سالهاست دیوار به دیوار حیاط «برج طغرل»، آجرهای یکی در میان خانهی همسایه چشم را میزند، آجرهایی که با یک نگاه میتوان قدمتشان را حدس زد.
سالهاست دیوار به دیوار حیاط «برج طغرل»، آجرهای یکی در میان خانهی همسایه چشم را میزند، آجرهایی که با یک نگاه میتوان قدمتشان را حدس زد.
هرچند مدیر اداره میراث فرهنگی شهرستان شهرری میگوید، اینبار که اعتبار برسد یکی از اقدامات این شهرستان تملک برخی فضاهای منتهی به «برج طغرل» است، اما اعتبار اندک کجا و برنامههای طولانیمدت شهرری به عنوان یکی از قدیمیترین شهرهای تاریخی تهران کجا؟
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، برج طغرل یکی از آثار ارزشمند دورهی سلجوقی است که هرچند هنوز به طور مشخص کاربری آن شناخته نشده، اما بیشتر شبیه یک بنای یادمانی است٬ که تزئینات خاصی ندارد و ویژگیهای معماری دوران سلجوقی مانند آجرکاری در آن به خوبی مشخص است.
حریم طغرل متناسب با بنای تاریخی نیست
«فرشید مصدقی امینی»، باستانشناس و محقق حوزه فلات مرکزی ایران درباره معماری این دوره توضیح میدهد: معماری سدههای اول دوره اسلامی تا قرن پنج بیشتر وامدار سنت معماری دوران ساسانی است و ویژگیهای معماری آن دوران مانند استفاده از دیوارهای حجیم٬ نداشتن پنجره و استفاده از سر درهای کوچک در اوایل دوره اسلامی در آنها به چشم میخورد. همچنین در این دوران معمولا سازهها همچون دوران ساسانی مرتفع و بزرگ هستند و عمود بودن بنا و خطوط صعودی بنا بسیار اهمیت دارند.
برج تاریخی طغرل که از سال 1371 میزبان پیکر سید محمد محیط طباطبایی، پژوهشگر تاریخ است، در وسط حیاطی کوچک ساخته شده؛ اما ساختمانهای اطراف این بنای تاریخی که در سال 1310 با شماره 147 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، ضوابط حفاظت از این بنا را رعایت نکردهاند.
مصدقی در این زمینه نیز معتقد است: حریم این بنای تاریخی از نظر ساختوسازهای انجام شده متناسب با برج نیست. در اطراف این برج میتوان فضای بیشتری را برای بازدیدکنندگان درنظر گرفت یا موزهای از آثار دوران سلجوقی را در اطراف آن تدارک دید.
این برج بیش از 38 سال است مرمت نشده
امیر مصیب رحیمزاده، مدیر اداره میراث فرهنگی شهرری نیز در اینباره میگوید: برخی اوقات حریم را در منظر بنا میبینند و براساس حریم بنای تاریخی برخی ساخت و سازها را میتوانند انجام دهند. در یک پلاک در حریم برج طغرل ممکن است تا ارتفاع 9 و نیم متر ساخته باشند و برخی پلاکها ارتفاعی پایینتر باید ساخت و ساز شود.
وی با تاکید بر اینکه در بیشتر حرایم برج طغرل شهرداری عملیات آزادسازی انجام داده است، ادامه میدهد: در دیگر بخشها نیز محدودیت ارتفاع داریم. هرچند متاسفانه در یکی دو مورد ارتفاع تا 9 متر قبل از مصوب شدن حریم محوطه تاریخی در حریم برج طغرل انجام شده است.
او بیان میکند: امیدواریم با بحث برجام تغییراتی در بودجههای عمرانی و مرمتی انجام شود و برای سال آینده چشمانداز مناسبی داشته باشیم. هر چند ما کار خود را برای آینده انجام میدهیم و امیدواریم به نتیجه برسیم. از سوی دیگر در برنامهها اعلام شده است که در مصوبات، مهمترین بحث درباره برج طغرل، آزادسازی آن است.
برج طغرل پیش از این یکبار در دوران ناصرالدین شاه و یکبار در دوران پهلوی مرمت شده و آخرین مرمت آن نیز در سال ۸۷ یعنی حدود ۷ سال پیش صورت گرفته است. رحیم زاده در این زمینه نیز توضیح میدهد: پس از سال ۸۷ بودجهای برای برای مرمت این بنا اختصاص داده نشده است؛ هرچند که این برج٬ بنای سالمی است اما خوب است که برخی اقدامات برروی آن انجام شود.»
او همچنین دربارهی استفاده بودجه مرمت شهر ری برای امسال اظهار میکند: در سال ۹۴ بودجهای برای مرمت و کاوش نداشتیم، البته کارهای پژوهشی و کاوش در پروژههای عمرانی ضروری صورت گرفته است اما؛ امسال تنها ۴۰۰ میلیون تومان برای زیرساختهای گردشگری ازسوی کمیته برنامهریزی استانداری با عنوان رفاه حال زائران به ما ابلاغ شده است که تا تیرماه برای ساخت سرویس بهداشتی در نزدیکی حرم حضرت شاه عبدالعظیم، بیبی شهربانو و شیخ کلینی صرف میشود.
به گزارش ایسنا، برج طغرل در شرق آرامگاه ابن بابویه در خیابان ابن بابویه شهر ری قرار دارد و از آثار به جا مانده از دورهی سلجوقیان است. در برخی متون این محل، «برج خلیفه یزید» نامیده شده است. ارتفاع برج حدود ۲۰ متر است. به عقیدهی برخی از کارشناسان این برج شبیه عقربههای ساعت بوده و میتوان از روی تابش آفتاب بر روی کنگرههای آن زمان را تشخیص داد.
برج طغرل برای نخستین بار در سال ۱۳۰۱ هجری قمری و در پایان ۳۵امین سال پادشاهی ناصرالدین شاه مرمت و بازسازی شد. این مرمت به دستور شاه و به دست وزیرش امین السلطان و توسط ابوالحسن خان معمارباشی انجام و لوحی مرمر بر سردر بنا نصب شد. این بازسازی بنا را از خطر نابودی نجات داد ولی ظرافت کاریهای قدیمی و بقعهٔ کتیبهٔ کوفی آن را از بین برد.
انتهای پیام
نظرات