به گزارش ایسنا منطقه خراسان شمالی، حضرت آیت الله حبیب‌الله مهمان نواز، متولد سال ۱۳۰۵، در روستای «کاریزک کال» از توابع نیشابور به دنیا آمد. به گفته ایشان پدرم سواد خواندن ونوشتن نداشت؛ امّا در رفع مشکلات و حلّ اختلافات مردم نقش بسیار مؤثّری داشت. به روحانیت بسیار علاقه مند بود و میزبانی و اکرام روحانیونی را که به روستا می آمدند، را بر عهده داشت. به همین دلیل، همیشه آرزو داشت مرا به حوزه بفرستد تا بتواند خادمی به اسلام و جامعه اسلامی تقدیم کند؛ ولی افسوس که عمر او کفاف نداد تا تحقّق آرزویش را شاهد باشد .

آیت الله مهمان نواز قبل از رسیدن به سن بلوغ، خواندن و نوشتن را در مکتب خانه روستا از ملاّیی که پدرشان به آن روستا آورده بود، آموخت. وی پس از فراگیریِ خواندن و نوشتن، به تحصیل علوم دینی علاقه مند شد امّا هیچ گونه زمینه مساعدی برای تحصیل در نیشابور وجود نداشت تا این که حاج شیخ محمد حسین از نجف اشرف به نیشابور آمد و مدرسه گلشن را که احیا نمود . در آن زمان که از وجود با برکت پدر محروم شد، به لطف و همّت برادر در شمار نخستین طلاّ ب مدرسه علمیّه گلشن در آمد. در آنجا زیر نظر حاج آقا نجفی، بنیان گذار مدرسه علمیّه گلشن، گام نخست را در فراگیری دانش حوزوی برداشت . سپس به مشهد مقدّس رفت تا مراحل بالاتر حوزوی را طی کند؛ زیرا حوزه مشهد از بزرگان و عالمان وارسته و مدرّسان بینظیری برخوردار بود.

به گفته ایشان اساتید آیت الله در مشهد عبارت بودند از: حجج الاسلام و آیات عظام ادیب نیشابوری (در صرف، نحو، معانی، بیان و بدیع)، حاج سیّد مدرّسی (در اصول و فقه)، حاج شیخ هاشم قزوینی (در سطوح عالی)، سید محمد هادی میلانی، حاج میرزا جواد تهرانی، و حاج آقا مروارید (در خارج فقه و اصول) و مرحوم شیخ کاظم دامغانی .

 وی فلسفه و عرفان را از محضر عارف فرزانه، حاج میرزا جواد آقا تهرانی فرا گرفت و افتخار همکاری در گردآوری کتاب عارف و صوفی چه می گویند ـ از آثار ارزشمند ایشان ـ نصیب آیت الله شد .   جلسه درس فقیه وارسته و عالم عارف، مرحوم حاج آقا مجتبی قزوینی از دیگر منابع فیض بخشی بود که از آن بهره مند شد . به گفته آیت الله مهمان نواز در این ایّام، توفیقی دست داد تا از نعمت وجود دوستانی گران مایه بهره مند شوم که عبارت اند از: آقایان حاج علی مروی، حاج شیخ ابوالقاسم صرّاف زاده، حاج شیخ عبدالجواد غرویان، امام جمعه نیشابور و عضو مجلس خبرگان رهبری، حاج علی اکبر علی زاده، امام جماعت حرم مطهّر حضرت امام(ره)، حاج مسلم حائری، شیخ غلام رضا رادمرد، حاج آقا عطایی، امام جمعه طرقبه و آیه اللّه معصومی، امام جمعه تربت حیدریه و عضو مجلس خبرگان رهبری . به گفته ایشان گرچه از محضر بسیاری از اساتید بزرگوار بهره بردم، ولی آنچه در شکل گیری علمی و اخلاقی من تأثیر عمده ای داشت، استاد حاج میرزا جواد آقای تهرانی بود. او از مصادیق «من یذکرکم اللّه رؤیته» به شمار می رفت و دیدن ایشان مرا به خدا توجّه می داد. گفتارش در قلبم نقش می بست و اخلاق و رفتارش به شدّت مرا تحت تأثیر قرار می داد. تواضع فوق العادّه اش حیرت انگیز بود و نسبت به دنیا و موقعیتهای دنیوی بی اعتنا و زهد را پیشه خود کرده بود. او دایم الحضور بود و همواره خودرا در محضرخداوند متعال می دید.  

آیت الله مهمان نواز ادبیات عرب را در حوزه علمیه مشهد تدریس میکرد. سپس به تدریس فقه و اصول (از معالم تا کفایه الاصول) پرداخت.

 ایشان می گویند زمانی که با مبانی حاکمیت و حکومت از دیدگاه فقهی آشنا شدم، دریافتم که رژیم پهلوی با این شرایط سازگاری ندارد و تنها حاکم مورد قبول اسلام در زمان غیبت ولیّعصر(عج) فقیه جامع الشّرائط است. از سوی دیگر، عالمان وقت و اساتید حوزههای علمی، حکومت وقت را غاصب می دانستند و این امر، حجّت را تمام و تکلیف ما را سنگین میکرد. ازاین رو، به منظور ادای تکلیف شرعی بر آن شدم تا گام در این عرصه نهم؛ عرصه ای که خطرهای فراوانی در برابر چشمان ما ترسیم میکرد. سرانجام نخستین گام را برداشتم .

فعّالیّت سیاسی وی از زمانی آغاز شد که موضوع انجمن های ایالتی و ولایتی در سال 1341شمسی مطرح شد. آن روز بدون توجّه به اختناق حاکم بر جامعه، در هر فرصت و به هر نحو ممکن، مردم را متوجّه نقشه های شوم استعمار و سر سپردگی حاکمان وقت میکردند .

ماجرای پانزدهم خرداد همان سال و قیام انقلابی امام همه از جمله آیت الله را در عزم شان  مصمّم تر کرد و زمانی که دولت شاه لوایح شش گانه را به رفراندوم گذارد، از سوی استادشان، حاج میرزا جواد آقا تهرانی، همراه چند تن از دوستان برای افشای طرحهای شوم دولت، به مناطق مختلف اعزام شدند .

به گفته ایشان آشنایی بیشتر من با امام و اهداف آن حضرت، از طریق اطلاعیه ها و پیامهایی بود که ایشان از آغاز حرکت اسلامی تا هجرت به پاریس، صادر کرده بودند. اطلاعیه های روزهای پایانی حکومت طاغوت از پاریس به تهران به وسیله شهید سید عبّاس موسوی قوچانی به دستم می رسید. وسیله دیگر آشنایی من با دیدگاههای امام، سخنرانی های آن حضرت در قم و شنیدن بیانات انقلابیونی چون شهید هاشمینژاد بود .

وی در خاطرات خود آورده است برای آشنا کردن مردم با مبانی حکومتی اسلام، از هر محفلی استفاده بردم و مبانی و اهداف حکومت اسلامی را تبیین کردم که مقبول می افتاد. به همین علّت، از سوی شیخان، رئیس کلّ ساواک خراسان دستور ترور من صادر شد که بعد از انقلاب اسناد آن، از ساواک به دست آمد. چندین بار به ساواک و فرمانداری احضار شدم و از سوی آنان مورد تهدید و بازجویی قرار گرفتم . در جریان پیروزی انقلاب دمی نیاسودم و با تشکیل اجتماعات و راهپیمایی علیه نظام و خواندن پیامهای امام برای مردم، آنان را از توطئه های احتمالی که ممکن بود از سوی عاملان شاه اجرا شود، آگاه کردم . هنگام پیروزی انقلاب به پادگان نظامی رفتم و طی یک سخنرانی از آنان خواستم تا تمام نشانه های رژیم شاهنشاهی را از بین ببرند .

تشکیل کمیته انقلاب به فرمان امام که امنیت مردم و منطقه را در پی داشت. از دیگر فعّالیّت های من بود و نیز توانستیم از نفوذ تشکیلات خلق ترکمن جلوگیری کنیم و با بیان اهداف خائنانه آنان به وسیله، روحانیون منطقه از رشد آنان که گرایشهای غیر اسلامی داشتند، جلوگیری شد که در نتیجه، منطقه سالم ماند و تاکنون کوچک ترین پیش آمد ناگواری رخ نداده است و شیعه و سنّی در کنار هم و با کمال آرامش زندگی میکنند. حضور در جبهه از افتخارات من است. بارها به منظور خدمت به رزمندگان و تقدیم هدایای مردم، به جبهه رفتم و فرزندانم نیز به افتخار جانبازی نایل آمدند .

آیت الله مهمان نواز، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در هجدهم شهریورماه سال ۱۳۵۹، با حکم امام خمینی(ره) به عنوان امام جمعه بجنورد منصوب و ۳۲ سال اقامه نماز این شهر را بر عهده گرفت.

 وی در تاریخ ۲۳ تیرماه سال ۱۳۹۱ آخرین نماز جمعه بجنورد به امامت خود را در مصلای امام خمینی(ره) اقامه و پس از آن به دلیل کهولت سن، با مردم این شهر خداحافظی کرد.

همایش نکوداشت آیت الله حبیب‌الله مهمان نواز، در ۳۰ مردادماه ۱۳۹۲ با حضور، شخصیت‌هایی چون  آیت الله سید رضا تقوی رئیس وقت شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور، عبدالعلی ابراهیمی معاون وقت امور استان‌های شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور، حجت الاسلام ابراهیم معادی، مسئول وقت دفتر نمایندگی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه خراسان رضوی و شمار دیگری از مسئولان استانی و کشوری برگزار شد.

در این همایش، از تمبر یادبود آیت الله مهمان‌نواز رونمایی شد.

به گزارش ایسنا آیت الله همان نواز علاوه بر خدمت در کسوت نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی و امام جمعه بجنورد، چند دوره و تا پایان عمر به عنوان نماینده مردم این استان در مجلس خبرگان رهبری حضور داشت .

آیت االه مهمان نواز، امروز یکشنبه، 2 اردیبهشت 97 در سن 92 سالگی دار فانی را وداع گفت.