جلال‌الدين كزازي معتقد است: دبيره (خط) پارسي دبيره‌اي است كه با كم‌ترين نشانه‌ها، آواهاي زباني را آشكار مي‌دارد و بدين‌سان به‌آساني به دبيره‌اي سازگار براي فن‌آوري نو دگرگون مي‌تواند شود. اين استاد زبان و ادبيات فارسي دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به اين‌كه اگر نگارش به الفباي لاتين در رسانه‌ها روايي يابد و روزگاري آسيبي به خط پارسي بزند، بايد براي آن چاره انديشيد، گفت: زبان پارسي زباني است بسيار پيشرفته و پويا و از اين روي زباني درون‌گرايانه و تحليلي شده است و در سنجش با زبان‌هاي اروپايي كه ريخت‌شناختي و درون‌گرايانه هستند، دبيره‌ي پارسي هم به همان‌سان دبيره‌اي درون‌گرايانه و تحليلي است و هر گزندي به دبيره‌ي پارسي برسد، به همان اندازه زيان‌بار مي‌تواند بود كه به زبان پارسي. او با بيان اين‌كه اگر روزگاري دبيره‌ي پارسي را از دست بدهيم، پيوند ما با پيشينه‌ي فرهنگي و ادبي و زباني‌مان گسيخته و به گونه‌اي سرگرداني و بي‌ريشگي دچار خواهيم آمد، گفت: اين نكته گاهي گفته مي‌شود كه خط پارسي خطي نارسا و ناتوان است و به آن شيوه گاهي كساني بر آن انگشت مي‌نهند، كه از ديد من پذيرفتني نيست؛ براي اين‌كه خط ‌هاي ديگر هم مانند خط لاتين با نارسايي‌ها و تنگناهايي روبه‌رو است. كزازي با بيان اين‌كه روا نيست كه از واژه‌هاي بيگانه در زبان فارسي بهره ببريم؛ مگر هنگامي كه ناچار باشيم، متذكر شد: بي‌گمان واژه‌هاي بيگانه يا به سخن باريك‌تر، وام‌واژه‌ها به زبان پارسي گزند مي‌رساند؛ براي اين‌كه ما با واژه‌هاي بيگانه نمي‌توانيم آن رفتارها را انجام دهيم كه با زبان پارسي انجام مي‌گيرد. اين واژه‌ها در آن ساختارها و كاربردهاي ويژه‌ي زبان پارسي نمي‌گنجد. اين پژوهشگر و مترجم در ادامه افزود: شما وقتي واژه‌اي بيگانه را به‌كار برديد، از اين روي ناچار هستيد واژه‌هاي هم‌خانواده‌ي آن را به‌كار ببريد، و بدين سال گروه‌هاي بيگانه‌ي واژگاني در زبان پديد مي‌آيد. كزازي با تأكيد بر اين‌كه زبان پارسي يكي از كارآمدترين سامانه‌ها و دستگاه‌هاي واژه‌سازي را داراست، عنوان كرد: ما به‌آساني مي‌توانيم نيازهاي نوواژگاني خويش را در اين زبان برآوريم و از اين روي نيازي نيست كه از واژگان بيگانه بهره ببريم و زبان پارسي را به آن‌ها بيالاييم. او در ادامه خاطرنشان كرد: اگر ما بخواهيم، حتا مي‌توانيم براي تلفن، تلويزيون، راديو و تلگراف، واژه‌ي زيباي پارسي بيابيم و من بر آن نيستم كه اگر واژگاني در زبان كاربرد يافتند، و ديري از كاربردشان گذشت، ما نمي‌توانيم آن واژه‌ها را دگرگون كنيم و واژه‌هاي زيباي پارسي به‌جاي آن‌ها بنشانيم. اين نويسنده با اشاره به اين‌كه فرهنگستان زبان و ادب فارسي تا آن‌جا كه در توان و امكان داشته است، كوشيده كه كار خود را به‌درستي انجام دهد، اظهار داشت: در واژه‌سازي نياز بسيار گسترده‌تر از آن است كه بتوان به تلاش‌هاي فرهنگستان بسنده كرد. او با بيان اين‌كه من با اين دم‌سازم كه هركس توان و پسند و امكان واژه‌سازي را دارد، مي‌تواند واژه‌هايي پديد آورد، اضافه كرد: كم‌ترين نيكويي اين كار اين است كه گزينه‌هاي بيش‌تري در دسترس مي‌نهد، تا سرانجام بتوان بهترين و رساترين واژه‌ها را در آن برگزيد و به فراخي به‌كار گرفت. كزازي در ادامه متذكر شد: نبايد آن‌چنان نگران آن باشيم كه واژه‌هايي كه پيش‌نهاده مي‌شود، بي‌درنگ كاربرد گسترده يابد. كاربرد واژه‌هاي پيشن‌نهاده نياز به گذشت زمان دارد، و از ديگرسوي اگر آن واژه‌ي پيشنهادي در زبان گفتاري مردم به‌كار گرفته نشود، واژه‌اي است گزيده، كه هر زمان نياز بود، مي‌توان از آن بهره گرفت. انتهاي پيام