پس از پیروزی انقلاب اسلامی وضعیت رفاهی روستاها بهبود یافته است اما هنوز به دلیل برخی از مشکلات، شاهد مهاجرت روستاییان به شهرها هستیم.

در بازدید رسانه‌ای خبرنگاران استان کردستان از تعدادی از روستاهای منطقه اورامان از نزدیک با مشکلات آنها آشنا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

روستای «ناو» اولین روستایی بود که وارد آن شدیم، روستایی که در آخرین نقطه شهرستان سروآباد قرار دارد.

این روستا که ۹۷ کیلومتر از مرکز سروآباد فاصله دارد، دارای ۱۴۸ خانوار و ۴۸۵ نفر جمعیت بود.

"جاده نامناسب" اصلی‌ترین مشکل روستای ناو

رئیس شورای اسلامی روستای ناو در مورد این روستا می‌گوید: این روستا دارای بافت سنتی، مدرسه و مرکز بهداشت است اما جاده ارتباطی آن بسیار نامناسب بوده که امیدواریم فرمانداری نگاه ویژه ای به این روستا داشته باشد. 

محمدرشید شریفی ادامه می‌دهد: ما این موضوع را به وزارت خانه هم ارجاع داده‌ایم اما تاکنون هیچ نتیجه‌ای نگرفته‌ایم.

وی خاطرنشان می‌کند: نداشتن معلم در برخی از مقاطع تحصیلی هم از جمله دیگر مشکلات روستاست که باعث تعطیلی کلاس‌های پایه سوم دوره متوسطه اول مدرسه این روستا هم شده است.

رئیس شورای اسلامی روستای ناو، ایجاد ایستگاه‌های پمپاژ آب برای توسعه و تولید محصول با کیفیت انار، واگذاری اراضی به بخش کشاورزی، تخصیص آب سد داریان به باغات و اختصاص معلم به پایه سوم دوره متوسطه اول مدرسه این روستا را از جمله خواسته‌های اهالی این روستا عنوان می‌کند.

روستای نوین یکی از روستاهای هدف گردشگری کردستان

اما در امتداد این روستا به روستای «نوین» رفتیم، روستایی که 208 خانوار و 842 نفر جمعیت دارد و در همسایگی روستاهای ناو، کلجی و سلین واقع شده است.

براساس منابع رسمی این روستا 860 سال قدمت دارد و نام آن به معنای تازه و نو شدن است.

مساحت روستای نوین بالغ بر 450 هکتار و شغل اهالی آن باغداری و زنان هم گیوه بافی است.

با توجه به اینکه روستای نوین دارای طبیعت بکر، باغات انار و همچنین هتل است، همین مسئله موجب شده که سالانه گردشگران زیادی از این روستا بازدید کنند.

گلایه اهالی روستای نوین از عملکرد شورای روستا

اما در جمع اهالی آن، مردم روستا از اینکه دهیار این روستا قرار است تغییر کند گلایه‌ دارند؛ حسن امانی یکی از اهالی روستای نوین به ما می‌گوید: ما دهیار فعلی را می‌خواهیم اما شورای روستا می‌خواهد آن را تغییر دهد. در این رابطه چند جلسه در فرمانداری و بخشداری داشتیم اما به حرف ما گوش نمی‌دهند. مردم همه از وی راضی هستند و کسی راضی نیست او برود. 

وی که از عملکرد شورای روستا ناراضی است، ادامه می‌دهد: ما اهالی روستا در مسجد جلسه گذاشتیم و همه خواهان این دهیار هستیم اما آنها به حرف ما گوش نمی‌دهند.

امانی ادامه می‌دهد: مشکل دیگر ما جاده این روستاست که از چند سال پیش زیرسازی آن انجام شده اما آن را آسفالت نمی‌کنند. 

وی از کمبود معلم در این روستا هم گلایه‌مند است و عنوان می‌کند: مدرسه ما معلم ندارد و معلم ابتدایی را هم برای مقطع راهنمایی به کار می‌برند.

او ادامه می‌دهد: مشکل گازرسانی هم داریم و چند سال است که قول آن داده‌اند اما انجام نشده است . 

این اهل روستای نوین می‌گوید: باغ‌هایمان بی‌آب و تشنه هستند و ایستگاه پمپاژ آب لازم داریم تا از این وضعیت خارج شویم.

شب را در هتل روستای نوین گذراندیم و از آب و هوای مطبوع این روستا استشمام کردیم؛ صبح به سمت روستای "کلجی" به راه افتادیم و صبحانه را در پشت بام خانه یکی از اهالی این روستا صرف کردیم.

"کلجی" دارای مرغوب‌ترین نوع میوه بلوط است

روستای کلجی با 57 خانوار و 210 نفر جمعیت، در ضلع جنوبی شهرستان سروآباد قرار گرفته است.

این روستا 283 سال قدمت دارد که در ابتدا سادات نام داشته و ریشه و اجداد اکثر سادات استان به این روستا بر می‌گردد.

رئیس شورای روستای کلجی در مورد این روستا میگوید: کلمه کلجی از لحاظ علمی براساس حروف ابجد به عدد 63 و عمر با برکت رسول اکرم(ص) منتهی می‌شود و از لحاظ عامیانه محلی هم «کل» به معنی در گوشه قرار گرفتن است چون این روستا در گوشه قرار گرفته است.

سیدعلی سجادی ادامه می‌دهد: از لحاظ کشاورزی محصول عمده این روستا بلوط است که مرغوب‌ترین بلوط در استان و حتی شاید در کل کشور هم در این روستا کشت می‌شود؛ اگر دولت حمایت کند و وام کم بهره و تسهیلات در اختیار ما قرار دهد ما می‌توانیم اشتغالزایی را برای جوانان روستا داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه بیش از 300 هکتار درخت بلوط داریم، می‌افزاید: چون باغات روبروی روستا هم جزو منطقه حفاظت شده کوسالان قرار گرفته است عملا اجازه استفاده از بسیاری از باغ ‎ های کشاورزی را نداریم.

مشکل اصلی روستای "کلجی" نبود ایستگاه پمپاژ آب است

رئیس شورای روستای کلجی که از وضعیت جاده ارتباطی این روستا گلایه‌مند است، عنوان می‌کند: از مسئولان خواستاریم که به صورت ویژه به بخش اورامان و به ویژه روستای کلجی توجه کنند. قول تخصیص آب را به ما داده‌اند اما فقط در حد شعار باقی مانده است و برای این کار به ایستگاه پمپاژ آب نیاز داریم که علیرغم مکاتبات مکرر تاکنون هیچ نتیجه‌ای نگرفته‌ایم.

وی با اشاره به اینکه آب مشکل اصلی ماست، می‌گوید: اگر جهاد کشاورزی ایستگاه پمپاژ آب را برای ما ایجاد کند بسیاری از باغات ما احیا شده و اشتغالزایی زیادی هم برای جوانان روستا ایجاد می‌شود.

اما در ادامه به روستای سلین رفتیم؛ سلین مرکز دهستان شالیار از توابع بخش اورامان شهرستان سروآباد است که در 75 کیلومتری این شهرستان واقع شده است.

سلین دارای 203 خانوار و 780 نفر جمعیت است که این روستا هم یکی از روستاهای هدف گردشگری استان کردستان محسوب می‌شود.

این روستا هم دارای هتل است و سالانه گردشگران زیادی از این روستا بازدید می‌کنند.

نبود اینترنت مشکلی اصلی روستای "سلین" است

دهیار روستای سلین می‌گوید: امکانات رفاهی همچون آب و برق و گاز در این روستا وجود دارد اما نبود اینترنت مشکل اصلی ماست که باعث شده حتی دانشجویان ما برای یک انتخاب واحد ساده دانشگاه هم به شهر مریوان سفر کنند.

حسن ادوایی اظهار می‌کند: اکثر شغل روستای سلین کشاورزی است که اکثر باغ‌های این روستا مربوط به انار بوده و در کوهستان‌ها هم گردو و بادام وجود دارد.

وی با بیان اینکه 22 هکتار از باغات انار ما به دلیل سد داریان از بین رفت، می‌گوید: 250 هکتار زمین داریم که از سال 85 برای طرح توسعه باغات مطالعه آن انجام شده اما به دلیل اینکه این منطقه جزو منطقه حفاظت شده کوسالان قرار گرفته این طرح را نمی‌توانیم اجرا کنیم، در صورتی که با اجرای آن برای بیش از یک هزار نفر اشتغالزایی می‌شود.

دهیار روستای سلین، نبود سردخانه را هم از دیگر مشکلات این روستا دانست که علیرغم اینکه برای آن اقدام کرده‌اند اما هنوز مجوز ساخت آن را دریافت نکرده‌اند.

روستای بلبر با طبیعت بکرش، آخرین روستایی بود که تور رسانه‌ای استان در آن حضور یافتند.

روستای بلبر جمعیتی بالغ بر 780 نفر دارد که این روستا هم یکی دیگر از روستاهای هدف گردشگری استان کردستان است.

نبود سردخانه برای نگهداری انار، مشکل اصلی باغداران بلبر

دهیار روستای بلبر، مساحت باغات این روستا را 85 هکتار عنوان می‌کند و می‌گوید: سالانه 3500 تُن انار در این روستا تولید می‌شود.

معتصم ازغ، مشکل اصلی باغداران این روستا را نبود سردخانه برای نگهداری میوه انار می‌داند و می‌افزاید: پتانسیل منطقه هورامان بر روی گردشگری است، اهالی روستاها برای توسعه گردشگری اعتباری ندارند و باید وام بگیرند اما هیچ جا حمایت نمی‌کند.

وی با اشاره به اینکه طرح هادی در این روستا ناقص اجرا شده است، خاطرنشان می‌کند: گازرسانی به روستای بلبر هم به صورت ناقص انجام شده که خواستار تکمیل آن هستیم.

اما برای پیگیری مشکلات روستاییان استان به سراغ مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری کردستان رفتیم و از وی سوالاتی را در این مورد پرسیدیم که در ادامه می‌خوانید.

رفع مشکلات روستاها به دستگاه اجرایی مربوطه برمی‌گردد

مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری کردستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار می‌کند: برابر آمار سازمان برنامه و بودجه در استان کردستان حدود 1800 روستا وجود دارد که 1675 روستا دارای سکنه هستند و از این تعداد 1215 روستا دهیاری دارند.

کوروش مرادی با اشاره به اینکه جمعیت بالای 30 خانوار برای ایجاد دهیاری ملاک محسوب می‌شود، می‌افزاید: بعد از سرشماری سال 95، تعداد 24 روستای دیگر هم که بیش از 30 خانوار بودند شناسایی شدند که وزارت کشور با تاسیس دهیاری در آنها موافقت کرده و مقدمات کار انجام شده است.

وی ادامه می‌دهد: تمامی روستاهای دارای سکنه استان دارای برق هستند و در حال حاضر بیش از 80 درصد روستاها هم از نعمت گاز برخوردارند.

مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری کردستان در ادامه در مورد مشکلاتی که در روستاهای استان وجود دارد، عنوان می‌کند: رفع هرکدام از مشکلات راه، آب، گاز و ... به دستگاه اجرایی مربوطه برمی‌گردد و استانداری در این میان به عنوان هماهنگ کننده بین دستگاه‌ها عمل می‌کند.

اختصاص 63 میلیارد تومان اعتبار به روستاهای کردستان در سال گذشته

وی با بیان اینکه در یک دهه گذشته با تاسیس دهیاری‌ها شاهد توسعه روزافزون روستاها در زمینه‌های مختلف بوده‌ایم، اعلام می‌کند: در سال گذشته بالغ بر 63 میلیارد تومان اعتبار به روستاهای دارای دهیاری استان کردستان اختصاص یافت که صرف کارهای مختلفی همچون هدایت فاضلاب روستایی، تامین آب شرب، بهسازی معابر داخل روستا، زیرسازی راه‌ها، ایجاد بوستان‌های روستایی، تجهیز آرامستان‌ها و مزارهای شهدا و ... شد.

مرادی تصریح می‌کند: از تهران، اعتبار اختصاص یافته براساس جمعیت هر روستا به حساب دهیاری واریز می‌شود و استانداری در این زمینه نقشی ندارد؛ در واقع شورا مصوباتی دارد که دهیاری هم موظف به اجرای آنهاست.

وی با اعلام اینکه امسال هم تاکنون 17 میلیارد و 800 میلیون تومان به حساب دهیاری‌های استان کردستان واریز شده است، می‌گوید: حدود 480 روستای استان هم دارای سکنه بوده اما فاقد دهیاری هستند که امسال تاکنون 700 میلیون تومان اعتبار به این روستاها تعلق گرفته است.

مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری کردستان در ادامه در مورد نحوه انتخاب دهیاران و نارضایتی برخی از روستاییان از دهیار تعیین شده، خاطرنشان می‌کند: انتخاب دهیار براساس قانون برعهده شورای اسلامی روستاست که این شورا یک فرد را تعیین کرده و به فرمانداری اطلاع می‌دهند و ما هم سوابق و شرایط فرد را بررسی کرده و مراحل اداری و گزینشی آن را انجام می دهیم.

وی در پایان با اشاره به اینکه در چند تا از روستاهای این مشکل وجود دارد، می‌گوید: چون شوراها نماینده خود مردم هستند و براساس قانون شورا باید دهیار را انتخاب کند ما در این زمینه بجز طی مراحل اداری نقشی نداریم. 

گزارش از ویدا باغبانی، خبرنگار ایسنا، منطقه کردستان