گفته‌هاي عليرضا پنجه‌اي درباره‌ي «چامك»: نام‌گذاري شعرها مي‌تواند به شناخت آن‌ها كمك كند
عليرضا پنجه‌اي كه شعرش را «چامك» ناميده است، گفت، ادعاي جريان‌سازي در شعر ندارد و «چامك» مي‌تواند قالبي براي شعرهاي كوتاه باشد.
اين شاعر در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عنوان كرد: در ادامه‌ي شعرهاي كوتاهي كه در مجموعه‌ي «آن‌سوي مرز باد» در سال 1370 منتشر كردم و با توجه به دغدغه‌هايي كه در استفاده از امكانات دنياي نو براي عرضه و انتشار سروده‌هايم داشتم، به «چامك» رسيدم.
او خاطرنشان كرد: با توجه به گسترش فراگير تلفن‌هاي همراه در جامعه‌ي ما و از طرفي، اقبال عمومي مردم از پيامك، در پي آن شدم كه درواقع از «چامك» مي‌شود به جاي پيامك‌هايي كه هيچ وجوه زيبايي‌شناختي ندارند، بهره برد.
پنجه‌اي متذكر شد: در «چامك» اقتصاد كلمه رعايت مي‌شود و شعرها با ايجاز كاملي اتفاق مي‌افتد و از آن‌جايي كه به گفته‌ي سوسور، زبان مجموعه‌اي از اشاره‌هاست، مي‌توان با اشاره‌هاي تعبيه‌شده در «چامك»، امكاني را براي سپيدخواني و گسترش شعر در ذهن مخاطب فراهم آورد.
اين شاعر با اشاره به سابقه‌ي شعرهاي كوتاه در قالب‌هاي تك‌بيتي، دوبيتي و رباعي در شعر فارسي، وجود امكان‌هاي فناورانه‌ي جديد در جامعه‌ي امروز را در تحقق يافتن «چامك» بي‌تأثير ندانست و خاطرنشان كرد: «چامك» برآمده از دل فرم شعرهاي كوتاه فارسي در ادبيات كلاسيك است كه عموما مي‌توان سراغ آن‌ها را در ضرب‌المثل‌ها، كنايه‌ها، جملات قصار، دوبيتي‌ها و رباعي‌ها گرفت.
او «چامك» را از هايكو متفاوت دانست و خاطرنشان كرد: «چامك» در نوع بياني كه اختيار مي‌كند، مخاطب را به چالش مي‌كشد و همچنين سعي در ايجاد درنگ و تأمل در ذهن مخاطب دارد و از سويي، در دسترس مخاطب است و مخاطب براي رمزگشايي از آن با دشواري مواجه نمي‌شود.
پنجه‌اي با بيان اين مطلب كه «چامك»ها هنوز به صورت نهايي تدوين و در مجلدي منتشر نشده‌اند، تصريح كرد: طبيعي است كه منتقدان و مخاطبان با مطالعه‌ي «چامك»ها بخواهند به شاخصه‌ها، تفاوت‌ها و تمايزهاي اين قالب شعري با ديگر قالب‌هاي شعري پي ببرند؛ هرچند كم‌تر پيش آمده كه منتقدان ادبي ما به كشف ظرفيت‌هاي شعري شاعران بپردازند.
او علت انتخاب نام براي سروده‌هايش را تشخص دادن به آن‌ها توصيف و تصريح كرد: به اعتقاد من، نوع نگاه و زبان در «چامك» به گونه‌اي متفاوت‌تر از ديگر جريان‌هاي شعري معاصر رقم مي‌خورد.
او با تأكيد بر اين نكته كه اصلا به جريان‌سازي در شعر اعتقادي ندارد و انتخاب نام براي سروده‌هايش را بر اساس ضرورت مي‌داند، تأكيد كرد: معرفي قالب يا ارائه‌ي پيشنهادهايي جديد از سوي شاعر اتفاقي طبيعي است كه رخ مي‌دهد و البته اين اتفاق ناشي از فقدان نقد در جامعه‌ي ادبي ما هم مي‌تواند باشد.
اين شاعر با رد ادعاي تمايزطلبي براي طرح «چامك»، تصريح كرد: من فقط يك پيشنهاد دادم. ضمن اين‌كه اگر شما به شعرهاي پيش از نيما و آثاري كه شمس كسايي، جعفر خامنه‌اي و ديگران به وجود آوردند، نگاهي بياندازيد، مي‌بينيد كه آن آثار ناقص و درواقع تلاشي ناتمام بودند كه با حضور نيما و تئوريزه شدن به سرانجام مي‌رسند و آغازي ديگر را در ادبيات رقم مي‌زنند؛ بنابراين نمي‌توان يك پيشنهاد را در ابتداي كار تمام‌شده تلقي كرد.
او در ادامه با بيان اين‌كه بديهي است كه براي تمايز، «چامك» مي‌نويسم، گفت: البته اين تمايزطلبي نبايد با رويكردي افراطي اتفاق بيافتد و از شعر به عنوان رسانه‌اي براي بيان عقده‌هاي فردي استفاده شود.
پنجه‌اي خاطرنشان كرد: «چامك» هم مانند ديگر قالب‌هاي شعر فارسي مي‌تواند كاركردهاي متناسب با ظرفيت خود را داشته باشد، ضمن اين‌كه نام‌گذاري شعرها مي‌تواند به شناخت نمونه‌هاي شعري و تحقيق و تفحص در آن‌ها كمك كند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات