«پس از 40 سال همه یافته‌های به دست آمده از محوطه جهانی «شهرسوخته» در قالب یک بانک اطلاعاتی جامع، دسته‌بندی و ساماندهی می‌شوند.»
«سیدمنصور سجادی» که حداقل طی 40 سال گذشته در کاوش‌های «شهرسوخته» به عنوان یکی از اعضا و همچنین سرپرست تیم کاوش حضور داشته، اکنون برای به نتیجه رساندن زحمات این سال‌هایش اقدام به جمع‌آوری تمامی داده‌هایی کرده که تا کنون از محوطه جهانی شهر سوخته به دست آمده‌اند، داده‌هایی که هر کدام از آنها حالا سندی بر اثبات ادعای یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های این منطقه است.
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، چند اتاق تو در تو با قفسه‌های فلزی و کیسه‌ها و جعبه‌های مقوایی که حکم پرونده اشیاء تاریخی کاوش شده از محوطه جهانی شهر سوخته را دارد، درحال حاضر نقش بانک اطلاعاتی را برای این اثر جهانی ایفا می‌کند.
«سیدسجادی» در حالی که خبرنگاران را در اتاق‌های کوچکی که از هر سه طرف تا سقف قفسه‌بندی و با کیسه‌ها و جعبه‌های مقوایی پوشیده شده‌اند، هدایت می‌کند می‌گوید: قاعده این است که داده‌های یافته‌ها در داخل کشوها قرار بگیرد تا هر شخصی به شناسنامه‌ی این آثار برای مطالعه و بررسی، دسترسی داشته باشد، اما مساله این است که ما فعلا پول و امکانات برای این کار نداریم.
وی ادامه می‌دهد: تا زمانی که وضعیت نگهداری اینجا (شهر سوخته) مشخص نشود، نمی‌توان روی این بخش سرمایه‌گذاری کرد و وسایلی را خرید و تحقیقات و مطالعات روی این یافته‌های جمع‌آوری شده را کامل کرد.
او دلیل دیگری را هم برای تغییر نکردن اتاق‌های محل نگهداری یافته‌های شهر سوخته مطرح می‌کند و می‌گوید: برای کار روی این آثار تعداد زیادی نیرو نیاز است که هشت ماه از سال را برای آن وقت بگذارند تا کار به سرانجام برسد.
سیدسجادی با بیان این توضیح که نمونه‌های نگهداری شده در این اتاق‌ها، آثار غیرقابل ارائه به موزه و صرفا با ارزش مطالعاتی است، اضافه می‌کند: ما نمونه‌های اصلی را بررسی و مطالعه می‌کنیم و داده‌های آنها نیز ثبت می‌شود، اما یافته‌هایی که موزه‌ای نیستند را به امید روزی که بودجه برسد، در این اتاق‌ها نگه می‌داریم.
او سپس با نشان دادن قطعه‌ای از پیکره یک گونه جانوری که در محوطه شهر سوخته کشف شده است، توضیح می‌دهد: این پیکره به درد موزه نمی‌خورد،اما از نظر شناخت هنر پیکره سازی، آماری و مطالعاتی ارزشمند است و ما داده‌های آن را دقیق ثبت می‌کنیم.
او اضافه می‌کند: زمانی که یک ظرف پر از گِل را در محوطه به دست می‌آوریم برای ما چیزی شبیه گنج است. می‌توانیم گِل‌ها را از ظرف جدا کرده آنها را الک کنیم و داده‌های زیادی به دست آوریم. در این موارد حتی غذا، جانوران اهلی، مواد گیاهی، گوشت‌های شکاری و آنچه که در طول سالیان گذشته نابود شده‌اند و حتی اثری از آنها باقی نمانده است را نیز می‌توانیم به‌دست آوریم.
این باستان‌شناس، یکی از مهمترین مشکلات داده‌های این شهر تاریخی را در حال حاضر، اختصاص دادن شماره‌های مختلف مانند شماره حفار، اموال و موزه به هر کدام از یافته‌ها در زمان کشف و پس از انتقال به موزه‌ها می‌داند و می‌گوید: هر شئ پس از کشف تا زمانی که در موزه جای ثابتی را به خود اختصاص دهد، همچنین با توجه به در دسترس قرار گرفتن توسط افراد مختلف، برچسب‌های گوناگونی خورده که این مشکلات زیادی را برای شئ ایجاد کرده است، چون نمی‌توان براحتی و به سرعت هر کدام از اشیا را مشخص کرد.
وی ادامه می‌دهد: برای جلوگیری از بروز هر مشکلی باید یک چک‌لیست ازهمه شماره‌های یک شئ تهیه شود. مشکلات کنونی برای اشیاء به دست آمده از محوطه شهر جهانی «سوخته» می‌تواند به مشکلی که چند سال پیش به بحث گم شدن ظرف «بز انیمیشن» در شهر سوخته بوجود آمد، تبدیل شود.
کاوش‌گر «شهر سوخته» در تکمیل سخنانش می‌گوید: شرایط موجود مستلزم ایجاد یک بانک اطلاعاتی آن هم فقط برای شهرسوخته بود. این بانک بسیار کامل خواهد بود که هم اکنون توسط گروهی از باستان‌شناسان و دانشجویان در حال آماده‌سازی است.
سید سجادی که صاحب این ایده است، با بیان این که تهیه و تکمیل «بانک اطلاعاتی شهر سوخته» در صورت اختصاص بودجه در یک دوره چهار ساله به پایان می‌رسد، می‌گوید: انجام هر کاری در این زمینه نیازمند اطلاعات کامل و زمان مناسب هستند. در حال حاضر ساماندهی چهار هزار شئ از حفاری‌های گذشته آغاز شده است، یعنی حدود 40 تا 50 هزار داده از یک میلیون شئ به دست آمده. امیدوارم بتوانیم تا پایان فصل حدود هزار و 500 شئ دیگر را که 25 هزار داده می‌شود به بانک اطلاعاتی وارد کنیم.
به گفته‌ی او، در این بانک اطلاعاتی موارد مختلفی مانند قد، رنگ، جنس، مشخصات فیزیکی، ظاهر، مکان کشف، اندازه، مستندات و عکس است که به هر کدام از این داده‌ها، شماره‌های مختلفی اختصاص داده شده است.
وی تهیه و تکمیل این بانک اطلاعاتی را نیازمند زمان می‌داند و ادامه می‌دهد: هر سال و پس از پایان کاوش‌های فصل، این اطلاعات را در اختیار داشتیم، اما در این حد کامل نبودند. در واقع بانک اطلاعاتی کنونی یک "اکسل" است تا برنامه‌نویسان آن را چک و تکمیل کنند.
او اشیاء به‌دست آمده از حفاری را در دو بخش اشیای موزه‌ای و اشیای مطالعاتی یا مواد تقسیم‌بندی کرده و بیان می‌کند: براساس قوانین موجود، اشیائی که از حفاری به دست آمدند در این دو بخش تقسیم می‌شوند، اشیای مطالعاتی در سایت‌هایی که جای ثابت دارند مانند شهر سوخته یا سیلک کاوش می‌شوند و در محل می‌مانند اما آنچه که ارزش موزه‌ای دارند، براساس قانون باید تحویل امین اموال شده و پس از بررسی‌های مورد نیاز به مکان مشخص خود منتقل شوند.
سیدسجادی با بیان اینکه هر باستان شناس تا مدت شش ماه می‌تواند اشیاء به دست آمده در کاوش انجام شده توسط خود را برای بررسی در اختیار داشته باشد، می‌گوید: ما بلافاصله پس از به دست آوردن اشیا آثار را تحویل موزه می‌دهیم و برخی از اقدامات مورد نیاز را روی سایت تاریخی انجام می‌دهیم. در این بررسی نخست باید این قضیه را بررسی کنیم که اموال فرهنگی را کجا بگذاریم، نمی‌توان آنها را در اختیار داشت، چون ارزش معنوی، علمی و آزمایشگاهی بالایی دارند.
به گزارش ایسنا، ثبت چهار هزار داده یافته‌های کاوش شده از محوطه جهانی شهر سوخته یک ماه زمان صرف کرده است، کاوش‌گر «شهر سوخته» تا پایان این فصل کاوش که تا چند روز دیگر تمام می‌شود، داده‌های 1500 شئ دیگر ثبت شود. او تاکید می‌کند؛ بانک اطلاعاتی داده‌های شهر سوخته، پس از تکمیل آنلاین می‌شود و در دسترس قرار می‌گیرد.
انتهای پیام
نظرات