شهرنشینی، مجموعه‌ای منحصربه‌فرد را برای انسان ایجاد می‌کند؛ نوید شغل و رفاه، ازجمله عواملی است که افراد را به شهرها می‌کشاند. با توجه به اینکه، نیمی از جمعیت جهانی در شهرها زندگی می‌کنند، شهرها با دو مشکل فقر و تخریب زیست‌محیطی  نیز روبرو هستند. کیفیت پایین هوا و آب، در دسترس نبودن آب کافی، مشکلات دفع زباله و مصرف زیاد انرژی با افزایش تراکم جمعیت و تقاضای محیط‌های شهری تشدید می‌شود. با افزایش جمعیت در مناطق شهری جهان، برنامه‌ریزی قوی شهری در مدیریت این مشکلات و سایر مشکلات ضروری است.

طی چند دهه گذشته، به‌طور فزاینده‌ای  مشخص ‌شده است که وجود و رشد شهرها به‌طور قابل‌توجهی با مسائل زیست‌محیطی مرتبط هستند. در گذشته، مردم به فکر شهرنشینی به‌عنوان کانون مطالعه زیست‌محیطی نبودند، بلکه این موضوع بسیار محلی و فقط در مکان‌های خاص مورد توجه بود و از نگرانی‌های جهانی جدا بود، اما با گذشت زمان بیش‌از گذشته، مشخص شد که پیامدهای رشد شهری در سراسر کره زمین با مسائل زیست‌محیطی مرتبط است.

از خطرات مهم در شهرها، اثر جزیره گرمایی شهری است که مناطق شهری را به میزان قابل‌توجهی گرمتر از مناطق اطراف می‌کند و عواقب تغییر اقلیم و خطرات بهداشتی را برای ساکنان شهرها افزایش می‌دهد.

جوانب مثبت و منفی زندگی در شهر

نقل‌مکان به خانه جدید، می‌تواند هیجان‌انگیز باشد به‌خصوص اگر به‌جایی انتقال یابید که با مکان فعلی زندگی شما بسیار متفاوت باشد. البته رفتن به محیط جدیدی که عادت به آن ندارید، می‌تواند استرس‌زا باشد. یکی از بزرگترین تغییراتی که می‌توانید در وضعیت زندگی خود ایجاد کنید، انتقال از یک شهر کوچک یا حومه به شهری بزرگ است.

شهرهای بزرگ، مراکز فرهنگی مهمی هستند که دارای صحنه‌های پر جنب‌وجوش هنری و موسیقی، تنوع غذایی گسترده‌تر، مکان‌های دیدنی بیشتر مانند موزه‌ها، رویدادهایی مانند برگزاری مسابقات ورزشی و کنسرت و جمعیت متنوع باتجربه مشترک زندگی شهری هستند. از مهمترین مزایای زندگی در شهرها، ملاقات با افراد جدید، فعالیت‌ها، حمل‌ونقل عمومی، برگزاری رویدادهای بزرگ، تجربه مشترک، فعالیت‌های رایگان، حقوق بالاتر، فرصت‌های بیشتر برای جوانان و نزدیک بودن به مراکزی مانند فرودگاه است.جنبه‌های منفی زندگی در شهرها شامل هزینه‌های بالاتر زندگی، سروصدا، کمبود فضا، پارکینگ، حق بیمه بالای خودرو و میزان جرم بالاتر است.

چگونه می‌توانیم شهرنشینی را با حفظ محیط‌زیست و کیفیت زندگی متعادل کنیم؟

رشد شهرنشینی همراه با تغییرات آب‌وهوایی ازنظر کیفیت هوا، دمای گرمتر و خطر سیلاب بیشتر بر زندگی در شهرها تاثیر جدی خواهد گذاشت، اما راه‌حل‌هایی برای کاهش تاثیرات زیست‌محیطی و بهبود کیفیت زندگی مردم در طبیعت یافت شده است.

محققان با شرکت در پروژه اروپایی  URBAN Green-Up در وایادولید اسپانیا، راه‌حل‌هایی مبتنی بر طبیعت ارائه کردند که توسعه پایدار شهری را فراهم کند. این پروژه با ۲۵ شرکت‌کننده از ۹ کشور و هشت شهر نشان داد که کلید اصلی در ویژگی‌های طبیعی است که می‌تواند برای کاهش اثرات تغییرات آب‌وهوایی استفاده شود. برای این منظور، راه‌حل‌هایی مانند سقف سبز، باغ عمودی متحرک یا نمای سبز ارائه شد.

بخش مهمی از این پروژه به تصفیه هوا و آب باران در شهرها اختصاص دارد. انواع خاصی از گیاهان، از طریق برگ و ریشه می‌توانند به‌عنوان فیلترهای طبیعی عمل کنند. محققان عنوان کردند: این راه‌حل، به‌عنوان یک بیوفیلتر شهری است که در گذشته دودکش سبز نامیده شده است و با نصب آن روی سقف، نزدیک به دودکش‌ها خروجی حاصل از احتراق پاک خواهد شد.

پتانسیل سیستم‌های مبتنی بر طبیعت قابل‌توجه است. به‌عنوان‌مثال، در وایادولید اسپانیا، یک خط دوچرخه و یک پیاده‌رو سبز از انتشار نزدیک به ۲۰۰ تن دی‌اکسید کربن(CO۲) جلوگیری کرده و دما را تا ۵درجه سانتی‌گراد در طول تابستان کاهش دهد. این سیستم قادر است اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق، دو آلاینده اصلی تولیدشده از وسایل نقلیه و سیستم‌های گرمایشی را بگیرد، به همین دلیل پیکربندی شهر عامل مهمی برای مقابله با این آلودگی است.

شهرهای امروز با توجه به الزاماتی که دارند، شبیه شهرهای گذشته نیستند؛ در برخی از شهرها، بخش‌های صنعتی و خدماتی روبه‌زوال است و در شهرهای دیگر، بخش‌های فناوری و صنعتی آغاز به کار کرده‌اند.

برخی تهدیدها در مناطق شهری

رشد شدید شهری، می‌تواند منجر به فقر بیشتر شود، زیرا دولت‌های محلی قادر به ارائه خدمات برای همه مردم نیستند.

استفاده متمرکز از انرژی، منجر به آلودگی بیشتر هوا با تاثیر قابل‌توجه بر سلامت انسان می‌شود.

اگزوز خودروها باعث تولید سطح بالای سرب در هوای شهری می‌شود.

حجم زیادی از زباله‌های جمع نشده خطرات متعددی برای سلامتی ایجاد می‌کند.

توسعه شهری، می‌تواند خطرات زیست‌محیطی مانند جاری شدن سیل را افزایش دهد.

آلودگی و موانع فیزیکی رشد، باعث از بین رفتن پوشش درختان شهری می‌شود.

جمعیت حیوانات توسط مواد سمی، وسایل نقلیه و از دست دادن زیستگاه و منابع غذایی مهار می‌شود.

راه‌حل‌های در نظر گرفته‌شده برای تهدیدها

مبارزه با فقر با ارتقاء توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال

کاهش آلودگی هوا با به‌روزرسانی استفاده از انرژی و سیستم‌های جایگزین حمل‌ونقل

مشارکت خصوصی و دولتی برای ارائه خدماتی مانند دفع زباله و مسکن

کاشت درختان و استفاده از مراقبت از فضای سبز شهری، به‌عنوان عنصر اصلی در برنامه‌ریزی شهری

پاسخ شهرها به بحران کنونی

در طول تاریخ، بحران‌های اپیدمی و همه‌گیر برای مثال وبا آسیایی (۱۸۳۷-۱۸۲۶) و آنفلوانزای اسپانیایی (۱۹۱۹-۱۹۱۸) شهرها را تحت تاثیر قرار داده است، اما بعد از بازگشت، اغلب کشورها در اوج رشد سریع اقتصادی قرارگرفته‌اند.

بحران بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ همه شهرهای سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده است. بدترین اثرات این بیماری، ارتباط نزدیکی با مناطق شهری است. مناطق شهری متحمل بار سنگین بحران بیماری کووید- ۱۹ هستند و تاثیر عمده‌ای بر فقرای شهری دارد.

بیماری کووید- ۱۹ و بحران تغییرات آب‌وهوایی، فرصت‌های بسیاری برای تفکر مجدد درباره آینده شهری در شهرها فراهم می‌کند. رهبران و تصمیم‌گیرندگان شهری در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه بهترین راه را برای مقابله با برنامه‌ریزی و مدیریت بهبودی بیماری کووید- ۱۹ در کنار فشارهای موجود تغییر آب‌وهوا، کاهش منابع و ادامه روند نابرابری اقتصادی اجتماعی در پیش گیرند.

بحران‌ها، فرصت‌هایی را برای شهرها فراهم می‌کنند. شواهد نشان داده است که با کاهش فعالیت اقتصادی، کاهش ترافیک وسایل نقلیه و تعداد بیشتر افراد در خانه، کیفیت هوا در شهرهای جهان بهبودیافته است. این امر همچنین منجر به تاثیر بالقوه مستقیم و قابل‌اندازه‌گیری بر سلامت مردم در شهرها شده است.

بازنگری در طراحی ساختمان

با توجه به اثربخشی کار از راه دور، ممکن است نیاز به کاهش اندازه فضاهای اداری باشد. لازم است تا اندازه فضاها در ساختمان‌های مسکونی و مکان‌های تجمع مجددا ارزیابی شود تا فاصله فیزیکی بین افراد رعایت شود.

تاثیر طراحی شهری بر سلامت روان

بیشتر افراد عادت کرده‌اند که هرروز صبح در مسیرهای پردست‌انداز و در خیابان‌های پرترافیک حرکت کنند. کارکنان در شهر، استرس، تحریک‌پذیری و اضطراب دارند و این موضوع به‌عنوان سندرم زندگی شهری عنوان می‌شود و باید بدانیم که محیط اطراف بیشتر ازآنچه تصور می‌کنید بر افراد تاثیر دارد.

شهرها و ساختمان‌ها با طراحی ضعیف، بر افراد تاثیر می‌گذارند. می‌توانیم از دوران پس از بیماری کووید- ۱۹ به‌عنوان فرصتی برای ایجاد تغییر در محیط‌زندگی استفاده کنیم.

بر اساس مرکز طراحی شهری و بهداشت روان، شهرها در مقایسه با مناطق روستایی، مشکلات روانی بیشتر دارند. در شهرها علاوه بر تنهایی، انزوا و استرس، افراد ۴۰ درصد خطر افسردگی، ۲۰ درصد اضطراب بیشتر و دو برابر خطر اسکیزوفرنی را تجربه می کنند.

طراحی مناسب برای کاهش تنهایی و ترویج تعامل اجتماعی مثبت، کلیدی است. میلیون‌ها نفر در شهرها زندگی می‌کنند، اما بااین‌وجود، اغلب افراد احساس انزوای اجتماعی دارند که می‌تواند با طراحی شهری برطرف شود. طراحان یا معماران شهر باید از همان آغاز هر پروژه، بهداشت روان را به‌عنوان یک هدف در نظر بگیرند.

منابع

www.euronews.com

www.cebm.net

www.researchgate.net

www.nationalgeographic.com

https://canurb.org

https://environment.yale.edu

www.thehindu.com

www.midwestmoving.com

انتهای پیام