زبان اصلی:انگلیسی. شماره:000453

منبع:نیویورک تایمز/جان کیفنر/بغداد

1359/7/12-1980-10-4

مترجم: رسول منصوری

منبع خبر

حمله ناکام عراق هدف سلطه بر خلیج را دست نیافتنی می‌سازد

دیپلمات‌ها در بغداد دلیل اصلی صدام از آغاز جنگ را جاه‌طلبی‌های او برای کسب رهبری جهان عرب می‌دانند. اما اینک او با نیروهایش به عنوان قوی ترین ارتش منطقه خلیج فارس در باتلاق فرو رفته و صحبتهایی در محافل دیپلماتیک شنیده می‌شود مبنی بر این که جاه‌طلبی صدام حسین ممکن است به خطا رفته باشد.

عراقی‌ها پیشنهاد آتش‌بس داده‌اند که ایران نپذیرفته و اعلام کرده است که عراقی‌ها در حال " مستحکم کردن" مناطق تصرف شده هستند.

رهبران عراق در سخنرانی‌های خود ایران را متهم به نقض معاهده الجزایر به ویژه در ارتباط با تحریک کردها و دیگر گروه‌های مخالف در عراق می‌کنند.

دلیل ظاهری جنگ، ناخشنودی از موافقتنامه 1975 الجزایر است و آنها عراقی‌ها حاکمیت بر کل شط العرب را خواستارند. به علاوه عراق ادعای حقوقی در مورد کرانه روبرو و همچنین مناطقی در طول مرز به سمت شمال را مطرح کرده است. به همه اینها باید ادعای بازپس گیری جزایر سه گانه و اعطای خود مختاری به اقلیت‌های کرد و عرب ایرانی را افزود.

بسیاری از تحلیلگران در بغداد معتقدند که این رویارویی باید با دقت بیشتر و دید بازتری نگریسته شود. از زمان مرگ شاه ایران که خود را ژاندارم خلیج فارس میدانست به این طرف، صدام حسین هیچگاه اشتیاق خود را برای کسب رهبری منطقه پنهان نکرده است. در همین راستا، عراق حرکت سال گذشته خود را در زمینه تحکیم پیوندها با عربستان، امارات و اردن افزایش داده است.

آیت‌الله خمینی خطر ایجاد می‌کند

آیت‌الله خمینی که بارها اعلام کرده خواهان صدورانقلاب شیعی خود است خطری جدی برای رهبران کشورهای عرب منطقه به شمار می‌رود. تعدادی از این کشورها جمعیت مسلمان شیعه انبوه و نیرومندی دارند، حال آن که حاکمان، مسلمانان اهل سنت‌اند؛ همه این کشورها با ناهنجاری‌های اجتماعی مواجه هستند که چاه‌های نفت ثروت نفتی و مدرنیزه شدن به همراه داشته است. فشار این تغییرات ناگهانی در یک جامعه مذهبی، یکی از عوامل اساسی انقلاب در ایران بود.

شماری از کشورهای منطقه مثل خانواده سلطنتی سعودی، از تهدیدات خرابکارانه و حملات بنیادگرایان مذهبی نگران هستند. کنفرانس امنیتی منطقه ی خلیج فارس با نگرانی بر این مساله متمرکز بود که چگونه می‌توان انقلاب اسلامی آیت‌الله خمینی را در انزوا نگاه داشت.

انتقاد صدام حسین از ایرانی‌ها

صدام به هنگام ارائه پیشنهاد آتش بس گفت:" حاکمان جدید ایران از همان ادعای شاه در مورد فارسی کردن خلیج فارس و اشغال سه جزیره در این منطقه پیروی کرده و تا آن حد پیش رفته‌اند که ادعا می‌کنند عراق و دیگر بخش‌های منطقه متعلق به ایران است. آنها ادعاهای توسعه‌طلبانه شاه در مورد بحرین را احیا کرده‌اند و جوامع فارسی زبان در 484 مرکز ملی اسناد دفاع مقدس منطقه خلیج فارس " عربی" را به ایجاد آشوب و ناامنی تحریک می‌کنند و درصدد بلعیدن این کشورها یکی پس از دیگری هستند. 1

او اضافه کرد:" هر دو رژیم سابق و فعلی ایران مسئولیت اصلی فراهم آمدن شرایط فعلی را که استقلال و تمامیت ارضی کشورهای منطقه را مورد تهدید و منافع برحق بین‌المللی را در معرض خطر قرار داده و درها را بر روی دخالت امپریالیسم باز کرده است برعهده دارند."

آیت‌الله خمینی که ظاهرا از اخراج خود از عراق ناراحت است از ماه مارس گذشته خواستارسرنگونی صدام به وسیله قیام مردمی شده است. 2

سنی‌ها قدرت را در بغداد به دست دارند

اکثریت عراقی‌ها مذهب شیعه دارند، اگرچه که دارای نقش کمی در قدرت هستند. رهبری بعث عراق یک رژیم بسیار سکولار است و بیشتر رهبران آن سنی هستند. صدام رهبران شیعه را دستگیر کرده و گفته می‌شود یکی از مهمترین آنها به نام امام باقر صدر کشته شده است. او هم چنین هزاران تن از شیعیان ایرانی‌الاصل را از عراق رانده و در مرز ایران رها کرده است. هدف دیگر عراق از جنگ با ایران بی‌ثبات کردن و احتمالا سرنگون کردن رژیم آیت‌الله خمینی است.

کنترل استان نفت‌خیز ایران یعنی خوزستان نیز به مشکلی تبدیل شده است. حاکمان عراقی بارها وجود " مقاصد آزمندانه" نسبت به این ناحیه را انکار کرده‌اند، اما مطبوعات دولتی عراق در روزهای اخیر، تعدادی مقاله به چاپ رساندند که " ملی گرایی عربی" این منطقه را تحریک می‌کرد.

عراق ادعای مالکیت اراضی در مرزهای خود غرب ایران را دارد

مطبوعات عراق کوه‌های زاگرس را مرز ایران با عراق می‌دانند واین به معنی چشمداشت به کل این منطقه نفت خیز است. عراق ظاهرا از زمان به قدرت رسیدن دولت جدید ایران از قیام اعراب خوزستان و خرابکاری‌های آنها علیه خطوط نفتی ایران حمایت کرده است.

نقشه عراق ظاهرا حمله برق آسا به داخل خوزستان و تصرف مناطق مورد منازعه مرزی بود، اما حمله در میان شن‌های صحرا متوقف شد.

وجود تانک‌های سالم ایرانی در مناطق تحت اشغال عراق حاکی از غافلگیر شدن نیروهای ایران است. نیروی هوایی و پاسداران انقلاب وفادار به آیت‌الله خمینی بیشترین ضربات را به عراق می‌زنند.

بیشترین اهمیت بالقوه صدام به عنوان رهبر منطقه خلیج فارس بر پایه این فرض استوار بود که ارتش 280 هزار نفری او نیرومندترین و مجهزترین ارتش منطقه است. این شهرت اکنون به مخاطره افتاده است.

تخمین زده می‌شود که تقریبا سه لشکر عراقی در حال حاضر درگیر نبرد هستند و صدام هنوز نیروی قابل توجهی را در وضعیت ذخیره نگاه داشته است.

موقعیت بهتر مالی و ارزی عراق در صورت ادامه جنگ و مواجه شدن ایران با مشکل کمبود قطعات یدکی و صنعتی دور از ذهن نیست. مسیر عراق در مورد تهیه احتیاجات غذایی از طریق راه زمینی بندر عقبه امن‌تر از روش ایران برای این کار یعنی استفاده از بنادر خلیج فارس است. سخت‌تر بودن زمستان یکی دیگر از مشکلات ایران در صورت ادامه جنگ خواهد بود.

نشانه‌هایی در دست است که عراق خود را از پیش برای نبرد آماده کرده بوده است. وجود هلو، شکر و گوجه فرنگی فراوان در بازارهای عراق، که معمولا کمتر از حد معمول در عراق یافت می‌شد، حاکی از این است که عراق از قبل خود را برای جنگ آماده و موادغذایی بسیار زیادی را انبار کرده است.

اما ایران ظاهرا غافلگیر شده و کاری در این باره صورت نداده است.

*************

پاورقی:1 هیچ یک از رهبران و مسئولین و حتی افکار عمومی ایران، هیچ ادعایی در مورد عراق یا بحرین مطرح نکرده‌اند و صدام برای توجیه اقدام خود و انجام جنگ روانی، این مطلب را بر زبان آورده است. تحلیل نویسنده همین مقاله در پاراگراف دوم صفحه بعد در مورد نقشه عراق برای حملهی برق آسا به داخل خوزستان و تصرف مناطق مرزی گویای حقایق بسیاری است.

2: همه دنیا به خوبی به یاد دارند که امام خمینی ره در سخنرانیها و پیام‌های خود حتی از اخراج خود از موطن خود - ایران - نیز احساس ناراحتی نکرده‌اند و قیام و انقلاب خود را به این مسایل پیش پا افتاده، مرتبط نکرده‌اند، حال چگونه اخراج از عراق، این تأثیر را برایشان گذشته است؟! تحلیل نویسنده مقاله در پاراگراف سوم صفحه بعد درمورد" حمایت عراق از قیام اعراب خوزستان و خرابکاری‌های آنها علیه خطوط نفتی ایران" به خوبی واقعیت را نشان می‌دهد که صدام نعل وارونه می‌زند و مقاصد تجاوزکارانه خود را با الفاظ‌های نا مربوط، توجیه می‌کند.

انتهای پیام