برهمین اساس سازمان محیط زیست طبق تعاریف و معیارهای جهانی محیط زیست، ایران را در چهار طبقه کلی توصیف کرده است. این طبقه بندی در سال ۱۹۷۴ میلادی، ۱۳۵۳ ه.ش به مجلس ارائه شد و مورد تصویب قرار گرفت و در ضمن اختیارات قانونی و اداره کلی مناطق تحت حفاظت به سازمان محیط زیست واگذار شد.

پارک های ملی، آثار طبیعی ملی، منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش چهار طبقه مورد نظر هستند که در این میان استان همدان مساحتی افزون بر یک میلیون و ۹۴۹ هزار و ۳۰۰ هکتار را داراست که ۲۱۸ هزار و ۹۴۴ هکتار از اراضی سطح استان شامل شش منطقه حفاظت شده با مساحتی نزدیک به ۶۰۹۶۷ هکتار است. در مجموع حدود ۲.۷ درصد از سطح استان حفاظت شده است.

مناطق حفاظت شده استان همدان شامل لشگردر و گلپرآباد ملایر، ملوسان نهاوند، خانگرمز تویسرکان، آلموبلاغ اسدآباد و شراء همدان است که در قالب در پروژه‌ای تحت عنوان «نجات از گمنامی مناطق حفاظت شده بی‌نظیر استان همدان» روزانه این مناطق را به مخاطبان ایسنا معرفی می کنیم. 

منطقه حفاظت شده آلموبلاغ با سیمای کوهستانی و تپه ماهوری از زیستگاه‌های با اهمیت قوچ و میش ارمنی در استان همدان محسوب می شود. این منطقه با وسعت 7500 هکتار و ارتفاع برابر 2946 متر از سطح دریا در شمال شهرستان اسدآباد و 35 کیلومتری شمال غرب شهرستان همدان واقع شده و یکی از ارتفاعات مهم غرب کشور و استان همدان به شمار می آید.

آلموبلاغ در سال 85 به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد و در سال 89 به منطقه حفاظت شده ارتقاء سطح یافت. این منطقه در مجاورت گردنه معروف اسدآباد و در مجاورت 17 روستا قرار دارد که از مهمترین آنها می توان به ملحمدره، تاج آباد، ترخین آباد، بیاج، چنارعلیا، محمدآباد، پیرملو، قرآکند و باباعلی اشاره کرد. دره چنار، گرگ دره و دره چپلقو نیز از دره های مهم در منطقه است.

راه دسترسی به منطقه پس از طی 40 کیلومتر در محور اصلی همدان- کرمانشاه، در محل گردنه اسدآباد از طریق جاده انحرافی ایستگاه مخابراتی قدس جدید میسر است.

با توجه به اینکه این منطقه یکی از قلل رشته ارتفاعات الوند محسوب می شود، از وجود چشمه ساران بزرگ و کوچک و آبریزهای همیشه جاری آن بهره مند می شود و منابع آبی متعددی از جمله منابع فصلی، دائمی، رودخانه، قنات، چشمه و ... در این منطقه جریان داشته و باعث شده حیات وحش منطقه محدودیتی از لحاظ تأمین آب نداشته باشند.

رودخانه اختاچی مهمترین آب جاری و قنات پشت دربند، چشمه شفیع خان، چشمه شبدر، چشمه سیب، چشمه بابا، چشمه مرادعلی، چشمه روت علی از منابع آبی آن به شمار می رود.

بر طبق طبقه بندی سازمان هواشناسی کشور منطقه مزبور در زیر گروه سرد و خشک قرار می گیرد به طوریکه آب و هوای منطقه در زمستان سرد و در تابستان معتدل است.

با توجه به شیب، جهت و همچنین برخورداری از نزولات جوی، منطقه مذکور از پوشش گیاهی بسیار مناسب با تنوع گونه ای بالا، فرم های رویشی علفی، بوته ای و درختچه ای و با کاربردهای دارویی، صنعتی و .. اشاره کرد. از آن جمله می توان گونه های شبدر درختی، گل لاله، شقایق، پونه، توتیا، شنگ، نخود درختی، پیاز کوهی، گل گندم، درمنه، زنبق، موسیر، لاله کوهی، لاله سرنگون، کنگر، ریواس، آزربه، شیرین بیان، گون، گل ختمی، گزنه، گل گاوزبان و بومادران، بادام کوهی ، آلبالوی وحشی، زرشک، تمشک، گز، انجیر، خشخاش ، علف گوسفندی، علف هفت بند، کاسنی، تلخه و خارشتر را نام برد.

منطقه آلموبلاغ به علت دارا بودن پوشش گیاهی مناسب و منابع آب از تنوع جانوری مناسبی نیز برخوردار است به طوریکه زیستگاه مناسبی برای رده‌های مختلف جانوری از جمله پستانداران، پرندگان و خزندگان فراهم کرده است.

قوچ و میش از شاخص ترین گونه های جانوری منطقه به شمار می رود و به علت وسعت منطقه و همچنین همجواری با منطقه حفاطت شده خانگرمز و کرکسین سازگاری این گونه با منطقه را افزایش داده است.

از سایر پستانداران منطقه می توان به گرگ، خفاش، خرگوش، شغال، روباه، تشی، کفتار، گراز، راسو، سنجاب زمینی، ول، دوپای کوچک، جرد ایرانی، خارپشت ایرانی، خدنگ، هامستر و ... اشاره کرد. پرندگان این زیستگاه چهره غالب جانوری منطقه را تشکیل می دهند. گونه های کوهزی همچون عقاب طلایی و کبک معمولی فراوانترین پرندگان منطقه اند.

راسته Passeriformes نیز در بین تمامی گونه ها متنوع ترین راسته است. عقاب طلایی، عقاب دشتی،  شاهین، دلیجه، قرقی، سارگپه، کبک، تیهو، قمری، فاخته انواع چکاوک، انواع سار، توکا، انواع سهره، انواع زرده پر و سینه سرخ و پرندگانی نظیر سبزقبا، جغد کوچک، هدهد، دارکوب، سنگ چشم، شاه بوف، کمرکولی، چلچله کوهی، دم جنبانک، زاغ نوک سرخ و زنبورخوار از جمله پرندگان موجود در منطقه هستند.

از دوزیستان منطقه می توان قورباغه درختی، قورباغه معمولی مردابی، وزغ پا بیلچه ای و وزغ سبز را نام برد. همچنین خزندگانی از راسته سوسمارها و مارها در این منطقه زیست می کنند که از این تعداد می توان به آگامای قفقازی، آگامای وزغی، لاسرتای ایرانی، کورمار تاتاری، کفچه مار، مار پلنگی، یله مار، افعی البرز، اسلینک قرمزنشان و ... را نام برد.

انتهای پیام