برگزاري شوراي اداري شهرستان شيراز در بخش کربال بهانه‌اي براي خبرنگار ايسنا منطقه فارس شد تا گوشه‌اي از محروميت اين بخش را به رشته تحرير درآورد.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) منطقه فارس، اين بخش به مرکزيت شهر خرامه با يک هزار و 621 کيلومتر مربع وسعت در شمال شرقي شهرستان شيراز قرار گرفته است که وسعت آن حدود 15 درصد از کل مساحت شهرستان شيراز و 1/4 درصد از کل مساحت استان فارس را شامل مي شود.

جمعيت بخش کربال براساس برآورد جمعيت سال 1384 تعداد 80 هزار و 661 نفر است که از اين تعداد 30236 نفر جمعيت شهري در شهر خرامه سکونت دارند و بقيه جمعيت روستائي است که در 64 پارچه روستا و آبادي ساکن هستند.

بخش کربال، سفلي، دهقانان، خيرآباد و شهر خرامه مشتمل است و 5 هزار و 600 نفر از عشاير کوچنده در آن زندگي مي‌کنند.

تاريخچه خرامه و کربال

تاريخچه خرامه و کربال به لحاظ ويژگي‌هاي خاص اقليمي و طبيعي، وجود آب کافي و اراضي مستعد و آب و هواي متنوع و مساعد بويژه گذر رود کر، بسيار قديم و کهن است؛ ليکن از آغاز شکل گيري آن اطلاع دقيقي در دست نيست. به استناد شواهد و اسناد معتبري که در دست است قدمت و سابقه سکونت در شهر خرامه به 2500 سال قبل برمي گردد. مورخان و جهانگردان بسياري از اين منطقه گذشته و در کتب تاريخي بسياري از خرامه به خوبي ياد کرده‌اند که از آن جمله مي‌توان به مقدسي ـ ابن حوقل ـ استخري ـ ابن ابلخي ـ فرصت الدوله شيرازي و... اشاره کرد.

چرا خرامه؟

در بسياري از کتب تاريخي و سفرنامه ها اسم اين شهر به صورت خرمه آورده شده و اين اسم ممکن است از کلمه خرم به معناي آبادي و سرسبزي گرفته شده باشد. در بين مردم مصطلح است که نام شهر در اصل خورومه يا خورمه بوده که از دو کلمه خورشيد و ماه گرفته شده است. عشاير منطقه و عشاير کوچ رو اين شهر را به صورت خورمه تلفظ مي نمايند. در برهان قاطم از واژه «ماه» به معني شهر ياد شده است. بدين ترتيب خرامه که مشتق از نام قديمي «خورمه» با «خرمه» است به معني شهر خورشيد مي‌باشد.

چرا کربال؟

کربال از دو کلمه کرو بال تشکيل شده است، کر نام رودخانه‌اي است و بال به معناي بالا و پائين رودخانه کر از محل بند امير است؛ زيرا امير عضد الدوله ديليم بر رودخانه کر سدي ساخته (بندامير» و کربال را از محل بند امير به دو قسمت عليا و سفلي تقسيم نموده و اين دو بخش را به منزله دوبال براي رود کر تلقي و منطقه را کربال ناميده‌اند. برخي معتقدند کربال از دو کلمه کر و بال گرفته شده است. کر نام رودخانه‌اي است و بال به اراضي و دهات و مزارع در دو جانب رودخانه گفته مي‌شود و هر جانب رودخانه را بال مي گويند.

اوضاع فرهنگي

در اين بخش 17 هزار نفر دانش آموز در مقاطع تحصيلي مختلف و يک هزار و 450 نفر دانشجو در 7 رشته تحصيلي در دانشگاه پيام نور به تحصيل مشغول هستند.

قابليت کشاورزي

به طور کلي بخش کربال با برخورداري از موقعيت مناسب جغرافيايي ـ آب و هوايي نسبتاً معتدل ـ منابع آب کافي ـ تنوع خاک مستعد ـ پوشش گياهي و مرتعي ـ و جنگلي نسبتاً مناسب شرايط زيست محيطي مناسبي براي استقرار سکونتگاه ها و فعاليت کشاورزي بوجود آورده است و گذر رود پرآب کر از دشت وسيع کربال و منابع آب‌هاي تحت الارض ـ چند رشته قنات و چندين چشمه و وجود 50 هزار هکتار اراضي حاصلخيز و مستعد کشاورزي، اين بخش را به عنوان يکي از قطب‌هاي مهم کشاورزي در سطح استان فارس و کشور مطرح نموده است. مي‌توان گفت که اين بخش از نظر ميزان توليدات زراعي و دامي در بين بخش‌هاي کشور مقام اول را به خود اختصاص داده است.

بيشترين سطح زيرکشت مربوط به برنج با 12 هزار هکتار و گندم و جو با 16 هزار هکتار مي‌باشد و از ديگر محصولات عمده بخش کربال مي توان از يونجه، ذرت، سيب زميني، چغندر قند و جاليز نام برد.

کشاورزان گندمکار ساليانه قريب به 95 هزار تن گندم مازاد مصرف ساليانه را به مرکز خريد گندم و ساير مراکز تحويل مي نمايند و 45 واحد کارخانه برنجکوبي بزرگ و کوچک کار تبديل 40 هزار تن شلتوک توليد را انجام مي دهند.

آب موردنياز کشاورزي از طريق تعداد 108 کانال سنتي منشعب از رودخانه کر و پمپاژ از رودخانه با 300 دستگاه تلمبه و پمپاژ آب با 500 حلقه چاه عميق و نيمه عميق به منظور استحصال آب از منابع تحت الارضي و بهره‌برداري از چند رشته قنات و چشمه تأمين مي‌گردد.

آب و هواي اين منطقه نسبتاً معتدل بوده و ميانگين درجه حرارت ساليانه ناحيه به 6/16 درجه سانتي گراد و ميانگين حداکثر درجه حرارت سالانه در تيرماه 5/37 درجه و ميانگين درجه حرارت دي ماه 1/5 درجه و اختلاف ساليانه آن به 4/22 درجه سانتي گراد مي رسد. ميزان بارندگي ساليانه به طور متوسط 258 ميلي‌متر طي دوره 58-1347 بوده است.

شغل، وضعيت فعاليت و بيکاري

شغل عمومي مردم کشاورزي و دامداري است و به طور کلي فعاليت هاي دامداري در بخش کربال را مي توان به 3 قسمت، گوسفند داري، گاوداري و مرغداري تقسيم نمود.

تعداد کل دام 170 هزار رأس گوسفند، بز، گاو و تعداد مرغداري هاي گوشتي 64 واحد با 650 هزار قطعه مي باشد.

سکونت 3 هزار خانوار عشاير که به امر کشاورزي اشتغال دارند. زمينه رواج قاليبافي را در منطقه فراهم نموده است و پس از فعاليت هاي کشاورزي و دامداري يکي از منابع مهم درآمد خانوارهاي عشاير است.

در آبان ماه 1375 افراد شاغل و بيکار (جوياي کار) در مجموع 2/32 درصد از جمعيت 10 ساله و بيشتر بخش کربال را تشکيل مي‌داده‌اند و نرخ اشتغال در نقاط روستائي ـ شهر خرامه و کل بخش به ترتيب برابر با 12/95، 14/97 و 9/95 درصد بوده است.

راه هاي ارتباطي

علاوه بر راه‌هاي روستائي آسفالته و شوسه ارتباط دهنده مرکز بخش با روستاهاي تابعه عمده ترين راه‌هاي اصل بخش کربال را محور اصلي خرامه به شيراز، خرامه به مرودشت، خرامه به سروستان، خرامه به فسا و خرامه به ني ريز تشکيل مي‌دهد.

مردم قهرمان و شهيد پرور بخش کربال و عشاير همگام با امت خداجوي و کفرستيز ايران از آغاز تجاوز رژيم آتش افروز بعثي در جبهه‌هاي نور عليه ظلمت حضور فعال داشته و در اين راستا 286 نفر شهيد، مفقود الاثر و 650 نفر جانباز، مجروح و تعداد 40 آزاده، تقديم نموده است و ضمن تشکيل و تجهيزگردان رزمي امام سجاد (ع) از لشکر والفجر 5 هزار و 600 نفر نيروي بسيجي و 12 هزار مورد اعزام به جبهه داشته است.

مسائل و نيازمندي‌هاي بخش کربال

 راه هاي ارتباطي

براساس شواهد عيني و سوابق تاريخي ارتباط شمال به جنوب بوسيله جاده‌هاي خاکي از مرکز ايران به استان هاي کرمان و هرمزگان از مسير شيراز ـ خرامه ـ ني ريز ـ سيرجان که از حداقل مسافت برخوردار بوده، گذشته است و محور مذکور در دشتي هموار و داراي حداقل موانع طبيعي است و با گذر از ساحل درياچه بختگان و دشت حاصلخيز اراضي و شاليزارهاي گسترده و بيش از يکصد روستاي حاشيه رود کر، امکان تماشاي طبيعت بکر درياچه بختگان ـ زيست گاه‌هاي طبيعي جانوران ـ مناظر دلپذير و جاذبه هاي چشم نواز را جهت مسافران فراهم مي آورد.

اجراي پروژه راه ني ريزـ خرامه ـ ارسنجان که براساس بررسي‌هاي دقيق علمي و کارشناسي در طرح جامع راه هاي کشور مطرح گرديد نه تنها ارتباط شهرستان هاي جنوبي فارس شامل داراب ـ فسا ـ استهبان ـ ني ريز را به مرکز کشور نزديک مي‌کند که ارتباط بين بندرعباس با مرکز کشور را در حد قابل توجهي کمتر و بيش از 150 کيلومتر مسير را کوتاه و بار ترافيک سنگين بر محور بندرعباس ـ شيراز ـ اصفهان به ميزان زيادي کاسته رونق ترابري و کاهش هزينه‌هاي حمل و نقل را موجب گشته و بخش‌هاي کربال و خير را به عنوان دو قطب کشاورزي استان فارس از بن بست و رکود خارج و توسعه و ورنق اقتصادي اين مناطق را در پي خواهد داشت.

 ساماندهي رود کر

گذر رودکر از بخش کربال عليرغم برکاتي که دارد به لحاظ نبود ساماندهي مناسب و عدم توجه متوليان امر مشکلات عديده اي را همه ساله و هر سال در چند نوبت بوجود مي‌آورد و تبعات ناشي از آن در قالب تجمعات اعتراض آميز ابراز مي‌گردد، با توجه به اينکه حيات اقتصادي مردم وابسته به آب رود کر است، ضرورت دارد طرح جامع ساماندهي رود کر به صورت کارشناسي تهيه و نواقص فني سردهانه‌ها برطرف و ديواره هاي آسيب ديده ترميم دايک خاکي و تکميل تقويت شود. راه دسترسي در دو طرف رودخانه ايجاد و کانال‌هاي فرعي به عنوان سوپاپ اطمينان در محل بندهاي موان و تيلکان به منظور تخليه سيلابهاي زمستانه به داخل زهکش‌ها تعيين و کانال‌هاي مدرن تکميل و در جهت احداث کانال‌هاي فرعي اقدام شود.

کمبود آب زراعي

افت شديد آب‌هاي تحت الارضي و نفوذ آب هاي شور و تلخ به سفره‌هاي زيرزميني چاه‌هاي تأمين کننده آب زراعي موجود در قسمت‌هاي جنوب و جنوب شرقي را از حيث انتفاع نداشته و از آنجا که اقتصاد بخش بر محور کشاورزي استوار است، ضرورت بررسي و تمهيدات لازم در جهت مقابله با بحران کم آبي از طريق اجراي طرح هاي آبخيز داري تغذيه مصنوعي ـ انتقال آب رود کر و جلوگيري از حفر چاه‌هاي غيرمجاز و... اجتناب ناپذير است.

امکانات تفرجگاهي

از ديرباز طبيعت بکر حاشيه درياچه بختگان ـ وجود گونه‌هاي پرندگان کمياب ـ حيات وحش و مناظر زيباي حاشيه درياچه توريست هاي داخلي و خارجي را بسوي خود جلب نموده است، ليکن در سال هاي اخير به علت عدم وجود راه مناسب و امکانات رفاهي به ميزان قابل توجهي از تعداد بازديدکنندگان کاسته شده است، لذا با توجه به جاذبه‌هاي طبيعي فوق‌الذکر سرمايه گذاري در محل مذکور از نظر اقتصادي مقرون به صلاح و صرفه بوده و تأثيرات بسزائي در اوضاع فرهنگي منطقه خواهد داشت.

 بهسازي محيط روستا

بيش از سي روستاي حاشيه رود کر به محض شروع بارندگي به علت بافت خاص خاک تا پايان فصول بارندگي با مشکلات عديده بهداشتي مواجه هستند، وجود دام، ورود فاضلاب و آب‌هاي سطحي روستاها به معابر بر مشکلات بهداشتي افزوده و معابر را در فصول بارندگي غيرقابل تردد کرده است و ضرورت دارد به منظور جلوگيري از مهاجرت روستائيان و رفع مشکل بهداشتي اهالي نسبت بهسازي سطح معابر روستاها اقدام شود.

 هنرستان کشاورزي

با توجه به اينکه بخش کربال يکي از قطب هاي کشاورزي است ضرورت دارد در جهت مکانيزه کردن کشت همچنين بالا بردن آگاهي کشاورزان و استفاده بهينه از آب، خاک و امکانات و استعدادهاي موجود در جهت بالابردن توليد محصولات، ايجاد جاده‌هاي بين مزارع ـ يکپارچه کردن اراضي و سرمايه گذاري در جهت ايجاد مراکز علمي فرهنگي بويژه تأسيس هنرستان کشاورزي اقدام لازم به عمل آيد.

 کمبود آب آشاميدني

روستاهاي تحت پوشش مجموعه هاي آبرساني قمر بني هاشم (ع) امام حسين (ع) کوثر و شبکه‌هاي آبرساني معزآباد جابري، احمد آباد از نظر منابع تأمين آب آشاميدني با کمبود شديد مواجه بوده و نياز به تأمين اعتبار به منظور حفر چاه ـ تجهيز ـ تکميل خطوط انتقال دارد؛ همچنين شبکه هاي داخلي روستاهاي خيرآباد و معزآباد جابري به شدت فرسوده و نياز مبرم به تعويض و مرمت دارد.

انتهاي پيام