انتقال آب از الیگودرز به قم با عنوان «طویلترین طرح آبرسانی و بزرگترین طرح انتقال آب کشور» مشکلاتی برای مردم الیگودرز ایجاد کرده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه لرستان، با بهرهبرداری از این طرح، آب موردنیاز شهرهای خوانسار، گلپایگان، خمین، محلات، نیمور، سلفچگان، ساوه و قم تأمین شد. در هنگام شروع عملیات طرح فوق، نام شهرستان الیگودرز و استان لرستان حذف شده بود که همین واکنشهای بسیاری از مردمان لر را بههمراه داشت. این پروژه از سوی وزارت وقت نیرو «طرح انتقال آب از سرشاخههای دز به قمرود» نام نهاده شده بود که بارها لرستانیها به این نامگذاری اعتراض کردند.
حجتالله رحمانی نماینده مجلس هشتم الیگودرز در این باره گفته بود: «در سالهای اجرای پروژه آبرسانی به قم، مردم الیگودرز مورد اذیت و آزار قرار گرفتند، اما مسئولان نام جعلی را برای این پروژه انتخاب کردهاند.»
اختلافهای زیادی در مورد طرح انتقال آب الیگودرز به قم وجود داشت که رحمانی یکی از مخالفهای اجرای این طرح بود. وی با افشاگری در مورد اهداف پشت پرده در نطق میان دستور ۵ تیرماه ۱۳۹۰ گفت: «این حجم آب انتقالی برای استفاده قریب به ۱۴ میلیون نفر است در حالی که استان قم حدود یک میلیون نفر جمعیت دارد و بنابراین با راهاندازی و انتقال کامل آب به قم، تنها ۵ تا ۸ درصد آب انتقالی صرفاً به منظور شرب به قم منتقل شده و مابقی آن به مصرف امور کشاورزی، صنعتی، سیاحتی و گردشگری خواهد رسید. نماینده مردم الیگودرز در مجلس هشتم، همچنین عملکرد وزارت نیرو را مصداق چپاول سرمایه مردم دانسته بود.»
دو فاز این طرح در حالی به مرحله بهرهبرداری رسیده که خسارات جبرانناپذیری به منابع استراتژیک آب زیرزمینی شهرستان الیگودرز وارد کرده و وعدههای وزارت نیرو برای جبران خسارتها هنوز محقق نشده است. بسیاری از روستاهای الیگودرز که در حاشیه طرح حضور دارند، با مشکلهای زیادی از جمله خشکیدگی چاهها و قنات روبهرو شدهاند.
آب برخی روستاها کامل قطع شده است
در این باره یک کارشناس ارشد مهندسی آب به ایسنا گفت: «با این طرح، سفرههای آب زیرزمینی افت و اهالی را با مشکلهای بیشماری مواجه کرده است. بیش از 10 روستا با خشکیدگی مواجه شده که در بین آنها آب شرب و کشاورزی روستای عسگران کامل خشک شده است.»
مهندس سرلک ادامه داد: «مولفههای طرح شامل احداث چهار بند روی چهار سد است که با چهار تونل بههم وصل شدهاند. در مجموع این تونلها به تونل اصلی میرسند که از الیگودرز عبور و وارد حوزه مرکزی میشود. تونل از مسیرهایی عبور میکند که دشتها، زمینهای کشاورزی و روستاهای زیادی وجود دارند و چشمهها، قنات و چاهها را تحت شعاع قرار داده است.»
وی با بیان اینکه تونل اصلی، موجب تخلیه سطح سفرههای آب زیرزمینی شده، افزود: «تونل مانند زهکش عمل کرده و باعث شده بسیاری از چشمهها خشک و چاهها کم آب شوند. همچنین زمینهای آبی به دیم تبدیل شده و اکثر اهالی مهاجرت کردهاند، چون دیگر نمیتوانند کشاورزی کنند.»
سرلک با اشاره به اینکه باوجود وعدههای زیاد برای جبران خسارتهای این طرح، هنوز اقدام اساسی اجرا نشده، تصریح کرد: «طرح انتقال آب الیگودرز به قم در سالجاری به بهرهبرداری رسیده و تا حالا بهانه میآوردند که طرح بهرهبرداری نشده و برهمین اساس خبری از طرحهای جانبی و جبران خسارت نبود اما با افتتاح طرح دیگر نباید بهانهای وجود داشته باشد.»
این کارشناس ارشد مهندسی آب در ادامه خاطرنشان کرد: «وزیر وقت نیرو قول داد، خسارتهای وارده به بالادست جبران میشود که هنوز کار خاصی برای جبران اجرا نشده است.»
وی یادآور شد: «توکلی نماینده مردم الیگودرز در مجلس طرح جامعی با عنوان "جبران خسارتهای قمرود بر منابع آبی الیگودرز" ارایه داده که جلسات زیادی برگزار و کلیات طرح مورد موافقت قرار گرفته و در صورت اجرای این طرح، آب موردنیاز اراضی خسارت دیده، جبران میشود.»
سرلک در پایان بازهم به خسارتهای هنگفت انتقال آب الیگودرز به قم اشاره و تأکید کرد: «اگر طرحهای جایگزین اجرا نشود، شاهد مهاجرت بیش از پیش روستاییها و کشاورزان روستاهای خسارت دیده به شهر خواهیم بود.»
دولت باید خسارات وارده را جبران کند
نماینده مردم الیگودرز در این مورد به ایسنا گفت: «در منطقه الیگودرز طرح خساراتی از جمله خشکیدگی چاهها و قنات وارد کرده که معیشت اهالی هم مختل شده، چون از طریق کشاورزی امرار معاش میکنند.»
محمدتقی توکلی با اشاره به امور اجرا شده برای طرحهای جایگزین، تصریح کرد: «با وزارت نیرو توافق کردهایم که کارهای عمرانی مثل سد احداث تا آب موردنیاز فراهم شود. جلسات زیادی نیز با مسئولان برای جبران خسارات داشتهایم که رضایتبخش بوده است.»
وی با بیان اینکه بهعنوان یک کارشناس طرح انتقال آب را مفید میدانم، تأکید کرد: «در هنگام شروع طرح مشخص بود که خسارت زیادی به مردم الیگودرز وارد میشود اما وظیفه دولت است که خسارات را جبران کند.»
انتقال آب حوضه به حوضه یکی از بهترین راههای تأمین آب استانهایی است که مشکل آب دارند اما باید امتیازهایی به مردمی که با اجرای طرح انتقال آب خیلی متضرر میشوند، نیز داده شود و نباید عدهای بمیرند تا برخی دیگر زنده بمانند. اجرای طرحهایی که میتواند خسارات را تا حدودی جبران کند شاید بهترین راهحل برای نفس کشیدن دوباره مردمی باشد که لقبشان «سلحشور» است.
گزارش از: مهران مریدی، خبرنگار ایسنا، منطقه لرستان
انتهای پیام
نظرات