غلامعلي حداد عادل در همايش بين‌المللي گسترش زبان و ادبيات فارسي، زبان فارسي را سرمايه ملي و مايه اقتدار ايرانيان دانست.
به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، آيين پاياني همايش بين‌المللي گسترش زبان و ادبيات فارسي عصر چهارشنبه (28 دي) در دانشكده ادبيات فارسي و زبان‌هاي خارجي دانشگاه علامه طباطبايي برگزار شد. در اين همايش، عباسعلي وفايي - رييس دانشكده ادبيات فارسي و زبان‌هاي خارجي دانشگاه علامه طباطبايي - با اشاره به برگزاري همايش گسترش زبان و ادبيات فارسي، گفت: خدا را شكر مي‌كنيم كه در اين دو روز شاهد برگزاري يكي از علمي‌ترين همايش‌ها بوديم و تلاش شد در اين همايش از جنبه‌هاي صوري صرف نظر شود و نكاتي مفيد‌تر مطرح شد. همچنين شاهد حضور پررنگ روحانيت و علاقه‌مندان به ساحت زبان فارسي بوديم.
او با اشاره به تدريس زبان فارسي در جامعة المصطفي در قم گفت: بيش از 10 هزار دانشجو در جامعة المصطفاي قم مشغول به تحصيل هستند و حضور اين همه دانش‌پژوه يعني آموزش زبان فارسي.
در ادامه اين مراسم، صحرايي - عضو هيأت علمي دانشگاه علامه و دبير همايش گسترش زبان و ادبيات فارسي - گزارشي را از چگونگي برگزاري اين همايش ارائه كرد.
همچنين سليم نيساري به شعرخواني براي حاضران پرداخت.
در ادامه آيين پاياني همايش گسترش زبان و ادبيات فارسي، آيت‌الله اعرافي - رييس جامعة المصطفي و عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي - با اشاره به آموزش زبان فارسي در جامعة المصطفي گفت: جامعة المصطفي به عنوان يك حوزه مدرن و فعال در عرصه بين‌المللي، بيش از 100 رشته در حوزه انساني و اسلامي دارد. همچنين بخشي از سرمايه خود را در خدمت بسط زبان فاخر فارسي قرار داده است و نزديك به 20 هزار نفر در 20 سال گذشته در جامعة المصطفي زبان فارسي ياد گرفته‌اند و با آموختن اين زبان، به آموزش درس‌هاي ديگر پرداخته‌اند.
او ادامه داد: اولين زبان جامعة المصطفي فارسي است كه اين زبان در دانشگاه مجازي جامعة المصطفي نيز فعال است.
اعرافي همچنين تأكيد كرد: ويژگي زبان فارسي در جامعة المصطفي، امتزاج آن با معارف الهي و آموزه‌هاي اهل بيت (ع) است.
رييس جامعة المصطفي در ادامه بيان كرد: زبان فارسي علاوه بر آن‌كه بازتاب‌دهنده تمدن كهن ايراني است، زباني مهم و زبان تشيع و معارف اهل بيت (ع) است و در زمانه معاصر، زبان انقلاب و حماسه‌ي انقلاب است. مشعل‌داران زبان فارسي، جهان را با انقلاب، اهل بيت (ع) و اسلام آشنا مي‌كنند.
او افزود: زبان فارسي يكي از چند زبان اصلي تمدن اسلامي است. زبان فارسي و عربي دوشادوش هم تمدن اسلامي را به بار آورده‌اند و زبان تركي هم در كنار آن‌ها ياري كرده است. زبان فارسي اين افتخار را داشته كه در زمانه معاصر با انقلاب درآميزد.
اعرافي فاصله زبان فارسي و عربي را اندك خواند و اظهار كرد: فاصله زبان عربي و فارسي، فاصله چنداني نيست؛ چون اين دو در دوره اسلام به يك منبع فياض متصل بوده‌اند. كمال زبان فارسي در آشنايي با زبان عربي و كمال زبان عربي در آشنايي با زبان و تمدن فارسي بوده است و خيل انديشمندان ايراني كه تمدن اسلامي را ساخته‌اند، كم نيستند.
رييس جامعة المصطفي در ادامه سخنانش پيشنهاداتي را براي گسترش زبان فارسي مطرح كرد و گفت: براي گسترش زبان فارسي مي‌توان نكاتي را مورد توجه قرار دارد. بنيان زبان فارسي يك بنيان معرفتي - فكري در چند حوزه است و هرگاه بخواهيم آن را تقويت كنيم، بايد مفاهيمي چون قرآن و حديث، اخلاق و عرفان و معارف ناب پيامبر (ص) و ادبيات انقلاب را تقويت كنيم. اگر اين پشتوانه‌ها را تقويت كنيم، زبان فارسي آرام‌تر و دقيق‌تر پيش مي‌رود.
آيت‌الله اعرافي گفت: حوزه علميه و مراكز حوزوي بايد نقش فعال‌تري را در ارتقاي زبان فارسي به دوش بكشند و جامعة المصطفي توانسته اين پيشگامي را داشته باشد.
او ادامه داد: توليدات قم و حوزه‌هاي علميه مي‌تواند زبان فارسي را قوي‌تر كند. نكته سوم، نقش دانشگاه‌ها و مراكز دانشگاهي است. دانشگاه‌هاي ما بايد مقداري از لاك ادبيات انگليسي بيرون بيايند و همراه با فرهنگستان در حوزه‌هاي مختلف واژه‌سازي كنند. اين سياست‌ها در حوزه و دانشگاه وجود ندارد و يا اندك است و بايد براي تحقق آن تلاش كرد. همچنين كشور ما به يك پژوهشگاه و مركز مطالعاتي گسترده نياز دارد تا مسائل زبان فارسي را بررسي كند.
اعرافي خاطرنشان كرد: پيشرفت يك زبان همان‌طور كه در دانش مفهومي ريشه دارد، با بازار اقتصادي نيز گره خورده است. سياست‌گذاران ما بايد بازار اقتصادي زبان فارسي را تضمين كنند.
او ادامه داد: شوراي زبان فارسي بسيار ارزشمند است؛ اما به سطح عالي‌تري براي برنامه‌ريزي در كشور نياز داريم. بايد از فضاي مجازي هم براي گسترس زبان فارسي بهره گرفت. همچنين در حوزه‌هاي آكادميك جاي كار بيش‌تري در حوزه اديبات تطبيقي زبان فارسي و عربي و زبان فارسي با رشته‌هاي ديگر وجود دارد.
در ادامه مراسم، از علي تميزال، مبلغ زبان فارسي در تركيه، تقدير شد.
سپس محمد دبيرمقدم - معاون علمي فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي - از آن‌جا كه حداد عادل به دليل سنگيني ترافيك، هنوز به مراسم نرسيده بود، به جاي او به سخنراني پرداخت.
او درباره فعاليت‌هاي فرهنگستان عنوان كرد: ما در فرهنگستان زبان و ادب فارسي اعتقاد راسخ داريم كه رسالت بزرگي در اين مقطع تاريخي بر دوش ماست.
وي افزود: ما معتقديم پيوندي ناگسستني بين زبان و ادب فارسي وجود دارد و پرداختن به اين حيطه را جزو وظايف فرهنگستان مي‌دانيم و براي اين‌كه زبان فارسي بتواند به عنوان زبان علم همگام با پيشرفت‌هاي علمي حركت كند و موفق باشد، تلاش مي‌كنيم.
دبيرمقدم گفت: ما در فرهنگستان به اين نتيجه رسيده‌ايم كه يكي از مهم‌ترين مسيرهاي زبان‌آموزي و فراگيري زبان، كتاب‌هاي رسمي آموزش و پرورش است؛ بنابراين در سال‌هاي اخير تلاش كرده‌ايم رسم‌الخط در فرهنگستان مصوب شود كه اين اتفاق افتاده و تلاش ما اين است كه اين رسم‌الخط در تمام كتاب‌هاي درسي پيش از دبيرستان رعايت شود.
معاون فرهنگستان زبان و ادب فارسي همچنين عنوان كرد: حدود 1100 كتاب درسي در آموزش و پرورش تأليف شده كه اگر فرهنگستان بتواند ارتباط قوي با آموزش و پرورش برقرار كند، مي‌تواند در آموزش واژگان علمي و رسم‌الخط فارسي موفق باشد.
او ادامه داد: تعداد قابل توجهي از كتاب‌هاي دوره راهنمايي و دبيرستان به موضوعات علمي اختصاص يافت و فرهنگستان افزون بر 35هزار واژه علمي را در 60 گروه علمي مصوب كرده و تلاش ما اين است كه واژه‌هاي مصوب علمي به كتاب‌هاي درسي راه پيدا كند و دانش‌آموزان با واژه‌هاي علمي فارسي آشنا شوند.
دبيرمقدم توجه ديگر فرهنگستان را معطوف به صدا وسيما دانست و گفت: فرهنگستان با صدا و سيما تفاهم‌نامه‌اي را امضا كرده و دفتر مشتركي در فرهنگستان و صدا و سيما ايجاد شده و اهتمام ما اين است كه زبان فارسي در برنامه‌ها و رسم‌الخط فارسي در زيرنويس‌ها به صورت درست گسترش پيدا كند؛ بنابراين فرهنگستان معتقد است اگر اين دو مسير به خوبي هدايت شود، ما مي‌توانيم در ارتقاي زبان و خط فارسي گام برداريم.
او همچنين تصريح كرد: ما با انجمن‌هاي علمي وزارت علوم هم تفاهم‌نامه‌اي امضا كرده‌ايم تا واژه‌ها و رسم‌الخط فرهنگستان به مجله‌هاي علمي زير نظر وزارت علوم راه بيابند. اين تفاهم‌نامه با وزارت بهداشت و درمان هم امضا شده تا در مجله‌هاي اين وزارتخانه نيز زبان و رسم‌الخط فارسي رعايت شود.
دبيرمقدم همچنين تأكيد كرد: نگاه ديگر ما به گسترش زبان فارسي در كشورهاي تاجيكستان و افغانستان است و قصد داريم دبيرخانه‌اي تأسيس كنيم كه مي‌كوشد ميراث مشترك بين ايرانيان را حفظ و احيا كند. اگر اعضاي فرهنگستان موافقت كنند، نام اين دبيرخانه را «دبيرخانه‌ي ميراث مشترك » مي‌گذاريم تا با همكاري با هم‌وطنان‌مان در تاجيكستان و افغانستان، اين ريسمان ناگسستني را تقويت كنيم و موارد آسيب‌ديده تقويت شود.
او ادامه داد: من تصور مي‌كنم ايران فرهنگي آزمايشگاه بزرگ زبان فارسي است. من زباني را سراغ ندارم كه در هر سه دوره تاريخي‌اش اين‌قدر اثر مكتوب باقي‌مانده داشته باشد. اين‌ها دستمايه غني‌اي است تا بدانيم اين زبان چه مراحلي را طي كرده و زبان‌هاي محلي كه در جاي جاي ايران صحبت مي‌شود، تصويري را از گذشته زبان فارسي ترسيم مي‌كند. ده‌ها دهه زمينه كاربرد و پژوهش بومي داريم و اميدوارم روزي فرهنگستان مرجعي براي داده‌هاي زبان فارسي به صورت رايانه‌يي باشد و ما از زبان‌ها و گويش‌هاي ايراني در سوريه، تركيه،افغانستان و تاجيكستان و از اين گنجينه عظيم، سابقه‌اي قابل توجه در كشور داشته باشيم.
در ادامه، غلامعلي حداد عادل - رييس فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي و رييس كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي - به نشست رسيد و با عنوان «زبان فارسي و فرهنگ ايران» سخنراني كرد.
او زبان فارسي را يكي از بارزترين نشانه‌هاي فرهنگ ايراني دانست و گفت: اگر زبان را نظامي قاعده‌مند از الفاظ و عبارات بدانيم، زماني كه اين زبان جنبه هنري به خود مي‌گيرد، به ادبيات تبديل مي‌شود. ما مي‌خواهيم به زبان از منظر فرهنگي نگاه كنيم. فرهنگ ركني از اركان هويت ملي و شخصيت ملي است و عنصري اساسي از عناصر مقوم فرهنگ است. براي ما ايرانيان، اسلام و زبان فارسي دو عنصر هويت‌بخش محسوب مي‌شود. زبان فارسي عامل پيوند ما با همه آدم‌هايي است كه در اين كشور زيسته‌اند و آن را آباد كرده و به دست ما رسانده‌اند. اين رودخانه راه درازي طي كرده و آگاهي ما از گذشته آن نيز به مدد زبان ممكن مي‌شود. زبان فارسي عامل پيوند ما با معاصران‌مان نيز هست و فارسي‌زبانان با آن با هم احساس خويشي و پيوند مي‌كنند.
حداد عادل در ادامه عنوان كرد: زبان فارسي ظرف فرهنگ ايران است و براي حفظ اين مظروف بايد اين ظرف را حفظ كرد. زبان فارسي مايه اقتدار ماست و اقتدار يك ملت، اقتدار فرهنگي آن است و اگر ملتي اقتدار فرهنگي نداشته باشد، با اقتدار نظامي نمي‌تواند آن را جبران كند.
رييس كميسيون فرهنگي مجلس همچنين خاطرنشان كرد: براي ما ايرانيان، زبان و ادب فارسي مايه افتخار است. اين سخن تعارف نيست. استواري زبان نشان از نيرومندي فكر آن ملت است. ايرانيان همواره زبان خودشان را حفظ كرده و توسعه داده‌اند و طعم شيرين آن را به مردماني بسيار دور چشانده و كام‌شان را شيرين كرده‌اند.
رييس فرهنگستان زبان و ادب فارسي با اشاره به اقبال جهانيان به انديشه و ادب فارسي گفت: شاهنامه به 28 زبان و آثار مولوي به 16 زبان ترجمه شده است. ترجمه‌ي اشعار مولانا در آمريكا بنا بر نوشته روزنامه كريستين ساينس مانيتور در آذر 76، پرفروش‌ترين كتاب سال بوده است. آثار سعدي به 25 زبان و اثار حافظ به 12 زبان ترجمه شده است. اين واقعيت نشانه‌ي اقتدار فرهنگي مردم ايران است و حكايت از اين مي‌كند كه زبان فارسي سرمايه ارزشمند ماست و در متون ادبي ما حتما حرفي براي گفتن و شنيدن وجود دارد كه آدميان چندصد سال است به آن توجه مي‌كنند.
او ادامه داد: ادبيات فارسي حامل پيام فرهنگي و معنوي ايران است. غم‌ها، شادي‌ها، افسوس‌ها، حسرت‌ها، باورها و همه آن چيزي كه زندگي ما را مي‌سازد و ساخته، در ادبيات ما انعكاس دارد. ما شبيه وارثاني هستيم كه پدران‌شان صندوق‌هايي سر به مهر را براي آن‌ها ارث گذاشته‌اند كه هر كس بتواند آن را بگشايد، صندوقي پر از دُر يافته است.
حداد عادل در ادامه متذكر شد كه براي آن‌كه به عمق و پهناي اين اقيانوس پي ببريم، مي‌توان به سبك هندي اشاره كرد، و شعرهايي را از سبك هندي خواند.
او سپس از فردوسي، نظامي، مولانا، سعدي و حافظ شعرهايي را خواند.
انتهاي پيام
نظرات