براساس این پژوهش: «بی‌گمان تولید علم منجر به تولید فناوری و ثروت می‌شود اما بدون برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری درست و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، رسیدن به فناوری و صنعت برخاسته از علم درون کشور برآورده نخواهد شد». محققان در پژوهشی با عنوان «ضرورت تبدیل دانش به فناوری و ثروت ملی» آورده‌اند: «بسیاری از مردم به تفاوت دانش و فناوری آشنایی دارند اما چگونگی دگردیسی دانش به فناوری برای بیشتر مردم، حتی بسیاری از کارشناسان، شفاف نیست».
در این پژوهش که توسط محمدرضا عارف، استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف و ابوالفضل کیانی بختیاری، دکترای تخصصی مدیریت تکنولوژی دانشگاه تهران انجام شده، آمده است: «مهم‌ترین مؤلفه در دگردیسی دانش به فناوری، آماده بودن زیرساخت‌های لازم در جامعه است، فراهم آوردن نظام ملی نوآوری در کشورهای رو به پیشرفت، موضوع تازه‌ای است که به آن کمتر توجه شده است و کشورهای رو به پیشرفت برای دستیابی به پیشرفت و گسترش همه جانبه نیاز به برنامه‌ریزی درست این سامانه دارند.
نقش دولت‌ها برنامه‌ریزی، راه‌اندازی سامانه و مدیریت این سامانه است. دولت‌ها با سیاست‌گذاری‌های خود بر عملکردهای بنگاه‌های اقتصادی به ویژه بنگاه‌های اقتصادی خصوصی تأثیر می‌گذارند و پیوندهای میان نهادهای نظام ملی نوآوری را آسان می‌کنند. در برنامه چهارم این نیاز به خوبی دیده شده و در ماده ۴۵ دولت موظف شد تا نسبت به برنامه‌ریزی و پیاده سازی سامانه ملی نوآوری تلاش کنند.
تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی امروزه، آشکار شده است که تبدیل علم به ثروت از راه شکل‌گیری فرآیند نوآوری، فرآوری و فروش فرآورده‌های نوین دست یافتنی است. به این ترتیب که علم به ثروت و سرانجام رفاه جامعه منجر می‌شود. بنابراین، سیاست‌گذاران علمی و فناوری کشور باید چاره‌ای بیاندیشند تا تبدیل علمی کشور منجر به تبدیل فناوری شود و کشور از این راه بتواند به دانش فنی، کارگماری، ارزش افزوده، صنعت و در پایان به ثروت برسد و اینکار از راه گذر اندیشه به محصول و پشتیبانی از تجاری‌سازی یافته‌های علمی فراهم می‌شود».
در این پژوهش آمده است: «مهم‌ترین رهنمودهایی که در این زمینه می‌توان ارائه داد مواردی شامل پدیدآوردن پیوند تنگاتنگ میان دانشگاه‌ها و کانون‌های صنعتی کشور برای آگاهی از نیازهای پژوهشی آنان، برآوردن بخشی از هزینه‌های پژوهش و توسعه گسترش تولید توسط دولت به شرطی که دستاوردهای پژوهشی آنان برای برطرف کردن نیازهای جامعه، کاهش دشواری‌ها، افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌های تولید، افزایش ارزش افزوده کالاها، صرفه‌جویی ارزی و افزایش صادرات غیرنفتی کشور باشد و سوم سهیم کردن پژوهشگران در دستاوردهای ناشی از تجاری شدن پژوهش‌های خود و نباید تنها با پرداخت اضافه کار یا دادن لوح سپاسگزاری از تلاش‌های پژوهشگران سپاسگزاری شود.
آسوده خاطر کردن پژوهشگران از دغدغه معیشت، بهترین مشوق برای روی‌آوری به پژوهش‌های کاربردی است
آسوده خاطر کردن پژوهشگران از دغدغه معیشت می‌تواند بهترین مشوق آنان به روی آوری به پژوهش‌های کاربردی باشد که سود آن به بشریت و افتخار آن برای کشور می‌شود. دادن بخشودگی‌های مالیاتی به واحدهای تولیدی، صنعتی یا تجاری که به پدید آوردن بخش پژوهش و گسترش دست زده‌اند. برپایی همه جانبه سامانه فراگیر حقوق مالکیت معنوی، ملی و جهانی نوآوری‌های ثبت شده یکی از شاخص‌های فناوری است که در نقشه فراگیر علمی کشور نیز به آن توجه ویژه‌ای شده است.
سال‌هاست شمار نوشتارهای علمی و شمار ثبت نوآوری‌ها با هدف دو شاخص مهم در اندازه‌گیری تولید علم و فناوری کشورها به کار گرفته می‌شوند. درباره اهمیت پیوند دو شاخص شمار نوشتارها و ثبت نوآوری‌ها همین بس که همبستگی میان شمار نوشتارهای علمی و ثبت نوآوری‌ها می‌تواند به طور نسبی نمایشی از پیوند و اثرگذاری و برهم کنش دو طرفه علم و فناوری باشد. برای برآورده شدن هدف دستیابی به جایگاه نخست فناوری در منطقه بر پایه برنامه چشم‌انداز ایران ۱۴۰۴، چاره‌ای جز همکاری و همیاری در سطوح فرامنطقه‌ای و جهانی نداریم.
دانشگاه کارآفرین زمینه‌ای است که کارآفرینی نوین در آن فراهم می‌شود
دانشگاه کارآفرین زمینه‌ای است که کارآفرینی نوین در آن فراهم می‌شود و این کانون‌ها از افراد کارآفرین پشتیبانی می‌کنند. این پشتیبانی دربرگیرنده پشتیبانی‌های آموزشی، مالی و بازاریابی است در نتیجه کارآفرینان امکان دسترسی به کتابخانه‌ها، آزمایشگاه‌ها و... را پیدا می‌کنند. در چنین دانشگاه‌هایی برای سرمایه‌گذاران زمینه‌هایی فراهم می‌شود تا کانون‌های نوین کسب و کار را فراهم آورند و با آنها همکاری می‌شود تا دشواری‌های آنها پیش‌بینی شوند و فرصت‌های به دست آمده را به کار گیرند که خود آزمودنی ارزشمند در میدان‌های مالی و بازاریابی است.
دانشگاه کار آفرین بایستی به بازار دسترسی داشته باشد و از آزموده افراد کاردان و کارشناس در بازار بهره ببرد، همچنین وجود افراد توانا و شایسته، علاقه‌مند و کارآفرین در چنین سازمان‌هایی ضروری است. در این کانون‌ها پیوندهای میان افراد و گروه‌ها به صورت باز و افقی است که بیشتر غیر رسمی است. بودن نشست‌ها برای تبادل دادهها و فعالیت‌ها ضروری است و از اندیشه‌های تازه و نوآورانه پیش باز می‌شود. هر چند که باید مکانیزم‌هایی برای پیوند میان اندیشه‌های نوین وجود داشته باشد تا کار گروهی با ارزش و سودمند شود.
در این دانشگاه‌ها نیروی انسانی و به ویژه دانشجویان با ارزش‌ترین زمینه کار هستند و از خطرپذیری و نوآوری آنها نیز پشتیبانی خواهد شد، می‌توان شعار این دانشگاه‌ها را آرمان مدون، آینده‌نگر، مشتری‌گرا و نو آور نوشت. فناوری، جزئی از کارآفرینی است و پیشرفت و گسترش آن در خدمت تولید کالاها و خدمت کارآفرینی است. همچنین دانشگاه می‌تواند از راه شناسایی و به کارگیری عوامل محیطی، اقتصادی و فرهنگی پدیدار شدن کارآفرینی را آسان سازد چرا که کشوری که دارای شمار زیادی کارآفرین باشد از زمینه‌های اقتصادی و فناورانه قوی‌تری برخوردار خواهد شد».
این پژوهش در نشریه نشاء علم و در سال ۱۳۹۱ منتشر شده است.
انتهای پیام
نظرات