حمید پورشریفی شامگاه گذشته در پخش زنده اینستاگرامی درخصوص انگ اجتماعی کرونا اظهار کرد: متاسفانه گاهی دیده می شود اطلاعاتمان در مورد کرونا درست نیست و آن را بسیار ترسناک می‌بینیم، نگاه منفی داریم و فردی که کرونا دارد را با واژه کرونایی خطاب می کنیم. در چنین نگاهی چندین مساله وجود دارد؛ اولا اینکه مساله را پیچیده و غیرقابل مدیریت می‌بینیم ودوم اینکه انگار فرد خودخواسته و یا بی‌مسئولیتی کرده و مبتلا به کرونا شده است در حالی که می دانیم کرونا سراغ هر انسانی می‌رود و در مبتلا کردن افراد محدودیتی ندارد.

 وی ادامه داد: وقتی فرد را کرونایی خطاب می‌کنیم، این موضوع نگاه منفی ما را می‌رساند و در آن ترس و  شماتت هم وجود دارد. این نگاه برای فرد بیمارهیجان‌ها و افکار ایجاد می‌کند. اصلی‌ترین چیز احساس تبعیض است. درد تبعیض از درد کرونا بیشتر است. همچنین فرد ممکن است هیجان‌هایی از جنس شرم تجربه کند. بنابراین  در رابطه با کرونا هنگامی که به فرد انگ می‌زنیم فرد از جایگاه انسانی دور و دچار تبعیض می‌شود و هیجان‌های منفی مضاعفی را تجربه می‌کند.

این روانشناس سلامت در رابطه با تاثیر انگ زدن بر خود افرادی که انگ می‌زنند، تصریح کرد: ما زمانی با انسانی‌ دیگر به عنوان انسان در تعامل هستیم و زمانی به عنوان فرد مبتلا؛ یعنی با نگاه انسانی با فرد مواجه نشده‌ایم که این موضوع هیجان‌هایی را در ما ایجاد می‌کند. این هیجان‌ها می‌تواند از ترس تا سرزنش باشد اما جنس آن هیجان‌های منفی است. هیجان‌های منفی زمینه‌ساز آسیب‌های زیادی است و در رابطه با کرونا باعث می‌شود سیستم ایمنی خوبی نداشته باشیم؛ بنابراین این موضوع  افراد را از فرصت تجربه هیجان‌های مثبت دور خواهد کرد.

پورشریفی در مورد اینکه با چه ادبیاتی باید در مقابل کودکان در رابطه با کرونا صحبت کرد، گفت: واژه‌ها بر خود فرد، فرد مقابل و بچه‌ها اثرگذار هستند. کلمه‌ها بسیار مهم‌اند، آنقدر که گفته می‌شود کلماتت را عوض کن تا جهانت عوض شود. وقتی بجای کلمه کرونایی، بگوییم فرد مبتلا به کرونا یعنی اول، شان انسانی فرد را در نظر گرفته‌ایم.

وی افزود: توصیه نمی‌شود که در مورد کرونا صحبت نکنیم بلکه باید در مورد کرونا صحبت کنیم. این کار  اوضاع را بهتر می کند ولی باید از واژه‌های مثبت اسفاده کنیم؛ مثلا از واژه مشکوک به کرونا و... استفاده نکنیم. وقتی از واژه مشکوک و مظنون استفاده می‌شود، انگار فرد مقصر است. همچنین بجای قربانیان کرونا بگوییم افرادی  که در اثر کرونا از دست رفته‌اند.

این روانشناس با اشاره به اینکه باید در مقابل کودکان در مورد کرونا صحبت کنیم اما با واژه‌های درست، عنوان کرد: واژه‌ها باید بارهای برچسب و قضاوت نداشته باشد و جرمی را معطوف به فرد نکند. 

وی در پاسخ به این پرسش که در رابطه با کرونا چگونه از واژه مناسب استفاده کنیم؟، اظهار کرد: ما واژه را معادل واقعیت می‌دانیم. مشکل همین‌جاست.  وقتی می‌گوییم بدبخت شدیم، بدبخت شدن یک واژه است. اما مشکل اینجاست که ذهن ما متوجه نمی شود این فقط یک کلمه است و آن را معادل واقعیت می‌داند و با آن برخوردی را می کند که انگار در واقعیت این اتفاق افتاده است.

این روانشناس سلامت ادامه داد: مساله بعدی این است که وقتی با واقعیت مواجه می شویم ذهن می‌تواند بعدا هنگامی که با واقعیت دیگری مواجه شد آن را عوض کند، اما واژه ها نسبت به تغییر مقاوم هستند. انگ هم پایدار و مقاوم است چون به زبان و کلام وصل شده است. وقتی ریشه تجربه است، تجربه را می توان تغییر داد اما  کلام به سادگی تحت تاثیر تجربه تغییر پیدا نمی‌کند. وقتی کودکان از والدین خود واژه کرونایی را می‌شنوند،  این انگی که در معرض آن قرار گرفته‌اند به  این سادگی‌ها تغییر پیدا نمی‌کند و آثار آن می‌تواند در ابعاد مختلف خود را نشان دهند.

پورشریفی یادآور شد: ماوقتی پیامی می‌دهیم 8 درصد از پیام، محتوای پیام است، 37 درصد تُن صداست و 55 درصد زبان بدن است. باید ضمن اینکه مراقب واژه‌ها هستیم مراقب لحنمان و همچنین زبان بدنمان نیز باشیم.

وی در پاسخ به این پرسش که در پژوهش‌ها، جامعه ایران از نظر استفاده از انگ‌های اجتماعی در چه جایگاهی قرار دارد؟، گفت: پژوهش خاصی که در این مورد باشد نداریم، اما براساس اطلاعات شواهد بالینی و پژوهش‌های محدود مختلف می توانیم بگوییم ما در مجموع بیشتر از برخی کشورها از قضاوت استفاده می‌کنیم و ذهن قضاوت‌گری داریم.

این روانشناس تصریح کرد: اولین وظیفه افرادی که در رابطه با انگ اجتماعی دغدغه دارند این است که نشان دهند این انگ چه آثاری دارد، شاید تا زمانی که نسبت به آثار انگ آگاه نباشیم، نسبت به تغییر خود در این زمینه عمل نکنیم؛ مثلا در رابطه با کرونا آثار رفتار آن به خود ما برمی‌گردد.اگر ما طوری رفتار کنیم که افراد احساس کنند مورد قضاوت و تبعیض قرار گرفتند، سعی می‌کنند کرونا داشتن خود را پنهان کنند؛ درنتیجه شیوع کرونا بیشتر می‌شود و خود ما هم مبتلا می‌شویم.

وی ادامه داد: اگر فرد حس کند به دلیل کرونا با او طور دیگری برخورد می‌شود، کرونا داشتن را پنهان می‌کند و  دودش به چشم خودمان می‌رود. همچنین با این طرز برخورد، فرد با پنهان کردن کرونا حمایت‌ها را از دست می‌دهد و در جست‌وجوی حمایت نیست و ممکن است از روش‌های مقابله ناسازگار استفاده کند که اثرات منفی خواهد داشت. این موضوع فرآیند مدیریت کرونا را سخت می‌کند، فرد از شان انساتی دور خواهد شد، سیستم ایمنی فرد مشکل‌دارتر و روند درمان کندتر می شود؛ بنابراین اثار چنین رفتاری هم معطوف به خود فرد و  هم به دیگران خواهد بود. هر کدام از ما باید نسبت به وظایف خود آگاه باشیم و آن را به درستی انجام دهیم.

وی یادآور شد: جمله‌ای که سازمان جهانی  بهداشت بارها تاکید کرده این است که هیچ چیز به اندازه اقعیت جلوی شیوع کرونا را نخواهد گرفت. انتشار واقعیت بسیار می‌تواند در رابطه با بازدارنده باشد.

این روانشناس در پاسخ به این پرسش که چگونه انگ به سراغ کرونا آمد؟، بیان کرد: در رابطه با کرونا ابهام وجود دارد. هر جا ابهام هست، ترس هم می‌تواند باشد و هرجا ترس داریم انگ هم می‌تواند وجود داشته باشد. اما یکی از مواردی که باعث کاهش انگ می‌شود این است که همه وارد میدان شوند. افراد تاثیرگذار اجتماعی باید وارد میدان شوند، چون مخاطب وسیعی دارند. همچنین باید صدای بهبودیافتگان را منعکس کنیم و زبان آنها باشیم.

وی بیان کرد: سازمان جهانی بهداشت تاکید کرده قدردان افرادی باشیم که در خط مقدم مقابله با کرونا هستند. خود این افراد هم ممکن است در معرض انگ قرار بگیرند؛ زیرا عده‌ای ممکن است از آنها فراری باشند، بنابراین باید ازآنها پشتیبانی کنیم.

وی با بیان اینکه گاهی به کرونا، ویروس چینی گفته می‌شود، تصریح کرد: باید این نکته را مدنظر قرار دهیم که کرونا را  به یک قومیت خاص و مکان خاص نسبت ندهیم زیرا بار انگ دارد. ممکن است این ویروس از یک جای خاصی شروع شده باشد اما درحال حاضر مساله‌ای جهانی است.

پورشریفی در پاسخ به این پرسش که آیا انگ اجتماعی فایده هم دارد؟، تصریح کرد: انگ هیچ سودی ندارد و بلکه اثار منفی آن بسیار زیاد است.

انتهای پیام