• چهارشنبه / ۵ تیر ۱۳۹۲ / ۰۸:۴۸
  • دسته‌بندی: ادبیات و کتاب
  • کد خبر: 92040502435

واژه‌های مصوب فرهنگستان/برگک به‌جای چیپس، خمیراک به‌جای پاستا

واژه‌های مصوب فرهنگستان/برگک به‌جای چیپس، خمیراک به‌جای پاستا

فرهنگستان زبان و ادب فارسی تلاش می‏‌کند در برابر واژه‎های بیگانه‎ای که به زبان فارسی وارد می‌شوند، معادل فارسی قرار دهد، که این واژه‌سازی‌ها معمولا با حرف و حدیث‌هایی روبه‌روست.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی تلاش می‏‌کند در برابر واژه‎های بیگانه‎ای که به زبان فارسی وارد می‌شوند، معادل فارسی قرار دهد، که این واژه‌سازی‌ها معمولا با حرف و حدیث‌هایی روبه‌روست.

بخش ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مروری دارد بر برخی واژه‌های مصوب فرهنگستان که به این شرح‌اند:

«کادر» (cadre): «پایوران» (گروهی متشکل از افراد متخصص در یک زمینه)، «واکمن» (Walkman): «پخش همراه»، «فلش تانک» (flash tank): «آبشویه»، «تیزر» (teaser): «آگهی تلویزیونی»، «مگنت» (magnet): «آهن‏‌ربا»، «سوپراستار» (superstar)، «اَبَرستاره»، «اولتیماتوم» (ultimatum):«اتمامِ‌ حجت»، «هیتر» (heater): «اجاقک»، «اسپری» (spray): «افشانه»، «فیبر» (fiber):«الیاف»، «پوینت» (point): «امتیاز»، «گلایدر» (glider): «بادپَر».

تعداد دیگری از واژه‌های مصوب فرهنگستان هم در ادامه می‌آید:

«کانتینر» (container):«بارگُنج»، «بورس» (bourse):«بهابازار»، «کابل» (cable): «بافه»، «توستر» (toaster): «برشته‌‏کن»، «چیپس» (chips): «برگک»، «فایل» (file): «پَرْوَن‌جا» (محفظه‏‌ای کشویی برای نگه‌داری پرونده‏‌ها، پرون‌جا از ادغام دو واژه‌ی «پرونده» و «جا» ساخته شده است)، «زونکن» (Zonnecken):«پَرْوَندان» (نوعی پوشه با ابعاد بزرگ و جلد ضخیم که معمولاً در ادارات برای بایگانی مدارک از آن استفاده می‏‌شود. پروندان از ادغام واژه‌ی «پرونده» و پسوند «دان» ساخته شده است)، «کاور» (cover): «پوشن» (پوشش محافظ برای اشیایی مانند لباس و کتاب که از از ترکیب «پوش» و «ن» (پسوند اسم ابزارساز) ساخته شده است)، «کپسول» (capsule): «پوشینه»، «دسر» (dessert): «پِی‏‌غذا»، «آوِِِن» (oven): «تاوَن» (اجاق بسته برای پخت‌وپز، از ترکیب «تاو» (تاب) و «ن» (پسوند اسم ابزارساز) ساخته شده است.)، «کراکر» (cracker): «تُردَک» (نوعی بیسکویت ترد و شکننده و معمولاً شور)، «فانتزی» (fantasy): «نامتعارف؛ غیرمعمولی؛ غیرضروری»، «وارمِر» (warmer): «چراغک»، «پاراگلایدر» (paraglider): «چتربال»، «کپی‌رایت» (copyright): «حق نشر»، «پاستا» (pasta): «خمیراک».

انتهای پیام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha
avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۰۸:۵۸

خيلي بانمک بودن ما حتما زين پس به جاي واژه‎هاي نامأنوس اونور آبي، از اين کلمات استفاده مي‎کنيم

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۰۹:۲۳

خداوكيلي بايد از اين اديبان فرهنگستان پاسداري بشه. نكنه ترور بشن!!

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۰۹:۲۷

وقتي نابغه اي مثل الوند بهاري(!) جزء "پايواران" واژه گزيني باشد، خوب، انتظار بيشتري داريد؟ بابا چيپس ها همه شان به شکل برگ نيستند. بعضي هاشان هم به شکل ميله هاي نسبتا ضخيم و کوتاه کوتاه هستند!

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۰۹:۳۹

من فقط مي تونم بگم متاسفم

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۰:۲۹

اما به نظر من بجز «برشته کن» و «چتربال»، همشون خنده دار و بيگانه هستند.

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۰:۳۵

واقعا براي اين فرهنگستان متاسفم كه وقت خودشرو صرف چه چيزاي ميكنه

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۰:۵۷

"اتمام حجت" خودنيز واژه اي غير ايراني است! عربي مي باشد. لطفا يک متخصص توضيح دهد.

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۱:۳۰

"ليلا: واقعا براي اين فرهنگستان متاسفم كه وقت خودشرو صرف چه چيزاي ميكنه" ليلا خانم، بيشتر براي وقت بايد متأسف بود که دست اين حضرات افتاده است و آن را همراه با بودجه مملکت تلف مي کنند.

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۲:۳۰

اي دل غافل

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۲:۳۵

من موندم کجاي تلويزيون فارسيه که کارشناساي عزيز آگهي تلويزيوني رو معادل تيزر گرفتن

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۲:۳۵

با سپاس که موجبات خنده ما را فراهم آورديد!!!

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۲:۴۹

واقعا خسته نباشند بجاي صرف بيت المال جهت انتخاب و ترويج اين واژه هاي مضحک که عمدتاً نامتجانس و غيرکاربردي بوده و جا افتادنشان هم زمان‌بره و بغير از بازي با الفاظ تاثير ديگري ندارد بياييد کمک کنيم با پول بيت المال فرهنگ اين سامان درست بشود تملق، دو رويي، رشوه و ..... که در نظام اداري ما رسوخ کرده و بچه هاي ما نيز با همين فرهنگ بار مي آيند. يه عده آدم نشستند تو اون فرهنگستان بيچاره و فقط به زعم خودشان با خلق واژه خدمت مي‌کنند. واقعا واي بر ما

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۲:۵۲

واقغا اينا حقوقم ميگيرن؟

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۲:۵۴

اين گروه پژوهشگر نابغه چند نفر هستند حالا؟

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۳:۰۰

به قول فردوسي پور: "چه ميكنه" اين فرهنگستان زبان. واقعا كه...

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۳:۰۹

اين هم دغدغه مديران اين کشور در سال 2013

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۳:۲۴

اگر چه برخی از واژه‌های ساخته شده ناشایست است و جایی در فرهنگ ما پیدا نمی کنند و فراموش می شوند ولی این تلاش را ارج می‌نهیم و برخی از این واژه ها با گذشت زمان با شما دوست و آشنا خواهند شد، به گونه ای که پیشتر نیز چنین شده است (مانند بلدیه و طیاره قاجاری که شد شهرداری و هواپیمای کنونی).

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۴:۲۴

موندم، چرا کلمه عربي رو فارسي به خورد ملت ميدين؟!!

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۴:۵۰

جناب داديار! از هزارها واژه‌اي که فرهنگستان ساخته هيچ کدوم جا نيفتاده. اون چندتا هم که جا افتاده اونا رو خود مردم يا مترجمان يا نويسندگان و شاعران غير فرهنگستاني ساختند و اين حضرات به اسم خودشون جا زدند و پولشو گرفتند. مي دونيد همين واژه هاي مسخره دونه‌اي چند ميليون تومن براي ملت خرج بر مي داره؟ کسي متأسفانه به اونجاي قضيه فکر نمي کنه

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۶:۳۰

تو رو خدا به ايk افراد يک شغلي بدهيد تا اينقدر الفاظ مسخره وارد زبان فارسي نکنند...

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۶:۴۳

حقوقي که ميگيرن نوش جونشون ! حداقل چند وقت يکبار باعث خنده ملت ميشن. کلي خنديديم دمشون گرم

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۷:۴۲

فارغ از نقد ترکيبات جديد پيشنهاد شده بايد به همه بگم خوشحال باشيد که يه نهادي هست که از زبان فارسي محافظت کنه. بايد دستشون رو ببوسيد. من دو رگه‌ام و شاهدم که دو زبان کردي و آذري که دوستشون دارم دارند تغيير مي‌کنند ولي ...

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۸:۴۲

برخلاف بيشتر نظرات من فکر مي کنم بيشتر اين واژه‌ها معادلهاي خوبي هستند و تنها مشکلشون اينه که انقد دير مطرح شدن که شانس جايگزيني با لغت خارجي رو ندارن. به هرحال اين کار بايد در زبان فارسي انجام بشه.

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۸:۵۳

زين پس به جاي نامانوس و بيگانه فرهنگستان زبان فارسي بگوييم اداره امور انبساط خاطر و سرگرمي و تفريح :)

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۱۹:۲۱

زبان عربي هم زبان بيگانه هست. چرا براي اين همه کلمات عربي که به زبان پارسي تجاوز کرده‌اند و مثل ريگ در زبان پارسي ريخته ميشود، همسنگ داده نميشود؟

avatar
۱۳۹۲-۰۴-۰۵ ۲۰:۱۲

واقعا متاسفم براي اين فرهنگستان. جالبه که فقط کلمات انگليسي رو معادل‌سازي براش ميکنه اونم چه معادل‌سازي‌هاي مسخره‌اي. در صورتي که اين همه کلمات عربي اومده وارد فارسي شده بدون اينکه حتي يکدونه‌اش معادل‌سازي فارسي شده باشه. مثلا کلماتي مثل معاضدت قضايي يا استنکاف که کلمات صد در صد عربي هستند هيچوقت فرهنگستان نيومده خودشو کاسه داغ‌تر از آش براي اينا بکنه و فقط زورش به کلمات انگليسي رسيده و همين چهار تا کلمه انگليسي رو هم داره از تو زبان فارسي پاک‌سازي ميکنه.

avatar
۱۴۰۲-۰۱-۲۳ ۱۸:۴۱

قربون دستتون بعد از درج این واژگان در کتاب و مجله و لیبل و هرچی چاپیه، خداوکیلی پاورقی رو فراموش نکنید. از انجایی که من مثل شما بزرگواران ادیب نیستم و کم سوادم مجبورم مرتب به پاورقی رجوع کنم تا منظور سخنوران و ادیبان رو بفهمم. آره دا