محمدرضا مجیدی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص کمبود آب در ۲ سال گذشته و پیامدهای آن برای کشاورزی شهرستان خوانسار، اظهار کرد: برخی از آفت‌ها با خشکسالی طغیان می‌کنند به این معنا که یکی از عوامل غیرمستقیم خشکسالی طغیان آفت است. آفات نباتی در برخی مراحل نیاز به خشکی و ضعیف شدن گیاه دارند تا بتوانند غلبه پیدا کنند. از جمله آفتی که در منطقه خوانسار در اثر خشکسالی وضعیتش از آفات درجه ۲و ۳ به درجه یک تبدیل شد آفت "کرم خراط گردو" بود.
وی در همین خصوص افزود: آفت کرم خراط گردو، علاوه بر گردو به درختان هسته‌دار و دانه‌دار دیگر نیز حمله می‌کند، اما بیشتر روی گردو متمرکز است. پروانه این کرم روی سرشاخه‌ها تخم‌گذاری می‌کند و سبب خشکی سرشاخه‌ها و تخریب چوب ارزشمند گردو می‌شود. این کرم، هم محصول گردو را کاهش می‌دهد و هم سبب خسارت به چوب می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوانسار، گفت: آفت کرم خراط گردو که طغیان کرده بود مهار شد و سال گذشته ۱۲۰ هکتار زمین زراعی را از این آفت پاک کردیم و امسال هم در سه فاز وضعیت قرمز، زرد و سبز اوضاع را بررسی می‌کنیم. وضعیت قرمز خطرناک، زرد قابل مبارزه و سبز نرمال است. وضعیت سبز به این معنا است که تعداد آفتی که در سطح وجود داشته قابل قبول بوده و شرایط عادی است.
سنگ‌بستر در خوانسار بالا است
مجیدی تصریح کرد: از طرف دیگر بحث حفظ اشجار را نیز در دستور کار داشتیم. در اثر خشکسالی با توجه به اینکه سفره‌های آب زیرزمینی ما سفره‌های قوی نیستند و سنگ‌بستر بالا است به بارندگی سالانه نیاز داریم. ممکن است در برخی مناطق سفره‌های آب غنی داشته باشند، اما متأسفانه شهرستان خوانسار دارای سنگ‌بستر بالایی است و یک شیب عرضی به سمت رودخانه و یک شیب طولی به سمت گلپایگان داریم. بنابراین وقتی بارندگی کاهش یابد به دلیل سفره شیب‌داری که داریم به مرور این آب از دسترسمان خارج می‌شود.
وی ادامه داد: خوشبختانه سدی بالا دست خوانسار ساختند که یک سد مخزنی با ظرفیت ۶ میلیون مترمکعب آب است که این سد در سه سال اخیر کمک زیادی به کشاورزان برای تأمین آب زمین‌های زراعی کرد. در مجموع به دلیل بالا بودن سنگ بستر، امکان حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق وجود ندارد. قنوات و چشمه قنوات حدود ۸۰ درصد منابع آبی خوانسار را تأمین می‌کنند و با توجه به اینکه اطراف قنوات چاه نیست دارای قنوات پویایی هستیم و قنواتی نداشته‌ایم که به طور صد درصد خشک شود.
متوسط بارندگی خوانسار ۳۵۰ میلی‌متر است
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوانسار، گفت: در خوانسار حدود ۲۳۰ رشته قنات و ۴۸۰ دهنه چشمه و چشمه قنات و ۱۱۰ چاه نیمه عمیق داریم که آب شهرستان را تأمین می‌کنند. متوسط بارندگی خوانسار حدود ۳۵۰ میلی‌متر در سال است که در سال‌های پربارش به نزدیکِ ۶۰۰ میلی‌متر هم می‌رسد. سال گذشته نیز متوسط بارندگی در شهرستان ۵۷۰ میلی‌متر بود.
مجیدی افزود: وضعیتی داریم که با توجه به شیب‌دار بودن سفره زیرزمینی نیاز به بارش سالانه داریم، اگر بارش سالانه خوبی نداشته باشیم دچار کم‌آبی می‌شویم. سدی که هم‌اکنون در بالادست شهرستان وجود دارد دو کار را انجام می‌دهد، یکی در مواقع خشکسالی می‌توانیم از آن بهره‌برداری کنیم و دوم اینکه در تغذیه سفرهای زیرزمینی اثر دارد.
خشکسالی در غلات دیم اثر مستقیم دارد
وی اظهار کرد: خشکسالی اخیر در اکثر محصولات تأثیر منفی داشته است، اما با توجه به اینکه خوانسار یک باغ شهر است در محصولات باغی این خشکسالی بیشتر نمود داشته است. خشکسالی در غلات دیم اثر مستقیم دارد، اما در غلات آبی با توجه به محاسباتی که کشاورزان می‌کنند با توجه به آبی که دارند غلات آبی می‌کارند. محصولاتی مانند گندم و جو تا ۱۵ تیر از آب می‌افتند، بنابراین خشکسالی در محصولات زراعی اثرات کمتری دارد، اما در محصولات باغی تأثیر زیادی می‌گذارد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوانسار، افزود: عمر برخی از درختان گردوی خوانسار به ۳۰۰ سال هم می‌رسد، به همین دلیل حس احساس وظیفه نسبت به محصولات زراعی بیشتر می‌شود. پس اگر آبرسانی درستی به این درختان نشود ممکن است یک درخت گردوی ۳۰۰ ساله خشک شود که جبران‌ناپذیر است.
خسارت ۱۲ میلیاردی به کشاورزی خوانسار
مجیدی تصریح کرد: خسارتی که در سال گذشته بر اثر خشکسالی و سرمازدگی به محصولات کشاورزی وارد شد ۱۲ میلیارد تومان بود.
وی گفت: امسال حدود ۸ هزار تن آلو در خوانسار تولید شد که از این مقدار حدود ۲ هزار تن آلوی خشک برداشت کردیم. همچنین میزان تولید سالیانه محصولات باغی خوانسار که شامل گردو، انگور، بادام، آلو و ... می‌شود، ۱۲ هزار و ۸۰۰ تن است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوانسار، خاطرنشان کرد: متأسفانه اعتبارات قنوات کافی نیست و حیات خوانسار به قنوات بستگی دارد. بنابراین باید اعتبارات پایداری را برای قنوات داشته باشیم تا به کشاورزان کمک کند که قنوات زنده و پویایی داشته باشند. اکثر قنوات خوانسار از نیم لیتر در ثانیه تا ۱۰۰ لیتر در ثانیه آب می‌دهند.
فرونشست زمین در خوانسار رخ نمی‌دهد
مجیدی با بیان اینکه فرونشست زمین را در خوانسار نداریم، گفت: فرونشست بیشتر در مناطقی رخ می‌دهد که آبرُفت بسیار قطور باشد و سفره آب زیرزمینی را تخلیه کند که به دلیل بالا بودن سنگ‌بستر در این شهرستان موردی از فرونشست زمین را نداشته‌ایم. قُطر آبرفت در خوانسار بسیار کم است و بعد از ۲۰ متر خاک به سنگ برخورد می‌کنیم که طبق نظر زمین شناسان حفاری در سنگ، کار علمی‌ای نیست.
وی ادامه داد: با کنترل‌هایی که انجام دادیم دچار بیماری آنفلوانزای حاد پرندگان نشدیم و در سال‌هایی که این بیماری وجود داشت ایستگاه‌های قرنطینه را راه‌اندازی کردیم و هنگام صدور پروانه‌های مرغداری رعایت فاصله و بهداشت را مدنظر قرار دادیم و سخت‌گیرانه به این موضوع پرداختیم. با توجه به این موارد و کوهستانی بودن منطقه، انتقال بیماری آنفلوانزای حاد پرندگان از مناطق دیگر را نداشتیم.
احیای کشاورزی "خُرده مالک"، اشتغال پایدار را سبب می‌شود
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوانسار، خاطرنشان کرد: احیای کشاورزی "خُرده مالک" سبب اشتغال پایدار می‌شود و با تقویت این نوع از کشاورزی می‌توانیم جمعیت را در داخل شهرستان حفظ کنیم، جلوی تغییر کاربری اراضی کشاورزی را بگیریم و اجازه ندهیم که باغات تبدیل به ویلا و ساخت و سازهای مدرن شوند. اشتغال پایدار در این شهرستان‌ها وابسته به کشاورزی است، اگر کشاورزی را در مناطقی مانند خوانسار حفظ کنیم، آلودگی در مناطق شهری بزرگ کاهش می‌یابد. ریه‌های زمین همین باغات و اراضی کشاورزی هستند.
مجیدی گفت: اگر دقت کنیم می‌بینیم که شهرهای بزرگ در مکان‌هایی ساخته شده‌اند که زمین‌های حاصلخیز داشته‌اند. اگر ما هم بخواهیم همین رویه را در پیش بگیریم و با احتیاط بیشتری عمل نکنیم دیگر زمین کشاورزی باقی نخواهد ماند. با توجه به مهاجرت معکوسی که به وجود آمده تغییر اراضی کشاورزی مشکل عصر حاضر است.
انتهای پیام
نظرات