نشست خبري جايزه‌ي مهرگان ادب و علم امروز در محل دفتر مركزي كتاب‌سرا برگزار شد.

به گزارش خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عليرضا زرگر - مدير جشنواره‌ي مهرگان - در اين نشست گفت: به‌واسطه‌ي نام ما كه مهرگان است، اين جايزه مي‌بايست در مهرماه برگزار شود؛ اما به‌دليل مسائل مختلف تلاش مي‌كنيم اين جايزه را در روزهاي اول آذرماه برگزار كنيم.

زرگر از در اختيار نداشتن محلي براي اجراي برنامه‌ي اين جايزه انتقاد كرد و افزود: مشكلات جوايز بخش خصوصي بسيار زياد است؛ ولي مهرگاني‌ها به راه خود ادامه مي‌دهند. ما هنوز محلي براي اجراي مراسم مهرگان نداريم. هم‌اكنون براي ششمين‌بار است كه درخواست يك سالن كرده‌ايم و به‌دنبال كسب مجوزهاي گوناگونيم. در حالي‌كه اين‌گونه سالن‌ها، جزو اموال عمومي هستند و هرگز نبايد نيازي به مجوز براي اجراي چنين برنامه‌هايي در آن‌ها داشته باشيم؛ ولي به‌هر حال عادت كرده‌ايم. هم‌اكنون با وجود تلاشي دو سه ماهه هنوز سالني را نيافته‌ايم و اي كاش جواب صريح و روشن را از همان ابتدا دريافت مي‌كرديم. حتا ما اگر بخواهيم در يكي از سينماها هم به مقدار يك سانس، سالن آن را اجازه كنيم، معذوريت‌ها و مشكلات خاص خود را داريم. ولي در هر صورت تلاش كرديم چرغ اين جايزه را روشن نگه داريم. جايزه‌ي مهرگان جزو اولين و قديمي‌ترين جوايز است كه با كوشش بخش خصوصي به‌كار خود ادامه مي‌دهد.

مدير جايزه‌ي مهرگان با اشاره به ترجيح خصوصي بودن اين جايزه، گفت: اگر دولت در اين زمينه وارد نشود و انجام آن را به ما بسپارد، كار بهتر انجام خواهد شد. دخالت‌هاي دولت در اين زمينه، نتايج خوبي را به بار نياورده است. جايزه‌ي مهرگان صرفا با كمك و همكاري تنها چند نفر انجام مي‌شود. شكوه فرگاه اولين كسي است كه اين كار را با حمايت مالي شخصي خود شروع كرد. همچنين اكرم طاهرپور و سودابه سربي نيز در اين زمينه بسيار فعاليت كرده‌اند و از حاميان اصلي اين جايزه محسوب مي‌شوند.

او همچنين درباره‌ي جايزه‌ي ادبي و علمي مهرگان تصريح كرد: فتح‌الله بي‌نياز دبير جايزه‌ي مهرگان ادب است. علي پازوكي نيز در كنار چهار داور ديگر، دبير و داور جايزه‌ي مهرگان علم است كه از ابتدا حول محور محيط زيست چرخيده است. امسال اسكندر فيروز نيز به اين مجموعه وارد شده و جزو داوران اين مجموعه است. جايزه‌ي ادبي مهرگان در حوزه‌ي ادبيات، نقد ادبي و ترجمه كار مي‌كند. اين جايزه و به‌طور كلي جوايز ادبي كمك مي‌كنند تا سليقه‌ي داوران كه مورد اعتماد مردم هستند، مشخص شود و به اين طريق به جريان ادبيات در كشور كمك مي‌كنند. كتاب‌هايي كه در سال‌هاي گذشته جايزه‌ي مهرگان را دريافت كرده‌اند، همگي به چاپ چندين و چندم خود رسيده‌اند كه اين نشان از جايگاه اين جايزه‌ي ادبي دارد.

فتح‌الله بي‌نياز - دبير بخش مهرگان ادب - نيز در اين نشست گفت: داوري بخش ادبيات با نشست‌هاي مستمر كه گاهي 10روزه و گاهي دو هفته‌يي انجام مي‌شد، ادامه پيدا كرد، كه صورت‌جلسات آن همگي موجود است. امسال 33 رمان در حوزه‌ي ادبيات جدي و 42 مجموعه‌ي داستان چاپ شد، كه از بين آن، 33 رمان هم حداقل 10 مورد آن‌ها بين ادبيات جدي و عاميانه قرار مي‌گيرند. با اين حال ما آن‌ها را بررسي كرديم و در نهايت به 5 اثر رسيديم. در حوزه‌ي داستان كوتاه وضع بهتري داريم كه از ميان 10 اثر و پس از بررسي، 6 اثر را انتخاب كرديم.

بي‌نياز با اشاره به كمبود و كاهش آثار ادبي تصريح كرد: در سال 1383، 85 اثر جدي داشتيم كه اين رقم در سال جاري به 33 اثر كاهش يافته و اين در حالي است كه در كشوري همچون نيجريه نيز ما شاهد افزايش تعداد آثار ادبي هستيم و يا در جوايز ادبي بزرگ دنيا آثار دريافتي به 100 تا 150 اثر مي‌رسد.

او درباره‌ي نحوه‌ي گزينش آثار گفت: در اين‌جا داوران به يك جمع‌بندي مي‌رسند و ممكن است كه داوران در جاي ديگر نظري به غير از اين داشته باشند. مثلا ما داستان‌ها را در قالب داستان‌هاي مدرنيستي ديديم و در مقايسه و سنجش مؤلفه‌هاي ساختاري و معناگرايي آن‌ها را مورد ارزيابي قرار داديم. شهلا زرلكي و عليرضا سيف‌الديني نيز به‌عنوان داور و مشاور به اين مجموعه وارد شده‌اند كه كار انتخاب را انجام مي‌دهند. در مورد عنايت سميعي هم بايد گفت كه او در وضعيت جسماني مناسبي نيست؛ ولي از نظر ارگانيك با او در ارتباطيم و آثار را به او معرفي مي‌كنيم.

دبير مهرگان ادب همچنين گفت: دولت اسپانيا، چك، كشورهاي آمريكاي لاتين و... را مشاهده كنيد و ببينيد چه امكاناتي در اختيار چنين جوايزي قرار مي‌دهند. در ايران ما حتا خير مدرسه‌ساز، بيمارستان‌ساز و... داريم؛ ولي خير فرهنگي نداريم؛ بنابراين با يك بدنه‌ي ضعيف روبه‌رو هستيم. ما مي‌دانيم كه مثلا فرهنگسراها اموال عمومي‌اند؛ اما همين فرهنگسراها را هم در اختيار بخش خصوصي قرار نمي‌دهند. حتا سينماها را هم به سختي در اختيار ما قرار مي‌دهند و اين‌كه مسؤولان از افزايش جوايز ادبي سخن به ميان مي‌آورد، نوعي فرار است. ما در همه‌جاي دنيا جايزه‌ي ادبي در ژانرهاي مختلف داريم كه در مكان‌هاي خصوصي برگزار مي‌شود. مثلا جايزه گنكور در يك رستوران برگزار مي‌شود؛ ولي در اين‌جا همه از در اختيار گذاشتن محلي براي اين كار مي‌ترسند. مهرگان قصد داشت كه در زمينه‌هاي علمي ديگر مانند فيزيك، شيمي و... نيز جايزه بگذارد كه با اين بنيه و محدوديت‌ها موفق به اين كار نشد.

علي پازوكي - دبير بخش علم جايزه‌ي مهرگان - كه با موضوع محيط زيست برگزار مي‌شود، در اين نشست به بيان ديدگاه‌ها و تشريح مشكلات موجود پرداخت و گفت: مهرگان علم به‌طور عمده فعاليت خود را معطوف به محيط زيست كرده است. ما از بابت محيط زيست شديدا در خطريم و با روند حاضر شايد هيچ اميدي براي آينده‌ي محيط زيست نداشته باشيم. ارباب جرايد بايد به اين موضوع توجه كنند كه محيط زيست واقعا در خطر است.

او با اشاره به مواردي از نابودي و تخريب محيط زيست در جهان و ايران، ادامه داد: در همين روزهاي اخير شاهد مرگ دلفين‌ها بوديم. جنگل‌ها و درياهاي ما در حال تخريب و نابودي‌اند. ساختن سدهاي مخرب محيط زيست، از بين رفتن بسياري از گونه‌هاي حيات وحش و كشته شدن محيط بان‌ها از جمله‌ ديگر نمونه‌هاي نابودي محيط زيست ما هستند كه اهميت پرداختن به اين موضوع را بيش از پيش مشخص مي‌كنند.

پازوكي تصريح كرد: ما فكر مي‌كرديم كه اين جايزه در اين زمينه تأثيرگذار باشد و باعث شود كتاب‌هاي زيست‌محيطي افزايش پيدا كنند؛ ولي اين‌طور نشد و ما مجبور شديم در دو سال گذشته به دو كتاب ترجمه جايزه بدهيم. امسال نيز به دليل كمبود آثار، كتابي را كه بخواهد در يك رقابت سالم به جايزه برسد، نيافتيم؛ بنابراين با صحبتي كه با داوران داشتيم، تصميم گرفتيم جايزه را به كسي كه عمري را در خدمت به محيط زيست ايران صرف كرده، بدهيم و درواقع از ميان خادمان محيط زيست دست به انتخاب خواهيم زد.

انتهاي پيام