سعید صانعی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه حوزه منابع طبیعی چناران و گلبهار توسط منابع طبیعی این شهرستان مدیریت می‌شود، عنوان کرد: اکنون اجرای دو سازه گابیونی با حجم عملیات حدود ۱۲۰۰ متر مکعب در حوضه آبخیز فریزی، سازه گابیونی منطقه بقمچ با حجم عملیات ۴۳۰ متر مکعب و اجرای بند خاکی حوضه آبخیز سد ارداک محدوده روستای گاه و کلاته گاه با حجم عملیات خاکی ۲۶ هزار متر مکعب از جمله پروژه‌های فعال و در دست انجام هستند.
وی با بیان اینکه در مجموع ۴ سازه در سه نقطه این دو شهرستان اجرا می‌شود، بیان کرد: اعتبارات این پروژه‌ها از محل استانی و بخشی از محل اعتبارات ملی تأمین می‌شود، در مجموع اعتبار بند خاکی حوضه آبخیز سد ارداک بالغ‌بر ۳ میلیارد تومان، پروژه سازه گابیونی حوزه بقمچ ۵۰۰ میلیون تومان و اعتبار پروژه فریزی یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان است.
معاونت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان چناران اظهار کرد: پروژه فریزی با بیش از ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی پیش‌بینی می‌شود تا قبل از پایان تابستان تکمیل شود، همچنین پروژه منطقه بقمچ با بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی طی چند روز آینده تکمیل می‌شود و پایان قرارداد بند خاکی روستای گاه نیز پایان شهریورماه اعلام شده است.
تغییرات اقلیمی و خشکسالی به شدت این شهرستان را تحت تأثیر قرار داده است
وی در ادامه گفت: با توجه به اینکه تغییرات اقلیمی و خشکسالی این شهرستان را به شدت تحت تأثیر قرار داده و تهدید می‌کند، اجرای پروژه‌های آبخیزداری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.
صانعی با بیان اینکه وضعیت موجود ضرورت فعالیت‌های آبخیزداری، مدیریت سیلاب و کنترل فرسایش رسوب را دو چندان کرده است، افزود: متأسفانه علیرغم ضرورت اجرای پروژه‌های آبخیزداری اما اعتبارات قطره‌چکانی است.
وی با اشاره به اینکه برای اجرای پروژه‌های آبخیزداری باید در حوزه اعتبارات تجدید نظری صورت بگیرد، خاطرنشان کرد: اکنون در سطح شهرستان چناران ۱۱۰ هزار هکتار حوزه آبخیز مطالعه شده داریم که برای اجرای سازه‌های در نظر گرفته شده و انجام سایر عملیات‌ها فقط منتظر تخصیص اعتبار هستیم.
معاونت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان چناران اراضی ملی شهرستان را ۲۲۰ هزار هکتار اعلام کرد و افزود: بخش قابل توجهی از این اراضی در حوضه آبخیز قرار می‌گیرند. تاکنون شاید حدود ۵۰ درصد از این اراضی مطالعه شده باشد و برای مطالعه باقی منطقه نیازمند تخصیص اعتبار هستیم.
نیازمند تخصیص اعتبارات بیشتری هستیم
وی با تقدیر از خیرین و مردم این شهرستان که در انجام مطالعات برخی پروژه‌ها مشارکت دارند، بیان کرد: هرچند وضعیت اعتبارات امسال به نسبت سنوات قبل بهتر است اما همچنان نیازمند تخصیص بیشتری هستیم.
صانعی با بیان اینکه هرچند برای چند حوزه آبخیز دیگر هم عقد قرارداد صورت گرفته اما هنوز فعالیت آغاز نشده است، ادامه داد: اگرچه بند خاکی روستای گاه بین ۴۰ تا ۵۰ هزار متر مکعب امکان ذخیره‌سازی و کنترل سیلاب را دارد اما سازه‌های گابیونی ظرفیت ذخیره‌سازی را ندارد و فقط برای کنترل و فرسایش رسوب است.
وی در خصوص وضعیت لایروبی بندهای خاکی گفت: در حوزه منابع طبیعی چیزی به عنوان تخلیه رسوبات از پشت سازه‌های آبخیزداری نداریم و مورد تائید ما نیست، مگر در مواقع خاص که کشاورزان بتوانند از آن‌ها برای تقویت مزارع و باغات استفاده کنند.
معاونت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان چناران با اشاره به اینکه حجم سیلاب در هر رودخانه متفاوت است، افزود: به عنوان مثال حجم سیلاب فقط در یکی از رودخانه‌ها طی سال‌هایی که شدت بارندگی‌های بیشتری داشتیم ۵۵ میلیون متر مکعب بوده است.
حفظ خاک، یکی از اهداف اصلی ایجاد سازه‌های آبخیزداری
وی در ادامه یکی از اهداف اصلی ایجاد سازه‌های آبخیزداری را حفظ خاک دانست و اظهار کرد: در قالب عملیات‌های کنترل فرسایش و رسوب و همچنین کنترل سیلاب این سازه‌ها را اجرا می‌کنیم.
معاونت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان چناران اظهار کرد: نقش اساسی به خصوص سازه‌های گابیونی کنترل فرسایش خاک است، همچنین در تقویت پوشش‌های گیاهی بالادست بسیار تأثیرگذار هستند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه یک مسیر اصلی رودخانه و شاخه‌های فرعی داریم، برای اینکه بتوانیم سرعت گریز سیل را افزایش دهیم معمولاً حوزه کارهای آبخیزداری در سرشاخه‌ها و شاخه‌های فرعی انجام می‌شود، این اتفاق که می‌افتد توان کشش یک رودخانه در حال طبیعی باقی می‌ماند.
صانعی گفت: مأموریت ما در حوزه آبخیز شهرستان چناران به دو قسمت عمده حوزه‌های دارای سد و حوزه‌های فاقد سد است، به عنوان مثال بند خاکی گاه و بقمچ در حوزه‌های دارای سد کار می‌شود.
وی افزود: وقتی در بالادست سدها پروژه‌های کنترل فرسایش رسوب را انجام می‌دهیم عملاً به صورت مستقیم عمر بهره‌برداری سدها افزایش پیدا می‌کند و رسوب کمتری وارد مخازن سدها می‌شود.
میزان فرسایش خاک از ۱۲ تن تا ۳۰ تن در هکتار
معاونت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان چناران در خصوص میزان فرسایش خاک در شهرستان چناران عنوان کرد: متأسفانه میزان فرسایش خاک در شهرستان چناران از میانگین جهانی بیشتر است.
وی تصریح کرد: اگرچه بررسی دقیق آماری در این زمینه صورت نگرفته است اما بعضاً از ۱۲ تن در هکتار تا ۳۰ تن در هکتار به صورت فرسایش‌های مختلف داریم.
صانعی در ادامه با توجه به مشکلاتی که در حوزه‌های اقلیم و تغییر اقلیم در کشور به خصوص شهرستان چناران به وجود آمده از سیاست‌گذاران بالادستی درخواست کرد توجه ویژه‌ای به حوزه آبخیزداری و تخصیص اعتبارات لازم داشته باشند.
وی همچنین از شهروندان خواست در حفظ پوشش‌های گیاهی، تعادل دام و مرتع همکاری لازم را با منابع طبیعی داشته باشند. چرای دام یکی از عوامل اصلی است که موجب فرسایش و ایجاد خسارت‌ها در هنگام وقوع سیلاب می‌شود.
معاونت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان چناران بیان کرد: می‌طلبد بهره‌برداران دام متناسب با ظرفیت مرتع را به منطقه ببرند، همچنین کشاورزان در حد امکان به خصوص در مناطق کوهپایه‌ای از شخم زدن زمین پرهیز کنند و در صورت ضرورت شخم‌ها عمود در جهت شیب باشد نه همراه با جهت شیب تا میزان فرسایش خاک کاهش یابد.
وی گفت: حفاظت از مرتع و بوته‌زارها و درختان جنگلی مورد انتظار ما از شهروندان است، برای اینکه شاهد وضعیت بهتری در آینده باشیم نیازمند همکاری بیشتر مردم هستیم.
وی وارد شدن دام در مراتع زودتر از موعد، بیشتر ماندن دام در مرتع و استفاده از مراتع در فصل‌های غیرمجاز را موجب فقر پوشش گیاهی دانسته و تأکید کرد: گیاه چون به فصل زایش نرسیده، نسل بعدی گیاه عملاً از بین می‌رود و وقتی پوشش گیاهی خاک از بین رفت، با یک بارندگی خفیف خاک شسته شده و از بین می‌رود.
انتهای پیام
نظرات