والدین بیمار مضطر و پشت درهای بسته به انتظار نشسته‌اند، پاهایشان یاری نمی‌کند چشم‌ها در اشک ریختن همراه هستند، نگرانی و اضطراب در چهره نمایان است، اینجا بخش مراقبت‌های ویژه است جایی که بیماران را برای احیاء منتقل می‌کنند، پزشکان و کادر درمانی تمام تلاش خود را بکار می‌گیرند اما فایده ندارد؛ او دچار مرگ مغزی شده است.

در چنین شرایطی به والدین بیمار پیشنهاد اهدای اعضا داده می‌شود، صورت اشکبار خانواده متوفی احساس هر بیننده‌ای را برمی‌انگیزاند، لحظات تلخی است، ثانیه‌ها از نفس افتاده، همه منتظر لب گشودن والدین هستند چرا که هنوز باور ندارند مرگ فرزندشان را، لحظات حساسی است و تصمیمی سخت؛ جان دوباره یک یا چند بیمار به تصمیم  سرنوشت‌سازی بستگی دارد. در میان هجوم این همه اضطراب مادر بیمار با چشمانی اشک‌آلود و صدایی لرزان به  مسئول هماهنگ کننده برای اهدای عضو اجازه اهدا را می‌دهد و این ایثار زندگی دوباره‌ای را رقم می‌زند.

اعضای بدن فرد دچار مرگ مغزی قابل پیوند به بیماران نیازمند است که رضایت خانواده‌ها در این زمینه شرط اصلی است و تنها داشتن کارت عضویت اهدای عضو از سوی شخص کافی نیست.

تأیید مرگ مغزی تنها با معاینه بالینی مقدور نیست

دکتر سیاوش بیرانوند، متخصص بیهوشی و یکی از پزشکان تاییدکننده مرگ مغزی در کشور در این باره به ایسنا گفت: مرگ مغزی نوعی مرگ است که به ارگان فرد خون‌رسانی انجام نمی‌شود.

وی با بیان اینکه مغز برخی افراد سر صحنه تصادف متلاشی می‌شود و قابل احیا نیست اما با احیای تیم پزشکی قلب زنده می‌ماند و روی ریتم خود می‌افتد، بیان کرد: وسایل تشخیصی در دسترس داریم و زمانی که مرگ مغزی رخ می‌دهد یک سری علائم بالینی با انجام آزمایش‌هایی مشاهده می‌شود و افرادی که واکنشی ندارند  مرگ آنها  تایید می‌شود.

 وی با بیان اینکه  گاهی تأیید مرگ مغزی تنها با معاینه بالینی مقدور نیست و باید آزمایش‌های دیگر مانند گرفتن نوار مغزی یا آنژیوگرافی انجام شود تا ثابت شود مغز هیچ خون‌رسانی ندارد و فعالیت الکتریکی در آن دیده نمی‌شود، گفت: در افراد مرگ مغزی شده یک سری رفلکس‌های ساقه مغز و بصل‌النخاع که سرفه و تنفس جزو آن است از بین می‌رود.

وی تصریح کرد: بیمار نباید رفلکس قرنیه داشته و هنگامی که آب سرد و گرم به گوش او ریخته می‌شود نباید واکنشی در چشم نمایان شود.

بیرانوند با بیان اینکه داروی آتروپین را به هر بیماری که تزریق شود منجر به افزایش ضربان قلب می‌شود ولی در مرگ مغزی واکنشی به دنبال ندارد، بیان کرد: کسی که مرگ مغزی می‌شود چشمانش باز بوده و به هر طرف که سر او را بچرخانید چشم هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد و هنگامی‌که دستگاه ونتیلاتور را از او جدا کنیم میزان گاز کربنیک بیمار افزایش می‌یابد اما این عمل در افرادی که مرگ مغزی نشدند منجر به شدت تنفس می‌شود و این تست برابر با نوار مغزی است که متخصصین بیهوشی آن را انجام می‌دهند.

این متخصص بیهوشی و تایید کننده مرگ مغزی افزایش شدید ادرار بدون اینکه بیمار از مایعاتی استفاده کرده باشد را از دیگر علائم مرگ مغزی بیان کرد و با اشاه به اینکه در این افراد کلیه‌ها قدرت جذب آب بدن را ندارند، افزود: در بحث اهدای عضو دو کلیه فرد مرگ مغزی شده را می توان به دو بیمار متفاوت اهدا کرد.

بیرانوند بیان کرد: قرنیه افراد مرگ مغزی شده برای کسانی که کوری مطلق دارند استفاده می‌شود.

هر فردی با اهدای اعضا جان ۵۰ بیمار را نجات می‌دهد

وی با اشاره به اینکه هر فردی می‌تواند اعضای خود را به ۵۰ بیمار اهدا کند، اظهار کرد: کبد، کلیه و قلب بیمار باید مستقیما پیوند زده شود و چنانچه قلب فردی قابل پیوند نباشد می‌توان از دریچه‌های آن استفاده کرد.

بیرانوند با اشاره به اینکه بانک ذخیره اعضا در استان وجود دارد، گفت: می‌توان قرنیه‌ها، تاندون، استخوان، مفاصل و دریچه‌های قلب یک بیمار مرگ مغزی را ماه‌ها و سال‌ها نگهداری و برای افراد نیازمند استفاده کرد.

این متخصص بیهوشی با تاکید براینکه باید اطمینان خانواده‌ها را جلب کنیم که ما پزشکان مرگ مغزی بیمار را به لحاظ بالینی و آزمایشی تایید می‌کنیم، افزود: در این امر تیم پزشکی شامل متخصصین بیهوشی، مغز و اعصاب، جراحی، داخلی، جراح مغز و اعصاب حضور دارند و در نهایت تاییدیه تیم پزشکی باید به تایید پزشکی قانونی برسد تا مرگ مغزی فرد اعلام شود.

در افراد بین سنین ۶۰ تا ۷۰ سال ریسک برای اهدای اعضا بالاست

وی با بیان اینکه در افراد بین سنین ۶۰ تا ۷۰ سال ریسک برای اهدای اعضا بالاست البته این مهم استثنا دارد و بستگی به شرایط بدن فرد دارد، عنوان کرد: اگر فردی که دچار مرگ مغزی شده دارای بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون، بیماری کلیوی و کبدی باشد امکان اهدای اعضایش وجود ندارد.

این متخصص بیهوشی با بیان اینکه کودک می‌تواند اعضای خود را به کودک اهدا کند، گفت: افرادی که دارای بیماری عفونی مثل ایدز، هپاتیت نوع B و C، کرونا  و آنفلوآنزای شدید هستند نمی‌توان اعضای آنان را اهدا کرد.

پزشکی قانونی تاییدکننده نهایی مرگ مغزی است

در این خصوص دکتر حمیدرضا نظیفی، مدیرکل پزشکی قانونی لرستان به ایسنا گفت: در مرگ مغزی شخص تنها از طریق دستگاه‌ها علائم حیاتی دارد و به محض جدا کردن دستگاه‌ها فرد فوت می‌کند.

وی ادامه داد: در چنین شرایطی که ساقه مغز از کار افتاده است امکان اهدای اعضای بیمار وجود دارد.

نظیفی با تاکید بر اینکه پزشکی قانونی تاییدکننده نهایی مرگ مغزی است، ادامه داد: اکیپ پزشکی که این موضوع را اعلام می‌کنند باید تاییدیه پزشکی قانونی را نیز اخذ کند، چراکه مرگ مغزی و نظر پزشکان باید توسط این مرجع تایید و سپس اجازه پیوند اعضا داده شود.

هر ۱۲ ساعت یک نیازمند پیوند عضو نجات پیدا می‌کند

فاطمه امانی، مسئول واحد پیوند اعضای دانشگاه علوم‌پزشکی لرستان در این باره به ایسنا گفت: پیوند اعضا به مفهوم مدرن و کنونی جایگزینی یک عضو با عضو مشابه است.

وی با بیان اینکه  پیوند اعضا در طب ایران در سال۱۳۱۴ با انجام پیوند قرنیه از طرف استاد شمس صاحب‌نام جراحی پزشکی و پایه گذار چشم‌پزشکی مدرن ایران در تهران انجام شد که به‌دنبال آن و با کمی فاصله پروفسور خدادوست استاد جراحی چشم دانشگاه شیراز به‌صورت فعال و چشم‌گیری این کار را انجام داد، عنوان کرد: بر اساس آمار در کشور هر ۱۰  دقیقه یک نفر به لیست انتظار دریافت‌کنندگان پیوند عضو اضافه و هر ۷۰ دقیقه یک نفر به عارضه مرگ مغزی دچار می‌شود.

مسئول واحد پیوند اعضای دانشگاه علوم‌پزشکی لرستان با بیان اینکه در هر ۲ ساعت یک نیازمند پیوند عضو جان خود را از دست می‌دهد و در هر ۱۲ ساعت یک نفر نیازمند پیوند عضو نجات پیدا می‌کند، ادمه داد: در استان بیش‌از ۶۰۰ بیمار کلیوی داریم که در حال دیالیز هستند و غالب این افراد نیازمند دریافت کلیه هستند که حتی با یک کلیه می‌توانند به زندگی ادامه بدهند؛  از این افراد عمدتاً بیمارانی که شرایط سخت‌تری دارند در صف دریافت این عضو قرار می‌گیرند.

اهدای اعضای بدن ۱۵ بیمار مرگ مغزی در لرستان

امانی با اشاره به اینکه  از تابستان ۹۸ تاکنون اعضای بدن ۱۵ نفر که دچار مرگ مغزی  شده‌اند، با رضایت خانوادهای‌شان به نیازمندان پیوند عضو  در این استان اهدا شده و این درحالیست که در ۱۵ سال اخیر تنها ۴۵ نفر اهدا عضو شدند، تصریح کرد: هر بیمار مغزی می‌تواند با اهدای قلب، ریه، کلیه‌ها، پانکراس، کبد و گاهی استفاده از استخوان فرد مرگ مغزی‌شده جان هشت نفر را نجات دهد.

وی با بیان اینکه اخذ کارت اهدای عضو کار بسیار زیبایی است، گفت: تنها ملاک برای اهدای عضو کارت نیست بلکه این افراد باید در وصیت‌نامه شرعی آن را اعلام کرده و هم‌چنین رضایت خانواده را قبل از بروز حادثه جلب کرده باشند.

این مسئول خاطرنشان کرد: جلب رضایت ولی‌دم در اهدای عضو بسیار مهم است و تا زمانی که خانواده‌ها رضایت ندهند هیچ‌گونه اهدای عضوی با داشتن کارت عضویت انجام نمی‌شود.

وی افزود: افراد علاقه‌مند اهدای عضو می‌توانند به سامانه مرکزی دریافت کارت اهدا عضو به نشانی www.ehda.center.  مراجعه و یا از طریق سامانه کد دستوری *۳*۳۲۳۴# و یا ارسال کد ملی از طریق پیامک به شماره ۳۴۳  جهت ثبت‌نام کارت اهدای عضو اقدام کنند، ولی آنچه مهم‌تر است فرهنگ‌سازی اهدای عضو در بین خانواده‌ها و جلب رضایت آنهاست.

به گزارش ایسنا، با توجه به اینکه هر بیمار مرگ مغزی می‌تواند با اهدای عضو خود یک تا هشت نفر و با اهدای بافت خود ۵۰ نفر را نجات دهد و در لرستان نیز افراد زیادی در لیست دریافت اهدا برای ادامه حیات هستند، امید می‌رود خانواده‌هایی که عزیزان خود را در حوادث از دست می‌دهند به این امر خداپسندانه اهتمام ویژه داشته باشند.

انتهای پیام