جايگاه، صنعت، سياستهاي متغيير و... همهي آنچه فيلمنامهنويسان سينماي ايران ميگويند
فيلمنامهنويسان سينماي ايران به بهانهي روز فيلمنامهنويسان از دغدغههايشان در اين حرفه گفتند كه به اعتقاد آنها اين دغدغهها به اقتصاد، صنعتي نبودن سينما ، سياستهاي متغيير و .... برميگردد.
فريد مصطفوي به خبرنگار سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گفت: درسينماي فعلي نهتنها فيلمنامهنويسان بلكه تمام صنفها دچار مشكل هستند و اين مشكلات ريشه در اقتصاد دارند، چرا كه سينماي ما هنوز آنقدر حرفهاي و پيشرفته نيست كه درآن امكان تفكيك و جدايي حرفهاي صنوف وجود داشته باشد.
اين فيلمنامهنويس با تاكيد براين نكته كه درحال حاضر، فيلمنامهنويسان نيز همانند ساير صنفهاي سينمايي شرايط بهتري نسبت به 20الي30 سالگذشته يافتهاند، ادامه داد: گرچه همچنان بهدليل مشكلات اقتصادي برخي صنفها و حرفهها بهاندازه كافي جدي گرفته نميشود، اما با اين حال فيلمنامهنويسان درسينماي ايران وضعيت بهتري يافتهاند و ذكر نام فيلمنامهنويس در ميان عوامل فيلم و در برخي موارد استفادهي كارگردان از حضور او بهعنوان يك همكار و مشاور شاهدي است براين ادعا.
نويسندهي فيلمنامهي «خونبازي» درادامه خاطرنشان كرد: امروزه، حوزهي محدود مخاطبان و عدم امكان حضور فيلمها دركشورهاي خارجي موجبشده است تهيهكنندگان ريسك بالايي را متحمل شوند و طبيعتا درچنين شرايطي نميتوان انتظار داشت كه تهيهكنندهي ايراني همانند همتاي ايتاليايي، هندي و يا آمريكايي خود دست به ريسك زند و همچنين منابع مالي محدود و بازارهاي اندك جهاني از ديگر مواردي است كه كار او را سختتر كرده است.
وي همچنين به سياستهاي متغير مسئولان در زمينهي ساخت فيلم اشاره كرد وگفت: تهيهكنندگان به ناچار براي گريز از تغييراتي كه دراين سياستها صورت ميگيرد، روند ساخت فيلم را به سرعت سپري ميكنند و همين شتابزدگي بخشي ديگر از مشكلات سينماي ايران را بهدنبال دارد.
اين فيلمنامهنويس محدوديت در اقتباس را از ديگر مشكلات سينماي فعلي برشمرد و به ايسنا گفت: براي اقتباس از يك اثر ادبي لازم است امتياز آن اثر خريداري شود و حال آنكه محدوديت سرمايهي حاكم بر سينماي ايران اين اجازه را به تهيهكنندگان فيلم نميدهد و بدين ترتيب حوزهي فيلمنامهنويسي سينماي ايران عملا از استفاده از ادبيات داستاني معاصر محروم ميشود.
و جابر قاسمعلي هم دليل اينكه فيلمنامه به جايگاه مناسب در سينما دست نيافته است، مهمترين دليل اين موضوع را به ساختار غيرصنعتي سينماي ايران مربوط دانست.
او تاكيد كرد بر اينكه؛ تا هنگامي كه تمامي فرآيند توليد فيلم به روندي صنعتي تبديل نشود، هيچيك از صنفهاي جايگاه واقعي خود را نخواهند يافت.
اين فيلمنامهنويس يكي از مشكلات فعلي موجود بر سر راه سينماگران در رسيدن به جايگاه مطلوب خود را سياستگذاريهاي دولتي دانست و افزود: تكليف سينماگران با اين سياستگذاريها مشخص نيست. از طرفي سرمايه دولت جوابگوي سينما نيست و از طرف ديگر دخالت دولت در سينما بسيار سليقهاي است و همين مسئله سينماي ايران را به سمت سينماي فرمايشي سوق ميدهد.
مينوفرشچي هم به ايسنا گفت: حرفهي فيلمنامهنويسي هنوز درايران جايگاه خود را بهدست نياورده است و براي بهرسميت شناختن اين حرفه لازم است اعضاي اين صنف مدتها زحمت كشند وحتي يك الي دونسل از آنها نيز فدا شوند تا فيلمنامهنويسي نيز بهعنوان يك شغل مورد قبول واقع شود.
اين عضو شوراي مركزي كانون فيلمنامهنويسان سينماي ايران عنوان كرد: فيلمنامهنويسي و فيلمنامهنويس هنوز در سينماي ايران جايگاه شايسته و مناسب خود را نيافته است و در قطارسرنوشت دنيا، ايرانيان در واگنهاي انتهايي قطار قرار دارند و با شناخت درست هرمورد فاصلهي زيادي دارند.
او يادآور شد: فيلمنامهنويسي حرفهاي است كه به ويژگيهايي چون پشتكار، خلاقيت، نوآوري و نبوغ نياز دارد ، اما متاسفانه در سينماي ايران، در مراحل مختلف افراد متعددي سعي در تصحيح فيلمنامه دارند و بهطريق مختلف به بازنويسي فيلمنامه ميپردازند. درحالي كه اين حرفه نيز شگردها و فنون مخصوص بهخود را دارد.
و شادمهر راستين معتقد است: فيلمنامهنويسان سينما در حال حاضر شرايط بهتري را نسبت به سالهاي پيش از انقلاب تجربه ميكنند، اما با اين وجود، اين وضعيت نسبت به 15سالگذشته مطلوب محسوب نميشود.
اين عضو كميته فرهنگي كانون فيلمنامهنويسان تصريح كرد: درآن هنگام انتظار ميرفت كه تشخيص فيلمنامهنويس و فيلمنامهنويسي با رشد مواجه شود و از آنجا كه سينماي صاحب فكر از فيلمنامه شروع ميشد، مهم نبود كارگردان فيلمنامه را بنويسيد و يا فيلمنامهنويس و مهم ايدهي اثر بود، اما در شرايط فعلي، نوع برخوردها و بهويژه برخورد مسوولان دولتي باعث شده است اين صنف نيز با مشكلاتي مواجه شوند.
راستين درادامه اعتقادش را اينگونه مطرح كرد: در شرايط فعلي، بحران سينماي ايران ضعف فيلمنامه نيست، چرا كه اصلا فيلمنامه مورد استفاده قرار نميگيرد و حذفيات متعدد فيلمنامه و حذف ايدههاي مختلف از درون فيلمنامهها درنهايت موجب ميشود مشكلات متعددي را به فيلمنامه نسبت دهند.
حسين ايري هم با بيان اينكه، فيلمنامه زيرساخت سينماست و بدونتوجه به فيلمنامه شكوفايي در سينما ميسر نخواهد شد، خاطرنشان كرد: عليرغم تلاشهاي چندين و چندسالهي كانون فيلمنامهنويسان، متاسفانه فيلمنامهنويسي بههيچ عنوان جايگاه شايستهي خود را در سينماي ايران نيافته است و باوجودي كه سينماي ايران سينمايي تكنولوژيك نيست و سينمايي مفهومگرا، براساس موضوع و برپايهي فيلمنامه است، تاكنون سرمايهگذاري مادي و معنوي درستي برروي فيلمنامهنويسي صورت نگرفته است.
ايري با اشاره به اينكه در بسياري موارد فيلمنامههاي خوب سينماي ايران بهدليل دخالتها و تغييراتي كه بهواسطهي كارگردان، تهيهكننده و ساير عوامل فيلم ايجاد ميشود، پايمال شدهاند، افزود: فيلمنامهنويس اولين بينندهاي است كه رازها را مشاهده ميكند، اما اگر قرار باشد اين فيلمنامه چندين مرتبه مورد بازنويسي و سانسور افراد مختلف قرارگيرد، تبديل به زنجيرهي گسسته ميشود كه توانايي انتقال مطلب را از دست داده است
فريدون فرهودي هم معتقد است: لازم است توليدات سينما آنقدر گسترش پيدا كند تا فيلمنامهنويسها نيز در آن صاحب جايگاهي شايسته شوند.
اين فيلمنامهنويس عنوان كرد: توجه به ضوابط، مميزيها و شرايط توليد فيلمنامه و حقوق مادي و معنوي فيلمنامهنويسان در يافتن جايگاه مناسب اين حرفه تأثير بهسزايي دارد و از امور تعيينكننده محسوب ميشود.
نويسندهي فيلمنامهي «دختري با كفشهاي كتاني» افزود: لازم است وضعيت توليدات هنري كشور سروسامان گيرد و بنده درحال حاضر اين روند را بسيار مثبت ميدانم و معتقدم تلاشهاي كانون فيلمنامهنويسان و فرهاد توحيدي (رييس اين كانون) گامي مثبت در اين راستاست، البته ثمربخشي اين روند محتاج گذشت زمان است.
فرهودي همچنين به عدم تعامل سينما و ادبيات اشاره و اظهار كرد: اين عدم تعامل با گفتوگوي صرف حل نميشود و بايد براي هريك از اين دو حوزه حدود مشخصي وجود داشته باشد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات