به گزارش ایسنا، عباس یمینی شریف، شاعر مطرح کودکان و نوجوانان، خود را اینگونه معرفی کرده بود: «من نغمهسرای کودکانم/ شادست ز مهرشان روانم/ عباس یمینی شریفم/ گیرید ز کودکان نشانم». کودکان دیروز شعر «من یار مهربانم/ دانا و خوشزبانم/ گویم سخن فراوان / با آنکه بیزبانم/ پندت دهم فراوان/ من یار پنددانم/ من دوستی هنرمند/ با سود و بیزیانم/ از من مباش غافل / من یار مهربانم» او را در حافظه جمعی خود دارند اگر چه ممکن است او را با نامش به یاد نیاورند، یا شعر «ما گلهای خندانیم فرزندان ایرانیم/ ما سرزمین خود را مانند جان میدانیم/ ما باید دانا باشیم هوشیار و بینا باشیم/ از بهر حفظ ایران باید توانا باشیم/ آباد باش ای ایران آزاد باش ای ایران/ از ما فرزندان خود دلشاد باش ای ایران» او در ذهنها ماندگار شده است.
عباس یمینی شریف در ۲۸ آذر ۱۳۶۸ در ۷۰ سالگی از دنیا رفت. این شاعر اول خرداد سال ۱۲۹۸ شمسی در محله پامنار تهران به دنیا آمد و دانشآموخته مدرسه دارالفنون بود و در سال ۱۳۱۷ در دانشسرای مقدماتی به تحصیل پرداخت. در سال ۱۳۲۱ اولین شعرش برای کودکان در مجله «نونهالان» منتشر شد. در سال ۱۳۲۳ با ابراهیم بنیاحمد مجله بازی کودکان را منتشر کرد. در سال ۱۳۲۴ شعرهای او در کتابهای درسی دوره ابتدایی ایران وارد شد.
در سال ۱۳۳۲ یمینیشریف با بورس دولتی به آمریکا اعزام شد و یک سال در دانشگاه کلمبیا به تحصیل دوره تخصصی در آموزش کودکان پرداخت و درجه فوق لیسانس دریافت کرد. در سال ۱۳۳۴ دبستان «روش نو» را با همسرش توران مقومی پایه گذاشت که بعدها با گسترش فعالیت به مجموعه آموزشی از کودکستان تا پایان دوره راهنمایی تبدیل شد. در دیماه سال ۱۳۳۵ به پیشنهاد جعفر بدیعی اولین شماره مجله کیهان بچهها از طرف مؤسسه کیهان انتشار یافت و آنها تا سال ۱۳۵۸ با مؤسسه کیهان همکاری داشتند. عباس یمینیشریف از بنیانگذاران شورای کتاب کودک نیز بود. بیش از ۳۰ اثر شعر و داستان او در دوران حیاتش به انتشار رسید و برنده جوایز متعدد در ادبیات کودکان شد.
مصطفی رحماندوست، شاعر ادبیات کودک و نوجوان، جایگاه عباس یمینیشریف را در ادبیات کودک و نوجوان آغازگری میداند؛ «یمینی راه را باز کرد تا بعدیها بیایند و کار درست و حسابیتری انجام دهند.» در واقع او در زمانهای شعر کودک سرود که ادبیات مستقلی برای کودکان نداشتیم و از این منظر رفتار یمینی شریف نواندیشانه بود اما نگاهش به شعر سنتی بوده و آن را ابزاری برای تعلیم و تربیت میدانست.»
صمد بهرنگی در نقد او نوشته بود: «میتوان گفت که اثر عباس یمینی شریف خیلی از مرحله پرت است. این «جزوه ناظم» هیچ پیامی برای بچهها ندارد، جز مقداری سرگرمی از راه لفاظی و پرحرفی و مشتی احکام کلی اخلاقی و احیانا متحجر.» که یمینی شریف در پاسخ به او گفته بود: ««اکنون باید به نفع کشور و فرزندان کشور و سود توسعه و ترقی این رشته از ادبیات، فعالیتهای شایستهای انجام گیرد. ادبیات کودکان را در خط خود بیندازند و سادگی و صراحت و سلامت روانی را در این آثار حفظ کنند و ادبیات کودکان را مانند خود کودکان پاک و ساده و بیآلایش نگاه دارند. ادبیات کودکان را گودال تخلیه عقدههای وجود نکنند و آنچه را که از ناراحتی و غم و یأس و بدبختی و نفرت دارند، در قالب کلمات مبهم و جملات پیچیده که بیشتر به لغز و معما شبیه است تا به داستانی یا شعری برای کودکان، نریزند و دیگران را هم به پیروی از خود دعوت نکنند. اگر دردی دلآزار و غمی جانکاه دارند، از وضع روزگار و اوضاع خود ناراضیاند، در کارهای خود شکستخورده و خیال و گله و اعتراض و شکوه و شکایت دارند، آنها را در قالب نوشتههایی برای بزرگسالان بریزند و دست از سر ادبیات کودکان بردارند.»
و یا محمود کیانوش گفته بود: «یمینی شریف باور نکرد که شاعر نیست و آنچه میسازد، نه شعر است، نه حتی وسیلهای برای سرگرمی کودکان؛ چنانکه انتظارشان را از شعر گمراه نکند. و باز باور نکرد که قبول او نشانه خالی بودن میدان بود، نه پهلوانی او.»
اسدالله شعبانی، شاعر نیز یمینی شریف را شاعری با کوششهای فراوان و پشتکار زیاد که با علاقه و دلبستگیاش به دنیای کودکان، توانسته به دنیای رنگین کودکان راه پیدا کند میخواند و در آسیبشناسی شعر او میگوید: «یمینی شریف را شاعری در دوراهه سنت و تجدد مییابم که همچون اسلاف خود، شعر کودک را ابزاری برای آموزش کودکان میپندارد و از این رهگذر، آموزههای رایج اخلاقی را با زبانی مستقیم و شعارگونه و گاه کلیشهوار، به کودکان تحمیل میکند. با این همه هرگاه یمینی شریف با تکیه بر بازیهای کلامی و طنز کودکانهاش، توانسته است خود را از چنبره محتوایی آموزشی شعر بیرون بکشد، به همان نسبت شعر او درخشیده است.»
در این زمینه بیشتر بخوانید:
خاطره جالب یمینی شریف از فرخی یزدی
نقد «صمد بهرنگی» و «محمود کیانوش» به «یمینی شریف» و جواب او
انتقاد فرزند یمینی شریف از آنچه در «هزار و یکشب» تلویزیون گفته شد
انتهای پیام
نظرات