در مراسم بزرگداشت محمدکاظم کاظمی، از شعر این شاعر به عنوان بغض در گلو شکسته ملت افغانستان یاد شد.
همچنین کاظمی با بیان این‌که این موضوع برای بسیاری از ما بدل به عقده شده است که کم‌تر تصویر مثبتی از مردم افغانستان در ایران دیده می‌شود، ابراز امیدواری کرد، در ایران نه فقط به چهره‌های فرهنگی و فرهیخته افغان که به کارگران و دیگر مردم افغانستان هم توأم با احترام نگاه شود.
به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در مراسم نکوداشت محمدکاظم کاظمی، شاعر افغان ساکن مشهد، که 17 دی‌ماه در مؤسسه اوج برگزار شد، اسماعیل امینی، شاعر و طنزپردازد، درباره طنز در آثار این شاعر سخن گفت و اظهار کرد: از آن‌جا که این شاعر در آثارش نگاهی حماسی دارد از اصطلاح‌ها و واژه‌های شعر حماسی بهره می‌گیرد. در عین حال گاه هم نقیضه‌های شعر حماسی را می‌نویسد که بدل به حماسه‌ای مضحک می‌شود. محمدکاظم کاظمی در شعرهای حماسی‌اش به حماسه‌های مشترک تاریخی ایران و افغانستان توجه دارد، از طرفی نسبت به واقعیت‌های مضحک شرایط کنونی غافل نمی‌شود و همین توجه به واقعیت‌های مضحک، رگه‌های طنز در شعر و ادبیات او را رقم می‌زند.
او در ادامه نمونه‌ها و شواهدی از شعرهایی با رگه‌های طنز محمدکاظم کاظمی را خواند.
همچنین در این مراسم حجت‌الاسلام سیدعبدالله حسینی، از متولیان حوزه هنری مشهد در سال‌های دهه 60، به شرح خاطرات نشست‌های شعرخوانی شاعران مشهد در حوزه هنری آن سال‌ها پرداخت و گفت: محمدکاظم کاظمی آن سال‌ها تازه از افغانستان به ایران مهاجرت کرده بود و ما دیدیم جوان بااستعدادی است و تا حد امکان از او حمایت کردیم.
او بی‌ادعایی و همچنین حق‌شناسی را از ویژگی‌های این شاعر دانست و تأکید کرد: محمدکاظم کاظمی با این همه تحقیق، تتبع و نقد و پژوهش هیچ ادعایی ندارد، همچنین در حوزه شعر از سرآمدان است.
در این مراسم قنبرعلی تابش، شاعر افغان، نیز غزلی را درباره زبان فارسی خواند.
همچنین غلامعلی حداد عادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، از محمدکاظم کاظمی به عنوان دوست یاد کرد و با مروری بر تحولات رخ‌داده طی چهار دهه اخیر در کشورهای ایران و افغانستان، از مهاجرت به عنوان یکی از تبعات این رویدادها یاد کرد.
حداد عادل تأکید کرد: مهاجرت و حضور شاعران و نویسندگان افغانستانی در ایران به ارتقا و غنای زبان و ادبیات فارسی کمک کرده است. شعر کاظمی زبانی فاخر و استوار دارد و ما را به یاد شاعران بزرگ شعر فارسی‌زبان می‌اندازد. فارسی امروزی که ما از آن صحبت می‌کنیم سرچشمه‌هایش در سرزمین افغانستان بوده است. زبان و بیان کاظمی در عین حال که امروزی است بوی کهنگی نمی‌دهد و از طرفی شعرش بر ستون ادبیات کهن فارسی و سبک خراسانی استوار است. شعر محمدکاظم کاظمی، بغض در گلو شکسته ملت افغانستان است. شعرهایش انسانی و والاست. او قدر کلام و سخن را می‌داند و شعرش را در خدمت ملت خودش و امت اسلامی به کار گرفته است. همچنین ایشان عضو وابسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی هستند و ما به وجود ایشان در فرهنگستان افتخار می‌کنیم.
در این مراسم همسر محمدکاظم کاظمی از این شاعر به عنوان فردی مهربان، صبور، دردمند و دغدغه‌مند یاد کرد که همواره در زندگی‌اش فردی ساده‌زیست بوده است.
او همچنین گفت: محمدکاظم کاظمی علی‌رغم شهرتی که داشته هیچ‌وقت نخواسته از موقعیتش به نفع خودش و فرزندانش استفاده کند و بسیاری مواقع هموطنان ما باور نمی‌کنند که او هم مانند دیگر مهاجران افغانستانی در صف تمدید مدارکش می‌ایستد. او همواره دغدغه حرف‌های ناگفته مردمش را داشته است.
نصیر احمد نور، سفیر افغانستان در تهران، نیز به بحث درباره مهاجرت افغانیان به اقصا نقاط دنیا پرداخت و اظهار کرد: مهاجرت فقط مصائب به همراه نداشته بلکه گاه توأم با افتخاراتی هم بوده و نمونه بارز آن امثال محمدکاظم کاظمی‌ها هستند که در اقصا‌نقاط جهان پراکنده‌اند.
همچنین در این مراسم سعید جلیلی، عضو شورای عالی امنیت ملی، به تجربه فعالیت‌های دیپلماتیکش اشاره کرد و گفت: در سال‌هایی که به ضرورت فعالیت‌های دیپلماتیک با مسؤولان افغانستان در ارتباط بودم همواره از سروده‌ها و شعرهای محمدکاظم کاظمی یاد می‌کردم و در ملاقاتی که سال گذشته با حامد کرزی (رییس‌جمهور افغانستان) داشتم درباره شعرهای ایشان صحبت کردیم و در مقاطع دیگر هم با دیگر مسؤولان افغانستانی در کنار مسائل کاری درباره شعر و شخصیت ایشان نیز صحبت کرده‌ام.
او با طرح این پرسش که چه ضرورتی داشت از شعرهای ایشان در مراودات سیاسی دیپلماتیک صحبت شود، اظهار کرد: به اعتقاد من این دسته اشتراک‌های فرهنگی در شمار سرمایه‌های مشترک و همچنین ارزش‌های مشترک ایران و افغانستان است و از این‌رو ضرورت دارد با اتکا بر این مسائل زمینه‌های تفاهم و همدلی بیش‌تر را فراهم آورد. از طرفی به اعتبار این‌که من مشهدی هستم و روزگاری ساکن کوی طلاب بودم با بسیاری از مصائب و مشکلات افغانستانی‌های مهاجر آشنا بودم و بسیاری از آن دردهای مشترک را درک می‌کنم و می‌شناسم و بازتاب بسیاری از دردها و دغدغه‌های مشترک را در سروده‌های محمدکاظم کاظمی می‌بینم. به تعبیر وی شمشیر روی جغرافیای ما قرار گرفت تا ما را از هم جدا کند، اما چنین اتفاقی نیفتاد.
جلیلی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با تأکید بر روحیه انقلابی و آرمان‌های مشترک این شاعر با بسیاری از آموزه‌های انقلاب گفت: کاظمی به عنوان یک شاعر به خوبی آرمان‌ها را بیان می‌کند، همچنین خطرهایی را که متوجه آرمان‌هاست، هشدار می‌دهد و به اعتقاد من کار هنر و ادبیات این است که در ترویج آرمان‌ها و حفظ آن‌ها کوشا باشد.
در این مراسم علیرضا قزوه، شاعر و مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، نیز به شرح خاطراتی از دوستی با محمدکاظم کاظمی پرداخت و گفت: کاظمی می‌خواست عنوان نخستین مجموعه شعرش را «آسمان پدرم» بگذارد که به پیشنهاد من عنوانش را «پیاده آمده بودم» گذاشت.
به گزارش ایسنا، سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هم از سه دهه اخیر به عنوان دوران طلایی روابط فرهنگی و ادبی بین کشورهای ایران و افغانستان یاد کرد و متذکر شد: قطعا دستاورد این دوره در تاریخ خواهد ماند. من از سال‌های دهه 70 با استاد محمدکاظم کاظمی آشنا شدم و به اعتبار خراسانی بودنم دوستان مشترک بسیاری داشتیم. در واقع ایشان شاعری خلاق هستند که در امر آموزش و پژوهش ادبیات نیز دست دارند، همچنین شخصیتی دردمند و شاعری دغدغه‌مند هستند که اگرچه زیست در غربت کامش را تلخ کرده، اما هیچ‌گاه مأیوس نبوده و همواره در سروده‌هایش نگاهی امیدوار داشته است.
همچنین محمدکاظم کاظمی که به همراه همسر و دخترش در مراسم حضور داشت، دلیل حضورش را این دانست که به این بهانه چهره مثبت از مردم افغانستان بیش از گذشته در فضای فرهنگی رسانه‌یی دیده شود و گفت به این دلیل در مراسم حضور پیدا کرده است.
او افزود: این موضوع برای بسیاری از ما بدل به عقده شده است که کم‌تر تصویر مثبتی از مردم افغانستان در ایران دیده می‌شود و امیدواریم فقط در صفحه‌های حوادث روزنامه‌ها به افغانستان پرداخته نشود و بیش از گذشته در صفحه‌های فرهنگ و هنر و ادبیات روزنامه‌ها به افغانستان پرداخته شود.
کاظمی در ادامه گفت: امیدواریم روزگاری برسد که شهروندان دو کشور در سرزمین همدیگر اتباع بیگانه نباشند. ما در یک قلمرو فرهنگی بزرگ زیست می‌کنیم که شمشیر دشمن در پی جدا کردن ما از یکدیگر بوده است. امیدوارم حضور مقامات عالی‌رتبه سیاسی – فرهنگی ایران در این مراسم نقطه عطفی باشد که از شهروندان دو کشور در سرزمین هم به عنوان اتباع بیگانه یاد نشود و حس نزدیکی و برادری بیش از گذشته باشد. این رنج دیرپا مردمان افغانستان در ایران را سال‌هاست آزار می‌دهد. امید که نه فقط به چهره‌های فرهنگی فرهیخته که به کارگران و دیگر مردم افغانستانی هم توأم با احترام نگاه شود.
در پایان این مراسم با حضور مسؤولان حاضر، لوح‌های تقدیر و هدایایی به محمدکاظم کاظمی اهدا شد.
انتهای پیام
نظرات