نشست بررسي «مميزي پيش از چاپ» در ادبيات كودكان و نوجوانان، ‌عصر ديروز در محل انجمن نويسندگان كودك و نوجوان برگزار شد. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين نشست كه قرار بود به مناظره علي كاشفي ـ دبير هيات نظارت بر نشر كتاب كودك وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ـ و علي‌اصغر سيدآبادي ـ از دبيران پيشين اين هيات ـ اختصاص يابد، كه به دليل حاضر نشدن كاشفي در جلسه، به مباحثه علي‌اصغر سيدآبادي و ديگر اعضاي انجمن نويسندگان كودك و نوجوان اختصاص يافت. كاشفي با ارسال نامه‌اي، همزماني برگزاري جلسه‌اي در نمايشگاه كتاب را علت حضور نيافتن خود در اين نشست عنوان كرده و آورده بود: نظارت پيش از چاپ بر ادبيات كودك و نوجوان، از نظر شرعي، عقلي و قانوني، مجاز و ضروري است، هر چند از نظر اجرايي بايد اصلاحاتي در روند موجود صورت گيرد. سيدآبادي در ابتداي اين نشست با بيان اينكه وجود نداشتن سانسور از نظر انجمن بايد فرضي بديهي باشد، گفت: دولت حق سانسور و نظارت پيش از چاپ را ندارد،‌ به اين دليل كه من از حق طبيعي‌ام، يعني آزادي بيان محروم مي‌شوم و اين به اين معنا نيست كه هر چه مي‌خواهيم بگوييم. وي كه خود پيشتر به اين امر اشتغال داشت، در ادامه متذكر شد:‌ اگر عرف تشخيص دهد من در نوشته‌ام به كسي توهيم كرده‌ام يا هر چيز ديگري، بايد مجازات شوم، اما نبايد در يك اتاق دربسته اين حكم صادر شود. سانسور يك دادگاه غيابي است كه هيچ اجازه‌اي به طرفي كه محاكمه مي‌شود، نمي‌دهد. ضمن اينكه چه كسي گفته است يك نفر در گوشه بدنه دولت، دركش از من نويسنده بهتر است؟ هر جامعه‌اي بهتر از هر كس ديگر مي‌تواند خير عمومي خودش را تشخيص دهد. حسين شيخ‌الاسلامي كه اجراي برنامه را برعهده داشت، پيرو سخنان سيدآبادي گفت: حضور عرفان نظرآهاري و منوچر اكبرلو خود نشان مي‌دهد كه مخالفت با نظارت پيش از چاپ، بديهي نيست. اما اين سؤال مطرح مي‌شود كه آيا آثار ادبيات كودك مصداق آزادي بيان هستند يا نه و يا به صورت مستقيم در سلامت حيات اجتماعي مردم دخيلند كه دولت به عنوان نماينده ملت بر آنها نظارت كند؟ جواد جزيني، از حاضران در اين نشست، نيز در سخناني گفت: عضو هيات مديره انجمن انجمن (كاشفي)، رييس بخش نظارت و مميزي وزارت ارشاد است و مصاحبه‌اي را از او عليه وزير خواندم كه گفته بود انگار وزارتخانه تصميم بر مميزي ندارد و به اين دليل من استعفا مي‌دهم، يعني كاسه داغ‌تر از آش‌ شدن. آيا اين با منافع اصلي انجمن كه مي‌خواهد اعضا را كنار هم جمع كند، تضاد ندارد؟ سيدآبادي در ادامه عنوان كرد: ‌كساني كه طرفدار مميزي هستند، مي‌گويند حقي را از كسي زايل كنيم و دليلشان اين است كه مردم نمي‌توانند خير عمومي را تشخيص دهند و دولت قيم است. در صورتي كه دولت به جاي درست كردن يك دستگاه و صرف هزينه و معطل كردن كتابها بايد به وضعيت كودكان خياباني رسيدگي كند. مگر چه تعداد از مجرمان كتاب خوانده‌اند؟ اما عرفان نظرآهاري در اين جلسه عنوان كرد:‌ سانسور، مميزي و... به خودي خود واژگان مذمومي هستند كه ما را به پيش‌داوري مي‌رسانند،‌ اما اگر آنها را به استاندارد تغيير دهيم و نه از مصداق آزادي بيان، بلكه به عنوان كالاي كتاب به كتاب نگاه كنيم، مي‌توانيم بحث را به اين سمت ببريم كه يك كتاب بايد از نظر جلد، كاغذ، ساختار و محتوار استاندارد باشد كه محتواي فكري بخشي از آن است. او افزود: در صورت نبودن نظارت، با اغلاط املايي، و آسيب ديدن ساختار زبان فارسي چه مي‌كنيد؟ نظرآهاري با بيان اينكه كتاب كودك و نوجوان خيلي در بحث آزادي بيان قرار نمي‌گيرد، گفت: اما موافقم كه يك نفر و يك گروه متولي اين كار نباشد، شايد انجمن به خاطر حساسيت بيشتري كه دارد، مناسب‌تر باشد. سيدآبادي در اين زمينه يادآور شد: ماجراي نظارت، حاكم شدن يك سليقه و گرايش است. استاندارد خوب است، ولي قبل از چاپ باز همان سانسور مي‌شود، جلوي نوآوري ادبي گرفته مي‌شود و بعضي گرايشها محو مي‌شود. دولت كه نبايد متولي زبان و ادب فارسي باشد، چنانكه سانسور باعث شده اتفاقهايي مثل تشكيل نهادهاي ارزيابي كننده‌ كتاب كودك نيفتد. عليرضا كرماني - از ديگر دبيران پيشين هيات نظارت بر نشر كتاب كودك - نيز با بيان اينكه استاندارد در حوزه‌هاي فيزيكي مطرح است نه در حوزه هنر و خلاقيت، گفت: منظور از مميزي كاملا مشخص است و آيا جز سركوب و اختناق را به ذهن مي‌رساند؟ منوچهر اكبرلو كه به عنوان موافق نظارت پيش از چاپ در ادبيات كودك و نوجوان صحبت مي‌كرد، يادآور شد: وقتي دولت را نماينده مردم ببينيد كه در مقابل مردم قرار ندارد، آن وقت اين حق را به او مي‌دهيد كه بر كتابها نظارت كند. به علاوه در حوزه ادبيات هم ناچاريم كيفيت را به كميت تبديل كنيم، چنانكه بالاخره به درس انشا مجبوريم نمرده دهيم. او با تاكيد بر اينكه فقط به نظارت قبل از چاپ در حوزه ادبيات كودك اعتقاد دارد، گفت: اتفاقا در حوزه ادبيات بزرگسال به آزادي مطلق و بي حد و حصر معتقدم. حسين نوروزي ـ از ديگران حاضران ـ گفت: ما به دولت نمايندگي نداده‌ايم كه حق مخالف ما را سلب كند. اداره سانسور هم مي‌تواند باشد؛ در صورتيكه من هم بتوانيم اگر مي‌خواهم، كتاب را به او بدهم يا ندهم. سپس حسين بكايي گفت: متخصص چه حقي دارد مشخص كند بچه من چه بخواند؟ به علاوه آقاي اكبرلو كه به آزادي بي‌حد و حصر در زمينه ادبيات بزرگسال اعتقاد دارد، پس بايد بپذيرد بزرگسالي كه حق دارد براي خودش كتاب بخرد، براي فرزندش هم مي‌تواند تشخيص دهد چه بخرد. او همچنين متذكر شد: مگر دولت خط و كتاب و... را به وجود آورده كه بر كتابها نظارت كند؟ به خصوص كه هيچ قانوني در اين زمينه وجود ندارد. سيدآبادي در پايان اين نشست عنوان كرد: دولت مدرن در همه حوزه‌ها دخالت نمي‌كند و حقوق بشر و آزادي بيان مصون است. انتهاي پيام