دکتر سلماز حسنی در نشست خبری که امروز شنبه ۲۰ آبان ماه و به مناسبت روز جهانی دیابت در سازمان نظام پزشکی مشهد برگزار شد، گفت: کنترل بیماری دیابت در طول بارداری از منظر سلامت مادر و جنین بسیار حائز اهمیت است.

وی افزود: این نوع دیابت ناشی از هورمون‌هایی است که از جفت ترشح شده و  این هورمون‌ها با انسولین مادر مقابله کرده و یک اختلال قند خون برای مادر باردار ایجاد می‌کند. 

حسنی اظهار کرد: مادرانی که سابقه دیابت در خانواده داشته یا وزن بالایی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستند. عمدتا در سه ماهه دوم و سوم بارداری، دیابت بارداری بروز می کند.

وی در ادامه گفت: معمولا با درمان رژیمی و یا دارویی،  می‌توان این نوع دیابت را کنترل کرد و معمولا درصد زیادی از این مادران مبتلا وقتی که بارداری تمام می‌شود قند خون طبیعی خواهند داشت.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: به طور کلی افرادی که دیابت بارداری می‌گیرند هم خودشان و هم فرزندشان به نسبت افراد عادی بیشتر در معرض قند خون در سال‌های آینده هستند، بنابراین لازم است که معمولا بعد از ماه دوم ختم بارداری، تست قند خون انجام شود که ببینیم آیا قند خونی که در بارداری اتفاق افتاده رفع شده است یا خیر.
  
این فوق تخصص غدد و متابولیسم بزرگسالان توضیح داد: در مورد دیابت بارداری دستورالعمل کشوری داریم و توصیه می‌شود که هر مادری اگر در یک سال قبل از وقوع بارداری آزمایش قند خون نداده است، در اولین ویزیت بارداری، قند خونش چک شود اما اگر قبل از بارداری آزمایش داده و نرمال بوده است، می‌تواند برای تست قند خون تا  هفته  ۲۴ تا ۲۸ بارداری صبر کرده و تست غربالگری دیابت بارداری را در آن زمان انجام دهد اما حتما در هنگام شروع بارداری باید از وضعیت قند خون مادر خبر داشته باشیم. 

وی افزود: چنانچه مادری مبتلا به دیابت بارداری باشد، در درجه اول با اصلاح روش تغذیه و فعالیت فیزیکی می‌توان مادر را مبرا از دارو درمانی کرد، اما اگر این روش موفقیت‌آمیز نباشد به دلیل عوارضی که ممکن است دیابت برای مادر و جنین داشته باشد، توصیه به درمان تحت نظر پزشک تا ختم بارداری است. 

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: برای مادران مبتلا به دیابت بارداری به فاصله دو ماه بعد از ختم بارداری باید قند خون مادر چک شود و بعد از آن حداقل هر سه سال یکبار این مادر تحت نظر باشد. 

حسنی تصریح کرد: مادری که مبتلا به دیابت بارداری شده است، بین ۳۰ تا ۶۰ درصد احتمال اینکه در سال‌های آتی مبتلا به دیابت نوع ۲ شود نیز وجود دارد، ولی واقعیت این است که با مراقبت‌ها و پایش‌ها تا میزان زیادی جلو بروز آن را می‌توان گرفت. 

وی یادآور شد: فرزندانی که از مادران مبتلا به دیابت بارداری به دنیا می‌آیند هم در طول سال‌های آینده احتمال ابتلا به دیابت و احتمال ابتلا به اضافه وزن و چاقی مرضی در آنها بعضا  بیشتر است، در نتیجه  در پایش فرزندان متولد شده از دیابت بارداری نیز دقت نظر بیشتری شود، مثلا توصیه می‌شود که در حوالی بلوغ، به خصوص که اگر اضافه وزن داشته باشند این نوجوانان پایش شوند.

حسنی با تأکید بر پیشگیری از دیابت  در این نشست عنوان کرد: مسئله پیشگیری از دیابت بسیار حائز اهمیت است، خصوصا این امر بر درمان نیز ارجحیت دارد. پیشگیری از دیابت به منزله کنترل فاکتورهای خطر ایجادکننده دیابت است.

حسنی خاطرنشان کرد: ما روی عوامل ژنتیکی چندان قدرت مانوری نخواهیم داشت اما مطالعات نشان می‌دهند چنانچه فاکتورهای خطر را کنترل کنیم و غربالگری به موقع و مناسب انجام دهیم تا بیش از ۵۰ درصد از بروز دیابت نوع ۲ می‌توان جلوگیری کرد.

وی تأکید کرد: اگر آموزش‌های کافی داده شود، روش زندگی و سبک زندگی فرد اصلاح شود و ما به عنوان تیم درمان و بهداشت پایش به موقعی انجام دهیم ، این اقدامات، در پیشگیری از بروز عوارض دیابت و یا حداقل در به تأخیر انداختن آن  بسیارموثر خواهد بود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: اضافه وزن و چاقی یکی از مهمترین فاکتورهای خطر در بروز دیابت نوع ۲ است در افرادی که اضافه وزن دارند و شاخص توده بدنی بیشتر از ۲۵ دارند  چنانچه این اضافه وزن به همراه یک ریز فاکتور دیگر  شامل سابقه بیماری دیابت در افراد خانواده، سابقه فشار خون، سابقه اختلالات چربی خون، سبک زندگی بی‌تحرک و کم‌تحرک، نژادهای خاص  که ما هم شامل آن می‌شویم، بیماری‌های خاص در خانم‌ها و...همه و همه و یا هر عاملی که نشان از مقاومت به انسولین است  همراه باشد، درصد ابتلا به دیابت نوع دو را چند برابر می‌کند.

وی ادامه داد:  اگر فرد اضافه وزن نداشته باشد، توصیه می‌شود هر فرد بالای ۳۵ سال غربالگری دیابت را انجام دهند همچنین اگر خانمی سابقه دیابت بارداری در زمان هر کداما از بارداری‌هایش را دارد، توصیه می‌شود که غربالگری دیابت را انجام دهد

حسنی افزود: در هر کدام از این موارد در صورتی که تست غربالگری نرمال باشد،  توصیه به این است که مادام‌العمر دست کم هر سه سال یکبار تست‌ها تکرار شوند و اگر تست‌ها در محدود پیش‌دیابت یا اصطلاحا پره دیابت باشند یعنی فرد هنوز دیابتی محسوب نمی‌شود ولی قند خون از مقدار نرمال قدری تجاوز کرده است توصیه می‌شود که غربالگری به طور سالانه انجام شود.

این فوق تخصص غدد و متابولیسم بزرگسالان اظهار کرد: غربالگری در مورد دیابت نوع ۲ مصداق دارد و دیابت نوع یک با توجه به مکانیسم متفاوتی که دارد، قابل پیشگیری و غربالگری نیست چون  در این نوع دیابت، سیستم خودایمنی در بدن فرد اتفاق می‌افتد. 

این عضو هیات علمی دانشگاه در رابطه با درمان دیابت با استفاده از طب سنتی توضیح داد: طب سنتی تخصص ما نیست اما مشکلی که در این زمینه داریم این است که برای هر دارویی که به یک فرد دیابتی تجویز می‌شود ، مطالعات بسیار گسترده‌ای برای آن انجام شده، اینکه این دارو چه تداخلات دارویی دارد، چه عوارضی دارد، چه عوارض قلبی عروقی بیمار دارد که این مورد جزءنگرانی‌های عمده ما در درمان دیابت است و  اولویت  ما در انتخاب دارو وضعیت قلبی عروقی بیمار است.

وی افزود: این اطلاعات و دیتاها را در مورد داروهای سنتی نداریم، عوارض و تداخلات دارویی آن را به وضوح نمی‌دانیم  و در واقع سودمندی قلبی عروقی آن در مطالعات حیوانی و انسانی به صورت اثبات شده انجام نشده است.

حسنی تأکید کرد: هر داروی دیابتی  که وارد بازار  شده یک پشتوانه بسیار وزینی را از این بابت گذرانده است، ما این وزنه را در مورد داروهای سنتی نداریم، بنابراین این نوع درمان را خیلی توصیه نمی‌کنیم،  چون از عوارض و تداخلات آن در حال حاضر باخبر نیستیم و اگر این مطالعات در مورد آن انجام شود ما دلیلی بر مخالفت نداریم.

انتهای پیام