فرنوش حقانی پور در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه هر انسان در حالت وابستگی و نیاز می تواند در معرض آزار قرار گیرد، اظهار کرد: امروزه با کودک آزاری، همسرآزاری و حتی سالمندآزاری مواجه هستیم که ریشه های روانی، اجتماعی و تربیتی دارد.

وی کودک آزاری را مصداق هرگونه بدرفتاری فیزیکی، غفلت عاطفی، سوءاستفاده جنسی، بی توجهی رفتاری و کلامی، استثمار تجاری و... دانست و افزود: براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی هر رفتار یا گفتاری که شخصیت، کرامت، وقار، اعتماد به نفس و رشد کودک را خدشه دار کند، کودک آزاری محسوب می شود.

این روانشناس، آزار عاطفی و طردشدگی را در زمره بدترین نوع کودک آزاری دانست و تصریح کرد: متاسفانه برخی از والدین با کتک زدن کودک خود را آزار جسمی می دهند و برخی دیگر نیز سندروم تکان دادن دارند، یعنی با خشم و عصبانیت اقدام به تکان دادن کودک خود می کنند؛ این اقدام علاوه بر اینکه کودک آزاری است، جزو مشکل سازترین آزارهای جسمی و روحی کودک در بزرگسالی نیز خواهد بود.

حقانی پور، خوراندن غذای مانده و فریزری به کودک را نیز نوعی کودک آزاری دانست و اضافه کرد: معده بزرگسالان بسیاری از غذاها را قبول می کند، اما کودکان با غذاهای مانده که مدت زمان زیادی در یخچال یا فریزر بوده، مسموم می شوند و آزار می بینند.

وی با بیان اینکه کودک آزاری توسط والدین می تواند آگاهانه و ناآگاهانه باشد، گفت: والدینی که فرزندپروری نمی دانند و با کوله باری از مشکلات تربیتی وارد زندگی مشترک شده و سپس اقدام به فرزندآوری می کنند، بسیار می توانند برای کودک خود آزارگر باشند.

این روانشناس، هر نوع آمیزش جنسی با فرد زیر ۱۵ سال را آزار جنسی کودک دانست و یادآور شد: از نظر کنوانسیون حقوق کودک، انسانی که هنوز ۱۸ سالگی خود را تمام نکرده، کودک محسوب می شود و لذا آمیزش فرد بالای ۱۸ سال با فرد زیر ۱۸ سال نیز چه با رضایت و چه بدون رضایت کودک آزاری جنسی است.

حقانی پور، با بیان اینکه کودک آزاری در خانواده های دارای اعتیاد و مشکلات روحی و روانی بیشتر وجود دارد، عنوان کرد: بسیاری از خانواده ها از نظر روانی و اجتماعی در سلامت کامل هستند، اما مشکلات تربیتی دارند لذا این خانواده ها نیز می توانند کودکان خود را آزار دهند.

وی در پاسخ به این سوال که «چگونه می توانیم کودک دل گرم داشته باشیم؟»، خاطرنشان کرد: دل گرمی نیازمند دو مولفه دوست داشتنی بودن و قابل احترام بودن است و لذا پدر و مادری کردن اصلا کار آسانی نیست و والدین در صورت اضطراب و فشار کار و مشکلات اقتصادی برای تربیت فرزندان باید از دیگران کمک بگیرند. در واقع والدین گاهی نیازمند افراد متخصص در حوزه فرزندپروری هستند.

این روانشناس، همچنین از پدر و مادرها خواست کودکان را مزاحم فعالیت های خود ندانند و گفت: اگر والدین اصول فرزندپروری را بدانند، در زمان گریه کودکشان عصبی نمی شوند و با روش های روانشناسانه اقدام به آرام کردن کودک می کنند.

وی عکاسی از کودکان برای شبکه های اجتماعی از جمله اینستاگرام را مصداق استثمار تجاری دانست و ادامه داد: کودکان نباید مرتب به آرایشگاه بروند و با پوشیدن لباس های مختلف آماده عکاسی شوند، زیرا نوعی نادیده گرفتن حقوق کودک محسوب می شود.

حقانی پور، بازی نکردن با کودک، منظم نکردن ساعات خواب کودک، غیبت مرتب از مدرسه، عدم خوراندن سر ساعت دارو، صبحانه ندادن به کودک و... را از دیگر گونه های کودک آزاری دانست و اظهار کرد: تحقیقات نشان می دهد که رابطه مستقیمی بین صبحانه خوردن دانش آموزان و افزایش اعتماد به نقس و قدرت یادگیری ریاضی و کاهش اضطراب آنان وجود دارد لذا کودکی که به واسطه تنبلی یا بی توجهی والدین صبحانه نخورده به مدرسه می رود، واقعا دچار مشکل شده و آزار می بیند.

این روانشناس، با بیان اینکه کودکان در زمان تولد پاک هستند و هیچگونه پیش فرضی ندارند، اضافه کرد: برخی از والدین صبحانه نخوردن کودک را عادت غذایی او می دانند، در حالی که این عادت توسط والدین برای کودک به وجود آمده است.

وی بوسیدن و بغل کردن کودک در صورت عدم علاقه او را یکی دیگر از مصادیق کودک آزاری دانست و بیان کرد: والدین نباید حتی برای دقایقی کوتاه کودک را در اتومبیل تنها بگذارند، زیرا اضطراب رهاشدگی در آنان ایجاد می شود. بسیاری از افراد بزرگسال به واسطه همین رهاشدگی در زندگی مشترک خودشان اسیر مشکلاتی می شوند که در ریشه در کودکی آنان دارد.

حقانی پور، همچنین از والدین خواست هرگز نسبت به صحبت های کودک بی اعتنا نباشند و گفت: کودکان در دوره های مختلف سنی حرف هایی متناسب با تغییرات خود می زنند و لذا شاید این حرف ها برای بزرگسالان جاذبه نداشته باشند، اما نباید با تحقیر و تنفر و احساس خستگی با آنان برخورد کنیم و باید به جزییات حرف های آنان گوش دهیم. والدین باید تغییرات کودک را ریشه یابی کنند، زیرا برخی از تغییرات مانند شب ادراری می تواند ناشی از اضطراب کودک آزاری باشد.

انتهای پیام