند. این بیمارستان در زمانی تأسیس می‌شود که شرایط بیماران روانی به شدت ناگوار و تأثربرانگیز بوده است. در آن سال‌ها برخی از دچارشدگان به اختلالات روانی در خیابان‌ها سرگردان بودند و از سوی مردم با رفتاری ناپسند مواجه می‌شدند و برخی دیگر در مکانی بسیار نامناسب بودند.

حجازی سعی می‌کند وضعیت نگهداری این بیماران بهبود یابد، اما به تجربه درمی‌یابد که باید مرکزی جدیدالاحداث که دارای استانداردهای روز است، مسئولیت نگهداری و مهمتر از آن درمان این بیماران را بر عهده داشته باشد و در پی این فکر بیمارستان یا تیمارستان حجازی ساخته می‌شود.

کمک‌های خیراندیشی موسی خان حجازی تنها به بیماران روانی نبوده است. او به بخشی دیگر از بیماران که آن سال‌ها نام بیماری‌شان «سل» که برای مردم به شدت ترس آور بوده، می‌پردازد و بیمارستانی ویژه مسلولان در حوالی شهر مشهد (بیمارستان شریعتی کنونی) با همکاری و کمک  دوستانش راه‌اندازی می‌کند.

وی در سال ۱۳۳۲ در سن ۷۶ سالگی دار فانی را وداع گفت و طبق وصیت، پیکرش در بیمارستان مسلولان حجازی به خاک سپرده شده است. 

انتهای پیام