احمد پاکتچی، شامگاه گذشته، 11 دی ماه در نشست شب محمود رامیار از مجموعه شب‌های بخارا در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی برگزار شد، عنوان کرد: ما در دهه‌های چهل و پنجاه شاهد بازنگری در اندیشه‌های اسلامی هستیم که انقلاب سال ۵۷ نیز در همین راستا بوده است، ما در جهان اسلام با مسئله‌ای مشابه با نقد اهل عهدین در غرب روبه‌رو بودیم و افرادی در این حوزه به دنبال نگاه جدید به قرآن بودند.

وی افزود: در این میان کمتر افرادی بودند که نسبت به اصل قرآن نیز  بازنگری داشتند و مرحوم دکتر رامیار در شمار این افراد بود. اتفاقاتی که در فضای نقد عهدین رخ داد شباهتی با فعالیت‌های دکتر رامیار داشت. لایه شناسی، تورات‌شناسی، شکل‌گیری و همچنین مراحل گردآوری تورات زمینه‌ساز جریان نقد اهلی نبود و این موضوع موجب برداشته شدن گام‌های مهمی در عهد قدیم و جدید شد.

پاکتچی گفت: یک چهره شاخص در نقد عهدین و قرآن، نولدکه است و یکی از متون الهام بخش دکتر رامیار در بحث تاریخ قرآن نیز اثر نولدکه بود. نولدکه در اثر خود به موضوع نسبت وحی و قرآن و همچنین شبهه نسبت به پیامبر می‌پردازد؛ یکی از مباحث، کیفیت مکتوب شدن قرآن بود، یک سوال که در این جا مطرح بود این است که آیا مسئله نسخه‌های رسمی و غیر رسمی را می‌توان در رابطه با قرآن بررسی کرد؟

وی با اشاره به درک رامیار از اصول تاریخ پژوهی و مبانی آن اضافه کرد: دکتر رامیار برای عنوان کتاب تاریخ قرآن خود مورد انتقاداتی قرار گرفت چرا که این تعبیر پیشینه‌ای در سنت ما نداشت. کار مرحوم رامیار پلی بود میان سنت تاریخ‌پژوهی غرب و سنت علوم قرآنی در اسلام. در واقع سوالات رامیار با پرسش نولدکه متفاوت بود.

پاکت چی بیان کرد: رویکرد نولدکه بر مبنای نقد متون دینی بود و از همین رو به دنبال مأخذ قرآن می‌گشت، اما مرحوم رامیار در اثر خود به موضوع وحی، آغاز چگونگی وحی، مباحث فرا تاریخی و به بحث تاریخ قرآن می‌پردازد که از سنت غرب فاصله دارد.

در بخشی از این نشست محمود مهدوی دامغانی، استاد پیشکسوت دانشگاه فردوسی مشهد نیز ضمن بیان نکاتی در رابطه با شخصیت مرحوم رامیار گفت: من طی آشنایی ۲۳ ساله با مرحوم دکتر رامیار نکاتی از نیک نفسی ایشان را مشاهده کردم، ایشان تاکید داشت که کسی از سفرش به حج مطلع نشود و می‌گفت من بیم آن دارم که این بانگ را بشنوم که به کعبه رفتم اما به حرم رهم ندادند.

وی اضافه کرد: ایشان آرام و پاکیزه به حج مشرف شد و من دگرگونی‌های اعتقادی حاصل از این سفر را در ایشان دیدم. یک زمان مقرر شد که یک مهمانی با چند تن از همراهان دوستان داشته باشند، غروب همان روز پدر ایشان از دنیا رفت، مرحوم رامیار گفت کسی از مصیبت من مطلع نشود.

مهدوی دامغانی افزود: ایشان دانشجویی داشتند که پزشکان در رابطه با او بیماری سرطان را پیش‌بینی کرده بودند و او توان پرداخت مخارج درمان را نداشت، مرحوم رامیان مبلغی را در اختیار من قرار داد و گفت بدون این که احدی از این موضوع با خبر شود این پول را به این دانشجوی طلبه برسانید که درمان خود را در تهران پیگیری کند، پس از اینکه مشخص شد تشخیص سرطان دانشجو اشتباه بوده مبلغ را بازگرداند اما دکتر رامیار گفت این پول را همچنان که از منبع آن مطلع نباشد به وی بازگردانید تا همان طور که می‌خواهد به سفر حج مشرف شود.

انتهای پیام