علیرضا سلیمی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص هدف از تاسیس آزمایشگاه علوم بنیادین و راهبردی دانشگاه اظهار کرد: این آزمایشگاه قطعه‌ای از یک پازل است که از مرحله ایده تا رساندن به محصول نهایی و نیز عرضه تجاری در دانشگاه امکان‌پذیر است. تصور کنید ایده نابی در ذهن یک محقق وجود داشته باشد و بخواهد در مسیری این ایده را در مقیاس آزمایشگاهی تبدیل به محصول و سپس در میزان بالاتر ارتقا پیدا کند و در نهایت تبدیل به شرکت دانش‌بنیان شود و محصولات مورد نظر خود را به بازار عرضه کند، نیازمند زیرساخت‌ و مراحل مختلف است.

وی افزود: نظام بین‌المللی به نام TRL وجود دارد که مراحل رسیدن از ایده تا محصول از یک تا 9 طبقه‌بندی و مرحله‌بندی شده و در هر کدام از این مراحل، یک ایده اولیه تبدیل به مرحله دیگر می‌شود و ارزش افزوده‌ پیدا می‌کند. در دانشگاه فردوسی یک الگوی مفهومی طراحی و تدوین شده که بتوانیم مسیر رسیدن ایده تا محصول را به طور شفاف انجام دهیم. همچنین علاوه بر حوزه مفهومی، برای تحقق این امر زیرساخت‌های آزمایشگاهی در دانشگاه در نظر گرفته شد.    

رئیس گروه نوآوری دانشگاه فردوسی تصریح کرد: در دانشگاه فردوسی به طور خاص روی چهار حوزه علوم زیستی، مواد پیشرفته، علوم شناختی و علوم محاسباتی تمرکز کردیم که مطالعات وسیعی هم در سطح ملی و بین‌المللی انجام شد و در نهایت به موضوعاتی دست پیدا کردیم که اگر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری شود، قطعا می‌تواند در آینده ارزش افزوده بالاتری داشته باشد و برای رفع مشکلات جامعه نیز مفید واقع شود. این چهار موضوع به عنوان علوم بنیادین و پیشران در دانشگاه فردوسی شناخته می‌شود و ما باید روی این علوم سرمایه‌گذاری ویژه‌ای داشته باشیم و به این دلیل آزمایشگاه علوم بنیادین افتتاح شد. 

وی با بیان اینکه زیرساخت‌هایی که آزمایشگاه علوم بنیادین و راهبردی در اختیار دارد، می‌تواند به علوم مختلف سرویس‌دهی کند، عنوان کرد: معمولا آزمایشگاه‌هایی که طراحی می‌شود، تنها می‌توان بر روی یک حوزه فعالیت کرد و اگر بخواهیم بر روی موضوعی دیگر آزمایش کنیم نیازمند آزمایشگاه و فضایی مجزا هستیم اما ما آزمایشگاه علوم بنیادین را به صورت مفهومی طراحی کردیم و تمام میزها و زیرساخت‌های آن را قابل انعطاف قرار دادیم تا به صورتی باشد که محققان بتوانند در همه حوزه‌ها فعالیت داشته باشند.

سلیمی بیان کرد: شروع هر طرحی در دانشگاه، نقطه پایانی دارد و باید به مرحله بعد منتقل شود، برای همین منظور این آزمایشگاه در مراحل اول، پروژه‌ای که حدود 6 ماه تا یکسال مستقر است مطابق نیاز طراحی می‌شود. اما اگر محققان حوزه‌های دیگر مانند کامپیوتر، زیست‌شناسی یا علوم شناختی بخواهند وارد آزمایشگاه شوند، این مجموعه می‌تواند به راحتی تبدیل شود و مطابق نیاز آن‌ها آزمایشگاه را آماده می‌کنیم. 

وی با بیان اینکه هدفمندی دانشگاه روی ایده‌ای که سرمایه‌گذاری می‌کند این است که به محصول ختم شود، خاطرنشان کرد: این آزمایشگاه بخشی از فرایند پژوهش و فناوری مبتنی بر نظام TRL و شامل مراحل TRL1-4  است. پروژه‌های مصوب پس از طی مراحل تحقیقاتی و رسیدن به اهداف در نظر گرفته شده برای ادامه مسیر به آزمایشگاه‌های تخصصی فناوری‌های پیشرفته که از TRL4-6 را پوشش می‌دهند منتقل خواهند شد و محققان این پروژه‌ها امکانات پیشرفته برای تجاری سازی نمونه‌های آزمایشگاهی را در اختیار خواهند داشت. 

مسئول آزمایشگاه علوم بنیادین و راهبردی دانشگاه فردوسی اضافه کرد: همچنین در فرایند تدوین شده شرکت پیشگامان دانشگاه نسبت به تأسیس شرکت متناسب با محصول تولید شده و در نظر گرفتن مالکیت عمده سهام به نام ‌محققان پروژه، به صورت سرمایه‌گذار وارد عمل خواهد شد تا روند تجاری سازی و حمایتی دانشگاه در قالب TRL6-9  کامل شود. 

وی اظهار کرد: ویژگی اصلی که این آزمایشگاه برخلاف آزمایشگاه‌های دیگر دارد این است که برای یک آزمایشگاه تخصصی، تمام امکانات و وسایل آن مانند تجهیزات و دستگاه‌ها از قبل خریداری شده و به نوعی در گذر زمان این دستگاه‌ها و امکاناتی که در آزمایشگاه وجود دارد ویژه همان پروژه بوده و اگر پروژه تغییر کند ممکن است دستگاه‌ها کارایی نداشته باشند و دانشگاه یا هر مجموعه دیگر مجبور هستند به نسبت پروژه‌ها تجهیزات را مجدد خریداری کنند. اما این فضا از نظر مفهومی طراحی شده و فیزیک آزمایشگاه کاملا قابل انعطاف است.

سلیمی گفت: با توجه به مصوبات و آیین‌نامه‌هایی که در زمینه امکانات و دستگاه‌ها در دانشگاه تنظیم شده، امکاناتی را که ما در آزمایشگاه لازم داریم به راحتی از آزمایشگاه‌های مختلف در دانشگاه منتقل می‌کنیم یا سرویس‌دهی‌های ساده‌ای را به محققان از آزمایشگاه‌های دیگر ارائه می‌دهیم. هر محققی که وارد این آزمایشگاه می‌شود امکانات اولیه را در اختیار دارد اما اگر بخواهد به صورت تخصصی فعالیت و دستگاه خاصی لازم داشته باشد، ما دستگاه را به صورت موقت در اختیار محقق مورد نظر قرار می‌دهیم. 

وی ادامه داد: اگر آن دستگاه‌ بزرگ یا شاخص‌های دیگری داشته باشد و امکان جابه‌جایی نداشته باشند به راحتی به آزمایشگاه‌های دیگر معرفی می‌شوند و از امکاناتی که در اختیار آزمایشگاه‌های دانشگاه قرار دارد، استفاده ‌می‌کنند. فلسفه پذیرش طرح‌ها در این آزمایشگاه، ایجاد لاین VIP برای محقق است که وقتی وارد آزمایشگاه می‌شود از امکانات این مجموعه به صورت VIP استفاده کند. 

رئیس گروه نوآوری دانشگاه فردوسی افزود: با توجه به اینکه پروژه‌های علوم پیشران از دیگر پروژه‌های معمول متفاوت است، حمایت‌های بیشتری را در این زمینه اعمال می‌کنیم و علاوه بر اینکه مسائل مالی را افزایش دادیم، امکانات آزمایشگاهی را به صورت VIP در نظر گرفتیم تا محققی که وارد این آزمایشگاه می‌شود دسترسی راحت‌تری به امکانات داشته باشد. ویژگی این آزمایشگاه از نظر مفهومی، روی آزادی عمل برای پروژه‌ها است تا برای انجام فعالیت‌های مختلف محدود به فضا و دستگاه خاصی نباشد و بتواند به راحتی فعالیت‌های خود را انجام دهد.

انتهای پیام