روستای نمونه گردشگری استاد از توابع شهرستان فاروج در خراسان شمالی، آمیزه‌ای زیبا از آب و سبزه و کوه و بناهی باستای و تاریخی فراوان است که چشم هر بیننده‌ای را خیره خود می‌سازد.

روستای زیبای گردشگری استاد در 22 کیلومتری شهر فاروج  یکی از زیباترین و دل‌انگیزترین نقاط سرزمین شمال خراسان است که سالانه پذیرایی شمار زیادی از گردشگران و زائران حرم مطهر رضوی است. این روستای نمونه گردش‌گری، با دارا بودن آثار باستانی و طبیعی فراوان و مناظر بکر و چشمه‌های خروشان، به بوم نقاشی بزرگی تعبیر می‌شود که در دل کویر، صحنه‌های به‌یاد ماندنی از تلاقی سبزه و آسمان را به هم پیوند زده است.

این روستای زیبا در دامنه کوه‌های شاه‌جهان برگی از طبیعت بی‌نظیر شمال خراسان را به تصویر می‌کشد. پوشش گیاهی شاه جهان درختان ارس، زرشک کوهی، کاسنی، پونه، آنخ، آق باش، اسطوقودوس، انواع درمنه، گون، سیاه تلو، انواع گل‌های لاله وحشی و مراتع وسیع و صدها گونه ناشناخته دیگر است.

شاه جهان به لطف پوشش گیاهی مناسب و آب فراوان، زیستگاه بی شماری از جانوران، تحت عنوان پارک ملی ساریگل است. وجود گله های قوچ و میش و کله بز، در هر دره ای به چشم می خورد و شکارچیان زیادی را به وسوسه می اندازد. گرگ، پلنگ، روباه، شغال، آهو، گراز، گربه وحشی پالاس، خرگوش و بلدرچین و عقاب طلایی مکررا در این مناطق دیده می شود.

در ضلع شمال غربی قله برفچال واقع است و به علت این که اشعه زرین خورشید کمتر به آن می رسد تا اواخر مرداد ماه برف دارد در سال‌های گذشته برف آن تا زمستان بعدی می ماند. چشمه کبابی در شمال قله، چشمه‌های تخت رستم وچشمه رستم درکاسه قله و رودخانه بیدواز رود پرآبی است که از ارتفاعات شاه جهان سرچشمه می گیرد. وجود یک آبشار بسیار زیبا در دامنه شمالی قله و در دره ای زیبا مشرف به اسطرخی معروف به آبشار اسطرخی است، که گردشگران و طبیعت دوستان زیادی را جذب خود می کند.

در دامنه های کوه، دام های زیادی از عشایر و روستائیان به چشم می خورد و با وجودی که پوشش نسبتا خوبی دارد اما چرای دام باید با نظارت و کنترل بیشتر و مناسب با مراتع پیش برود. به برکت نزولات آسمانی در شاه جهان، وجود آب در ارتفاعات پایین و پیرامون آن، کشاورزی دیم، آبی و باغداری بسیار رایج است. نمونه آن روستاهای بلقان و اسطرخی در شمال، هشت مرخ،استاد و خسرویه در شمال شرق، تبریان در شرق، نوده بام و جهان در جنوب هستند که باغات انگور، گلابی، گیلاس، آلبالو، زردآلو، هلو و سیب فراوانی دارند. در جنوب شاه جهان نیز باغات دیمه بادام زیادی وجود دارد که مربوط به طرح طوبی در اوایل انقلاب است و محصولات خوب و فراوانی دارند.

حمام قدیمی روستای استاد نمونه‌ای از حمام‌های دوره صفویه است که به صورت زیرزمینی با مصالح سنگ و ساروج ساخته شده و طرح کلی آن از یک راهروی ورودی، یک سربینه با پلان هشت ضلعی، گرم‌خانه و مخازن آب تشکیل شده است. سقف حمام پوشش گنبدی دارد و در وسط گنبدها روزنه‌ای جهت ورود نور به حمام تعبیه شده است. حمام تاریخی استاد به شماره 22203 در 26 اسفند سال 86 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و با توجه به پلان هشت ضلعی ونوع معماری ومصالح بکاررفته در بنا مانند سنگ وساروج و به استناد شواهد موجود این اثر مربوط به دوره صفوی است.

این بنای تاریخی در گذر زمان تخریب شده وهنوز هم با گذشت سال ها از ثبت آن وزارت صنایع دستی، میراث فرهنگی وگردشگری اقدامی در این خصوص نداشته است.

در مورد قدمت تاریخی این روستا برخی از مورخین معتقدند که آساک که یکی از پایتخت‌های دوره اشکانیان بود، همین استاد کنونی بوده و نام‌های قبلی این روستا نیز آساک و استو بوده است. مسجد جامع روستا مربوط به دوران تیموری است و هم‌زمان با مسجد گوهرشاد مشهد ساخته شده است. برج و بارویی که در بالای روستا قرار دارد و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی مربوط به معابد قبل اسلام است و نیز آسیاب‌های سنگی و حمام قدیمی روستا همگی حکایت از تاریخ کهن این منطقه دارند.

مسجد جامع روستای استاد از آثار مذهبی- تاریخی شهرستان فاروج است که به دلیل انجام تعمیرات فراوان، تاریخ دقیق ساخت آن معلوم نیست. این مسجد از نوع مساجد شبستانی ساده است و پلان آن متشکل از یک مستطیل است که در وسط آن ستون‌های چهارگوش بزرگی به قطر 2 متر وجود دارد. این ستون‌ها در قسمت بالا به وسیله قوس‌های جناقی کند که فشار حاصل از سقف را به پایه‌ها منتقل می‌کنند به هم ارتباط یافته است.خانه‌های روستا و شیوه ساخت آن‌ها آفتابگیر بوده و به طوری که از نور بیشترین استفاده را ببرند؛ هر صبح صدای دل‌انگیز طبیعت و آب‌های جاری به همراه زنگوله گله گوسفندان در تلالو درخشش آفتاب صبحگاهی روحی تازه را به اهالی خانه هدیه می‌کند.

نژاد و تیره اهالی روستا به نژاد آریایی نسبت داده می‌شود و زبان آن‌ها فارسی است، در این روستا بنایی است که امامزاده خوانده می‌شود؛ بقعه‌ای که بنا به گفته کارشناسان با وجود نوع ساختمان و شباهت زیاد به عبادتگاه‌های مهرپرستان، به نظر می‌رسد به تدریج به آرامگاه و بعد از اسلام به امام‌زاده معروف شده است.

محصولات باغی و روستایی

کشاورزی و دامپروری از شغل‌های مهم مردمان سنتی این منطقه است گندم، جو، چغندر قند، انگور از محصولات اصلی استاد است. جوراب بافی، کیسه حمام چری، سفره محلی(گلیم) قالی بافی، تابلو فرش، پارچه بافی(چادر شب) از صنایع دستی این منطقه محسوب می شود.  سوغات روستا را انواع خشکبار اعم از گردو، بادام، کشک محلی، کشمش، برگ زردآلو، قره قروت، آلبالو خشک، آجیل، گیلاس، روغن زرد، ماست و عسل شاه جهان تشکیل می‌دهند.

انتهای پیام