«غريبانه» در نگاهي ديگر حسن جوهرچي: وسوسه داشتم در نقش غيرمتعارف بازي كنم مديرگروه فيلم و سريال شبكه تهران: ساخت مجموعه داستاني مناسبتي نيازمند ريسك است
برنامه « نگاهي ديگر» در ادامه سلسله برنامه‌هاي خود كه به منظور نقد و بررسي سريالهاي پخش شده از تلويزيون صورت مي‌گيرد، اين هفته به مجموعه مناسبتي « غريبانه» پرداخت.
به گزارش خبرنگار راديو ـ تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي اين جلسه قاسم جعفري، كارگردان اظهار كرد: ساخت سريالهايي با موضوعات مذهبي را با «مسافري از هند» آغاز كرديم و پس از آن مجموعه مناسبتي «كمكم كن» را با همان عوامل سازنده ادامه داده و در نهايت با ساخت «غريبانه» در ايام محرم امسال، اين سه گانه را تكميل كرديم.
وي در خصوص دلايل ساخت اين سه گانه، چنين گفت: من و آقايان كاظمي‌پور و برازش به اين فكر افتاديم كه مي‌توانيم مسائل اجتماعي روز را با مذهب تركيب كرده و سريالهايي را بسازيم كه قشر جوان جامعه كه اغلب مخاطبان تلويزيون را شامل مي‌شوند، بتوانند با آنها ارتباط برقرار كنند. اين تفكر در «مسافري از هند» بازخورد بسيار خوبي داشت.
به گفته قاسم جعفري، موضوع «غريبانه» پيش از اين در يك فيلم سينمايي از اين كارگردان مطرح شده بود و در اين سريال با همكاري عليرضا كاظمي‌پور (فيلمنامه‌نويس)، حسن مشكلاتي (طراح فيلمنامه) و عليرضا برازش پرداخت بيشتري روي آن شد.
اين كارگردان سينما و تلويزيون عمده‌ترين جذابيت سينما و تلويزيون را قدرت رسيك‌پذيري آنها دانست و افزود: كارگردان همواره بايد موضوعاتي را براي ساخت مد نظر قرار دهد كه در زمان نمايش، بكر و ساده باشند. البته بخشي از تحقق اين مساله به مديراني بر مي‌گردد كه بتوانند ريسك را بپذيرند.
شهاب اسفندياري، مدير گروه فيلم و سريال شبكه تهران، با اشاره به تجربه مثبت شبكه‌هاي تلويزيوني در زمينه ساخت مجموعه‌هاي طنز مناسبتي، يادآور شد: براي مناسبت‌هاي سوگواري و خصوصا ايام محرم، مجموعه داستاني كه تجربه شده و ملموس باشد و بتوان به آن رجوع كرد، وجود ندارد و در اين مرحله هنوز در حال تجربه كردن هستيم.
وي ادامه داد: به منظور رعايت نكردن تنوع در توليدات و جلوگيري از پخش سخنراني‌ها و نوحه، ساخت يك كار نمايشي متناسب با ايام سوگواري اجتناب‌ناپذير به نظر مي‌رسد.
به اعتقاد مديرگروه فيلم و سريال شبكه تهران، ساخت مجموعه‌اي داستاني مناسبتي نيازمند ريسك و انجام تجربه‌هاي بكر است.
وي ابراز اميدواري كرد: ساخت مجموعه‌هايي چون « غريبانه» به قاعده تبديل شده و شبكه‌هاي ديگر نيز در اين زمينه تجربه‌هاي را كسب كنند تا اين شيوه به فرهنگ و عرفي در تلويزيون تبديل شود.
در ادامه اين برنامه، كامران ملكي، مجري و كارشناس «نگاهي ديگر» با خطاب قرار دادن محمدتقي فهيم ـمنتقد ـ ، اين سوال را مطرح كرد كه با توجه به محدوديتهايي كه براي موضوعات مذهبي وجود دارد، چه افزودني‌هاي مجاز براي امروزي‌تر شدن اين برنامه‌ها در اختيار برنامه‌سازان قرار دارد؟
محمدتقي فهيم، منتقد، نيز گفت: پس از گذشت بيست و چند سال از انقلاب اسلامي، به تازگي مي‌توانيم مسائل مذهبي و تاريخي مرتبط با آن را مطرح كنيم كه جاي افسوس دارد. اما ماهي را هر وقت از آب بگيري تازه است!
وي ادامه داد: ما براي امروزي كردن برنامه‌هاي مذهبي نياز به افزودني نداريم. اگر قرار است تلويزيون زندگي مرم و مسائلي چون عاشورا، كربلا را ـ كه جزئي از زندگي آنهاست ـ به تصوير بكشد، نبايد مساله دشواري باشد.
زندگي مردم در تمام طول سال به نوعي متاثر از بركات و اعتقاداتي است كه در ماههاي محرم و رمضان وجود دارد.
به اعتقاد فهيم، اگر قرار باشد خلاقانه از تصوير استفاده شود، اين دشواري براي تمام موضوعات وجود دارد.
وي تصريح كرد: سريالهاي تلويزيوني، خلاقانه به مسائل نمي‌پردازند و موضوعاتي چون محرم و عاشورا صرفا در حركات فيزيكي و نمايش اعمال مي‌بينند.
اين منتقد « غريبانه» را در زمره سريالهايي كه به طور غيرمستقيم به مسائل مذهبي مي‌پردازند، قرار داد و گفت: نام « غريبانه» خود به خود ذهن را به سمت كربلا و غريب بودن امام حسين (ع) سوق مي‌دهد.
كامران ملكي با طرح اين سوال كه چگونه مي‌توان بار معنايي يك داستان مذهبي را حفظ كرد به گونه‌اي كه در قالب تصوير از آن يك كاريكاتور ارائه نشود، نقد و بررسي فيلم « غريبانه» ادامه داد.
عليرضا كاظمي‌پور نيز با قائل شدن دو شيوه براي به تصوير كشيدن موضوعات مذهبي، خاطرنشان كرد: در شيوه نخست مي‌توان اتفاقاتي را كه در آن دوره تاريخي رخ داده، روايت كرد. سريالهايي چون «فرستاده» و
« معصوميت از دست رفته» از اين دست هستند و در آنها با نوشتن يك قصه تاريخي، بخشي از وقايع عاشورا به مخاطب منتقل مي‌شود.
اين فيلمنامه‌نويس ادامه داد: در شيوه ديگر مي‌توان قصه‌اي معاصر قابل پخش در ايام محرم را با عناصر مرتبط با اين واقعه مذهبي - تاريخي درهم بياميزيم و اينكه گقدر موفق باشيم به خلاقيت نويسنده بر مي‌گردد.
به اعتقاد نويسنده سريال « مسافري از هند» نگارش فيلمنامه‌هاي مذهبي نيازمند تحقيق گسترده‌اي است كه اغلب به دليل كمبود وقت انجام نمي‌شود.
اسفندياري رفع مشكل كمبود وقت در سريالهاي مناسبتي را نيازمند سه عامل بودجه، نيروي انساني و اختيار عمل دانست و افزود: پس از نگارش متن توسط نويسنده، معمولا توسط كارگردان بازنويسي مي‌شود. از اين رو همواره سعي مي‌كنيم از همان ابتداي شروع نگارش، كارگردان را هم انتخاب كنيم.
كنار هم قرار دان اين دو عامل مستلزم حضور يك تهيه‌كننده است و در نهايت ممكن است پيش برويم و ببينيم فيلمنامه خوب از آب درنيامده است در چنين شرايطي تعهدي به كارگردان و تهيه‌كننده نداريم.
مدير گروه فيلم و سريال شبكه تهران گفت: معمولا اطلاع دقيقي از وضعيت بودجه سال آينده داده نمي‌شود و اولويت سازمان صدا و سيما براي توليد يك سريال مشخص نيست. گاه نيز با تغييرات فاحش در بخش بودجه مواجه هستيم.
اسفندياري تصريح كرد:تمام اولويت سنجي‌ها دراختيار مدير گروه قرار نمي‌گيرد. از طرفي جاهاي ديگر نيز نظراتي را در مورد متن مي‌دهند تا شبكه‌هاي كارهاي موازي نكنند.
حسن جوهرچي، بازيگر سينما و تلويزيون نقش خود در سريال « غريبانه» را سخت و پيچيده خوانده و افزود: براي نخستين بار در قالبي ايفاي نقش كردم كه نسبت به كارهاي قبلي‌ام متفاوت بود.
وي ادامه داد: همواره در طول سالهاي گذشته اين وسوسه در من وجود داشت كه نقشي غيرمتعارف را بازي كنم.
چرا كه هر بازيگري علاقه دارد جلوه‌ها و زمينه‌هاي گوناگون از زندگي يك بشر را ارائه دهد.
جوهرچي، سريال « غريبانه» را با توجه به امكانات تلويزيون، عوامل پشت صحنه و توانمندي بازيگران مجموعه‌اي مقبول دانست.
وي تاكيد كرد: اگر مقطع زماني و كاربرد بخصوص سريال « غريبانه » را بشناسيم، راحت‌تر آن را بررسي مي‌كنيم.
محمدتقي فهيم نيز معتقد است، سريالهاي جعفري با سبك و سياق خاص در تلويزيون امروز تاثيرگذار بوده هر چند به اعتقاد برخي براي جوانان بدآموزي داشته‌اند.
وي در پايان در عين حال گفت: در كارهاي آقاي جعفري يك نوع آشفتگي به چشم مي‌خورد. همچنين استفاده از كليشه‌هاي دائمي كه در ابتدا زيباست، كم كم دل را مي‌زند اين منتقد ادامه داد: آقاي جعفري با گنجاندن موضوعاتي چون، جنگ، محرم، روابط خانوادگي در قالب 12 قسمت، از موضوعات سرسري گذشته‌اند ساختار اين سريال نيز در بخش شخصيت دچار مشكل است. چرا كه ريتم تند داستان و تندي شخصيتها باعث شده كه شخصيتها دنبال سوژه بدوند.
انتهاي پيا م
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات